Eğitim insana ne verir- vermelidir ?

Eğitimin geçmişten günümüze çeşitli uzmanlar tarafından yüzlerce tanımı yapılmıştır. Yapılan tanımlar ne olursa olsun özünde bireyin istendik davranışlar sergilemesi için yapılan planlı, programlı, teorik ve uygulamalı çalışmalardır. Eğitim aynı zamanda bir ulusun sosyal, kültürel ilerlemesini de gösterebilir. Gelinen ortamda Cumhuriyet tarihi boyunca toplumumuz ve olaylar irdelendiğinde aslında çeşitli yaklaşımlar sebebiyle istenen seviyeye gelmiş değildir. Toplumda derin fikri çatlaklar, kimi zaman ciddi çatışmalara neden olmuş, binlerce genç insanımızın yok olmasına sebep olmuştur. Ülke; hümanist, aydın, cahil, muhafazakâr adını ne koyarsanız koyun bir grubun diğer grubu hakir görüp aşağıladığı keşmekeş bir görüntü oluşturmaktadır. Aslında dünya da çok farklı değil.

Tüm insanlık bilmelidir ki; dünyada insanlar özünde anne-babasını, doğduğu yeri, rengini, ana dilini, seçme şansına sahip değil. Hatta daha iddialı bir ifade; insanlar dinlerini bile seçme şansına sahip değil. Nasıl mı: Eğer ben kaderin cilvesi olarak Afrika’da ilkel bir kabilede ya da Avrupa’nın herhangi bir ülkesinde doğsaydım, pekâlâ dinim, dilim, ırkım, kısaca her şeyim mevcut durumumdan daha farklı olacaktı. Doğal olarak kader ağlarını çok farklı örecekti. Hatta benim bilmem ne profesörü olmam da durumumu değiştirmeyecekti. Benim ailem Musevi ise, ben Musevi, putperest ise putperest, Müslüman ise Müslüman olacaktım. Bu duruma örnek olarak, Türkiye verilebilir. Kişinin eğer ki babası Sünni ise yüzde yüz Sünni, Alevi ise kişi Alevi oluyor. Kişinin profesör ya da önemli bir alanda uzmanlar uzmanı olması durumu pek de değiştirmiyor. Görüldüğü gibi aslında dünyada temel olarak geçerli olan birkaç durumu izaha çalıştım ki aksi ise çok az gerçekleşen bir durumdur. O halde nasıl oluyor da medeni toplumlar, medeni dünya hala bir insanı inancından dolayı mahkûm edilebiliyor. Ya da başkasının ülkesindeki her şeyi yüzyıllardır ya ikna ya da silah zoruyla alıyorlar ve bundan yıllardır en ufak bir rahatsızlık duymayabiliyor. Ve medeniyetin zirvesindeki ülkeler, medeniyetler“ Yahu biz medeni dünya olarak yüzyıllardır Afrika’nın elmas madenlerini çalıyoruz. Onları birbirleri ile savaştırıyoruz. Ortadoğu’da kaç farklı sahte örgüt, İslam’ın farklı şekillerini icat edip insanlara birbirlerini öldürtüyoruz. Hatta kendimizi de ulaşılacak medeniyet olarak yutturuyoruz diye düşünmüyor, en ufak suçluluk dahi duymuyorlar.

Dünya aslında gelinen noktada insanlık hakları anlamında Orta Çağ’dan çok da farklı seviyede değil. I. Dünya Savaşını, II. Dünya Savaşını, atom bombasını atarak yüz binlerce insanı Afrika’nın ilkel kabileleri, Kızılderililer yaptı. Yaşatmayan öldüren eğitim, dünyanın dengelerini değiştiren, insanlara kan ve gözyaşından neredeyse başka bir şey vermeyen eğitim ne işe yarar. Asıl acınası durum ise günümüz eğitimli medeni insanı olarak diğer dünyaya yutturulan bir ölüm makinesidir.

Eğitim, var olanı geliştiren, insan merkez alan sevgi odaklı, saygı odaklı olmalı insanı öldürmemeli ayrıştırmamalı birleştirmelidir. Eğitim toplumlardaki farklılıkların savaş nedeni değil, barış hoşgörü nedeni olmasını kolaylaştırmalıdır. Eğitim saygı kültürünün yok olmasını değil, artarak çoğalmasını sağlamalıdır. Eğitim zihnen teslim olmayı değil, yol açmayı hedef edinmelidir. Eğitim zorlaştırmamalı kolaylaştırmalıdır. Eğitim zorunlu değil teşvik edici olmalıdır. Eğitim esirleştirmemeli özgürleştirmelidir. Eğitim var olanı geliştirirken diğer canlıların yaşam alanlarına saygı gösterirken, insanları birleştirmeli, adaleti sağlamalı, dünya nimetlerinin eşit paylaşımını özendirmelidir. Eğitim insan-insancıl olmalıdır.

İlhan Aydın

Yönetim Kurulu Üyesi

(Teknik Öğretmen)

   (A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı)