Dünya'ya Mektup

Gelecek Onların Avucunda...

Sevgili Dünya;

Sana ilk mektubumu yazalı neredeyse 1 yıl olacak. Bu zaman süresince bizler sürekli Küresel Isınmadan bahseder olduk. Seminerler artarken, kimi yazarlar da bu söylemin bir moda olduğunu ve ilgili birimlerin prim yapmaya çalıştığını söylediler. Gerçek olan şu ki Dünya, ısınmaya sebep olan yangınlar giderek artıyor. Bilim adamları, yeryüzünde yaşanan yangınların oksijen kaybına, su kıtlığına, kişi başına düşen tarım yapılabilir alanların azalmasına, yaşam alanlarının daralmasına, su ürünlerinin kaybına, ozon tabakasının tahribatına ve saymak istemediğim daha bir çok zararlara neden olduğunu ifade ediyorlar.

Türkiye’de 1937 yılından 2003 yılına dek tutulan resmi kayıtlarda 74.493 adet yangın çıktığı tespit edilmiş. Alan olarak ise yine bu zaman diliminde 1.556.150 hektarlık alan yanmış ülkemizde. Bu inanılmaz! Tabii bilinçlenmedik değil, sevgili Dünya… Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde, Yangınlarla Mücadele Planlarında Coğrafi Bilgi Sistemleri çalışmaları yapılıyor. Yangın haritasını belirleyen teknolojik teçhizatlar alınıyor, köy çocukları gezici tiyatrolarla ve eğitici oyunlarla bilgilendiriliyor. Bizler Milliyet Blog olarak bir yangın söndürme uçağı satın alma kampanyası bile başlattık.

Sevgili Dünya, bizler artık sen ısınıp terlediğinde neler olabileceğini anlıyoruz... 1-2 derece dahi ısı arttığında bizleri ne büyük tehlikelerin beklediğini konuşup duruyoruz şu aralar. Bu yüzden bazı projeler için İspanya’dan destek bile alıyoruz. Küresel ısınmanın Türkiye’de yarattığı acil problemlerle mücadele için İspanya’dan 7 milyon dolar alacağız. Söz konusu proje Binyıl Kalkınma Hedefleri’ne Ulaşma Fonu kapsamında gerçekleştiriliyor. İspanya Hükümeti, ciddi rakamlar ayırdı bu çalışmalar için, 750 milyon dolar gibi bir rakam konuşuluyor Dünya. Tabii “bu kadar parayı benim iklimlerim değişir diye mi kullanacaklar?” diye merak edebilirsin. Aslına bakarsan; ekonomik yönetim, cinsiyet eşitliği, kadınların durumlarının güçlendirilmesi, özel sektörün geliştirilmesi, kültürel miras ve genç istihdamı gibi temalar belirlenmiş. Her şey daha güzel bir Dünya için değil mi?

Marmara Üniversitesi öğrenci ve eğitimcileri küresel ısınmaya karşı tepkilerini sanatsal yollarla dile getiriyorlar. Resim ve heykel sergileri, atık sanat sergileri, söyleşi ve belgesel filmlerle sana neler olduğunu ve neler olabileceğini anlatmaya çalışıyorlar. Bizler senin bir seraya dönüşmenden çok korkuyoruz sevgili Dünya. Ağır sanayide kullanılan bazı kimyasal bileşimlerden ortaya çıkan sınai atıklar ve onların gazları sera etkisi yaratıyor. Şimdilerde bilim adamları bu sera etkisinin yok edilebilmesi için çok yaratıcı fikirler üzerinde çalışıyorlar. Bunlardan bazıları çok ilginç :Bilim adamları yağmur yağdırmak yerine, yağdırmamak üzerinden bir çözüm geliştirmeyi planlamışlar. Tuz kristalleri atmosferde nemi etrafında toplama ama yağmura çevirmeme özelliği gösteriyor. Eğer atmosfere yeterince tuz salınımı yapılırsa gök yüzünde bulutlar birikeceği ve dolayısıyla sera etkisini azaltacağı şeklinde bilimsel bir görüş var. Bir başka görüş ise atmosferin gaz içeriği ile oynayarak sera etkisini azaltmaktan yana. Bir başkası ise, yapay ağaçlar ve nitratlar yardımı ile denizlerin besin içeriğini artırarak dünyanın en çok oksijen üreten canlıları olan planktonların sayısını artırarak sera etkisini azaltmayı öngörüyor.

