Donmalarda Hayat ve Organ Kurtaran Doğru İlk Yardım

Kış aylarında uzun müddet soğuğa maruz kalınması neticesinde donma gerçekleşebiliyor.

Donma süreci tabii ki üşümeyle başlıyor...
Bilhassa kulak, burun, yanak, parmaklar gibi kanın az gittiği uç noktalardaki dokuların içerisindeki sıvı donuyor...
Sıvıların donarak kristalleşmesinden sonra da dokularda hücre ölümleri başlıyor.

Uzmanlar, donma ve ilk yardım konusunda şu bilgileri veriyor:
Donan uzuvlardaki kan damarlarının büzülmesi ve kristalleşme nedeniyle dolaşım durur...
Deri, soluk ve grimsi bir renk alır...
Vücut ısısının 31 dereceye düşmesiyle, fiziksel yetmezlik, kalp durması, beyin kanaması meydana gelir...
Bu ağır tablo maalesef ki ölümle sonuçlanır.

Bazen, donmakta olan kişi bunun farkına varamaz...
Kulak, burun, yanak donmaları sessiz seyreder, acı ve ağrı hissi vermez...
Bu yüzden, donmakta olan kişi durumunun farkına varamayabilir.

El ve ayak parmakları ise donarken ağrı ve acı hissi verir...
Lâkin donma ilerledikçe dokularda uyuşma hissi yaşanacağından acı ve ağrı azalır...
Bu belirtilere halsizlik ve şiddetli bir uyku eklenir...
Eğer kişi, bu uyku halinin farkına varıp önlem almazsa, ölüm kaçınılmaz son olabilir.

Aslında, donan kişi çocuk da olsa, yetişkin de olsa, ilk yardım açısından arada bir fark yoktur...

Yine de eğer donma tehlikesi geçiren bir çocuksa:
* En kısa sürede içeri alın; üzerindeki kıyafetleri ve eğer varsa takıları çıkarın.

* Soğuğa maruz kalan el ve ayak gibi organları ılık su içerisine sokun. Kulak, burun ve yanak gibi bölgelere de 20 dakika kadar süreyle ılık kompres uygulayın.

* Donan bölgelerde çözülme artıp soğuk etkisi azaldıkça, çocuğun ağrı şikâyeti olacaktır. Siz işleme devam edin.

* Su toplamış yerleri temiz, gazlı bezle kapatın.

* Eğer cilt rengi normal rengine dönmezse, etkilenen organlar el - ayaksa, parmak aralarına gazlı bez koyarak sarın.

* En yakın sağlık kurumuna götürün.


Donmanın türüne göre ilk yardım bilgileri:

Bölgesel donmalarda ovmayın: Donan organ, sıcak ya da soğuk şeylerle ovulmamalı. Çünkü ovmak, deri altındaki dokularda travmaya neden olarak kanamalara ve yaralanmalara yol açar. Donan organ, 15 dereceden başlanmak suretiyle ılık su ve ısı ile yavaş yavaş ısıtılmalı. Eğer deri yüzeyinde içi sıvı dolu hava kabarcıkları oluşmuşsa, patlatılmadan temiz gazlı bezle sarılmalı.

Genel donmalarda aniden ısıtmayın: Ancak yoğun kış koşullarında hastaneye ulaşmanın vakit alacağı durumlarda, ulaşılabilen ilk ev/mekân, kişiye müdahale etmek için kullanılmalı. 31-32 derecelik ortamda, ilk yardım müdahalesine başlanmalı. Ani kristal çözülmesine, dolayısıyla da kanamalara neden olacağından kesinlikle aniden yüksek ısı uygulanmamalı. 15 dereceden başlayıp yavaş yavaş artırarak 37 dereceye kadar varan ılık su banyosu yaptırılmalı. Eğer banyo yaptırma imkânı yoksa, yine aşama aşama aynı sıcaklıktaki suya batırılmış kompresler uygulanmalı. Kişinin bilinci açıksa, ılık şekerli içecekler verilmeli ve hastaneye götürülmeli.