E-öğretimde, z-kitaplar ve dijital sınıflar

Günümüzde öncelikle birçok özel okulda ve uygulanan resmi okullarımızda artık e-öğretimde z-kitaplarla dijital sınıflarda geleceğimiz olan çocuklarımız yetiştirilmeye başlandı.

E-öğretimde “Bilişim” teknolojileri etkin olarak kullanılmaktadır. Çağın gerektirdiği bilgi ve becerilerin geleneksel eğitim ortamlarının yanı sıra elektronik iletişim ortamlarında da sunulması, öğrenme ve eğitim sistemlerinde yeni uygulamaları da beraberinde getirmektedir.

E-öğretim zamana karşı öğretimdir. Örneğin; ödev yapmak öğrenciler için her zaman sıkıcı bir iş olmuştur. Oysa “e-öğretimde” eğlenceye dönüşmüştür. Öğrenciler verilen ev ödevlerini kendilerine verilen şifrelerle evlerinden istedikleri zamanda “okulun ödev sitelerine” girerek, sanal ortamda yüzlerce soruyu sıkılmadan yanıtlamaktadır.

Modül sistemli değerlendirmelerlede “doğru ya da yanlış” yanıtları anında görmek, yanlışları düzeltmek ve öğrencinin kaç soruyu doğru yanıtladığının yüzdesi ve kaç puan aldığının hesabını da ekrandan izlemek mümkündür. Öğretmene düşen görev, sadece ödevin yapılıp  yapılmadığının  sistemden  kontrolüdür.    

E-öğrenme eğitim sürecinin niteliğini de değiştirebilecek bir gelişmedir. Öğretim materyalleri de değişime uğramıştır. Çoklu ortam teknolojileri desteğiyle kitaplar ekran karşısında okunabilen ve duyulabilen hale gelmiştir.

Eğitim ve öğretim içeriklerinin elektronik ortamda sunulması ve bunların etkin kullanılması; öğrencileri daha aktif kılarak bilgiye erişimi ve öğrenmeyi kolaylaştıracaktır.

Teknoloji sayesinde kitap içeriklerinin zenginleştirilmesi amacıyla “z-kitaplar” geliştirilmiştir. Z-kitap, Bakanlıkça onaylı ders kitaplarının; öğretim programları esas alınarak, animasyon, video, ses, fotoğraf, harita, grafik, tablo, simülasyon vb. ögelerle etkileşimli hale getirilmesidir.

Z-kitaptaöğrenciler dijital ortamda, istedikleri yer ve zamanda, tüm ders içeriklerine ulaşabilmektedir.

E-kitap (elektronik kitap)dijital ortamlarda hazırlanmış, basılı yayınların dijital cihazlar( bilgisayar, okuyucu ) ile okunmasını sağlayan pdf, doc,veya txt, gibi uzantılı dosyalardır. E-okuyucular ile her yerde kitap okunabilmektedir.

Ancak, e-kitaba karşı öğrencilerin zamanla ilgisinin azalabileceği düşüncesiyle, MEB.Fatih Projesi kapsamında, “z-kitap” yani “zenginleştirilmiş kitap” hazırlanmaya başlanmıştır.

FATİH Projesiile hayatımıza girecek olan "Z-Kitaplar" bildiğimiz pdf veya diğer elektronik kitaplardan farklı bir yapıya sahip. Klasik e-kitaplarda kullanıcı içeriği açmak için bir reader veya okuyucu programa ihtiyaç duymaktadır. Kullanılan program içeriğe erişime kısıtlı imkân vermektedir.

Z-Kitap ile bu sorunlar ortadan kalkmaktadır ve kullanıcıya içeriğe tam erişim sağlamaktadır. Z- kitap ile öğrenci sadece kitaba erişmeyecek ayrıca kitap üzerinde işaretlemeler yapabilecek, kitap üstüne not alabilecek, kitap'ta testler, oyunlar, animasyonlar, videolar olacak.

Görsel olarak da zengin içeriğe sahip olacak ve interaktif özellikleri içerecektir. MEB öğrencilere z-kitapları hazırlayıp ücretsiz olarak tabletlerine yüklemelerine izin verecektir

Z-kitap hem görsel hem de işitsel açıdan destek sağladığı için eğitimde verimi artırıyor. Özellikle ilkokul kitaplarında test yeteneğini geliştirmek için soru ve cevaplar işitsel öğelerle desteklenmiş. Öğrenci, tablet üzerinde elini kalem olarak kullanıp çizimler de gerçekleştirebiliyor.

z-kitaplar “tablet bilgisayarlar” için hazırlanmaktadır. Böylece ders kitapları bilgisayar ortamına taşınmış olacaktır.  Ancak reklâm amaçlı ögeler kullanılamayacaktır.

Dijital sınıflarda “akıllı tahtalar” ile elektronik ortamda iletişim kuracak olan öğrenciler “z-kitaplar” ile bilgiye çok daha kolay erişeceklerdir.

Sevgiyle kalın.   Saygılarımla.   07.02.2013

Ali İhsan ÖZÇAKIR

MEB. Bakanlık Başmüfettişi (E)

e-mail: aliihsanozcakir@hotmail.com