Senin etrafını saran nitrojen ve oksijen kalkanı da, karbondioksit ve metan gazı nedeniyle zarar görüyor. NATURE dergisinde yayınlanan bir yazısında Leeds Üniversitesi öğretim Üyesi Profesör Chris Thomas; “küresel ısınma 2050’ye kadar bitki ve hayvan türlerinin dörtte birini ya da 1 milyondan fazlasını yok edecek” diyor. Hangi türlerin bu duruma dayanamayarak yok olacağını düşünmek bile çok hüzün verici sevgili Dünya. 80 yaşıma geldiğimde su kaplumbağalarını, her zerresinde ayrı bir renk barındıran kelebekleri, gözleri muhteşem güzellikte ceylanları, mimari yapılarıyla şehirleri aratmayan evler kuran çalışkan karıncaları, tavşanları, su aygırlarını, ağaçkakanları, penguenleri, …… 1 milyondan fazla çeşit canlıyı nasıl anlatırım torunlarıma Dünya? National Geography’de izlediklerime ben bugün bile akıl sır erdiremezken onlar 2050’de nasıl inanacaklar? Ya da dönüp hesap sormayacaklar mı göremedikleri güzellikler için? “Peki ne yaptınız çözüm olarak?” demeyecekler mi? Kafam çok karışık sevgili Dünya. Bizle hâlâ “parasını vermiyor muyum kardeşim, istediğim kadar boşa akıtırım suyu” diyoruz. “Kim görüyor ki, atayım camdan şu yanan izmariti” diyoruz. “Kime ne, kızartırım patatesimi, dökerim yağını lavaboya” diyoruz. Bir damla kızartma yağının toprağa karıştığında yüzlerce hektar alandaki bitkilerin bozulmasına, bazı kuş ve balık çeşitlerinin ölümüne sebep olmasına rağmen durumu önemsemiyoruz. Neyse ki, Çevre Orman Bakanlığı’nın hazırladığı, “Bitkisel Atık Yağlarının Kontrolü Yönetmeliği” ile; tüm lokanta, yemek fabrikaları, otel, motel, yemekhaneler, turistik tesisler ve tatil köylerinin bilinçlenmesi, bu zararlı atık yağların toplanması, lisanslı geri kazanım tesisleriyle veya toplayıcılarla yıllık sözleşme yaparak yükümlülük almaları hedeflendi. Bir yönetmelikle bile olsa mecburiyetten bir bilinç söz konusu. Ben super market alışverişlerinde o çirkin naylon poşetlerden almayıp elimde taşıyorum mesela. Bunlar toprağa karışamıyor, 600 yıl boyunca sana acı veriyormuş Dünya. Yani benim içine ekmek koyduğum bir naylon poşeti yok edebilmek için 600 yıl boyunca çalışıyorsun, o bölgedeki canlıların petrol karışımı plastikten dolayı metabolizmaları rahatsızlanıyor ve toprak zehirleniyor!!! Yaşadığım ülkede iki dev super market zincirine defalarca mail atım sevgili Dünya! Hani işimiz gücümüz “bu dünya ve kardeşlik için bir forward’da sen yap” ya, yetkililer de eminim forward’lıyorlar(!) maillerimi bir üstlerine. Bebek alt bezleri, yapıştırma bantları, pet şişeler… Biz büyüdük, geliştik… Hayatı kolaylaştırdık ama… Minik minik yok ediyoruz seni Dünya.

Neyse, … amacım bu mektubumda geçen yılkine oranla güzel şeyler olduğundan bahsetmekti. Bir yıl daha geçti ve biz daha da bilinçlendik Sevgili Dünya. En azından verdiğimiz zararların farkındayız. Tüm ülkelerin sınai atıklarla gaz salınımını azaltmasına yönelik Bangkok’ta Kyoto 2 “İklim Değişikliği ve Küresel Isınma” konferansları başladı. İnsanlar artık bu konuya ne denli duyarlı olduklarını dile getirebilmek için uluslar arası eş zamanlı eylemler yapıyorlar. 1 dk ışık kapama eylemi bunlardan biriydi. Bu yıl 35 ülke katıldı Sevgili Dünya! Düşünsene Avusturalya, Fiji, Yeni Zelanda, Türkiye… Sidney Belediye Başkanı Clover Moore, bu eylemin, "artık uyan zili" olduğunu ve dünyanın geleceğinin planlanması gerektiğini ifade etti. Ülkeler birbirini uyarıyor, çözüm öneriyor ve finansal destek dahi veriyor.

Eskiden daha tedirgindim, korkuyordum ama Sevgili Dünya, … artık bir çocuğum olsun istiyorum. Nesli tükenecek canlılardan korkmuyorum. Çünkü biliyorum ki O’na, “seni koruyarak ve saygı duyarak büyümeyi ” öğretirsem tüm canlıları korumuş olacağım, hayat sürecek. O, nefes aldığı Dünya’ya sevgi verirse, O’nun çocukları, benim torunlarım, kelebekleri, tavşanları, kaplumbağaları ve penguenleri CD’lerden ya da fosil müzelerinden değil, “gerçekten” tanıyabilecek. Toprağı korumayı öğretirsem, toprağın kudretini, meyvelerini gücünü öğrenecek, beslenecek, çeşitli canlılar yetiştirip tarım yapacak, suyla can bulacak. Ben umutlu olursam, yeni nesiller güzel günler görecek.

Umutluyum Sevgili Dünya. Yine yazacağım.

Şimdilik hoşça kal.

Saygılarımla,

Canan ERYILMAZ

İnsan Kaynakları Yöneticisi

Dünya’ya ilk mektubum: Neden Terliyorsun Yaşlı Dünya? http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=35262

Bu yazı için kaynakça :

http://www.iklim.cevreorman.gov.tr/kyoto/tur.htm kyoto protokolü

http://www.turkcografya.com/modules/AMS/article.php?storyid=21 orman yangınları

http://bof.karaelmas.edu.tr/journal/download/20051/6.pdf orman yangınları

http://www.kuresel-isinma.org/kuresel-isinma/sera-etkisi-nedir.html sera etkisi

http://www.stargazete.com/starextra/index.asp?haberID=20683 kızartma yağları