Ekonomimize farklı bir bakış

Bir blog ( Ali Özdemir ) yazarının ekonomi üzerine para nasıl batırılır isimli yazısını okuduğumda bir çift lafta ben edeyim dedim. Yazar, altından yatırım fonlarına kadar bütün ekonomik yatırım araçlarını ayrıntılı biçimde aktarmış, kendi önerilerini paylaşmış. Öncelikle birçok önerisine ben de katılıyorum. Ve acizane ben de birkaç ekleme yapmak istiyorum.

Öncelikle 21. yüzyıla girmiş değişen dünya anlayışıyla karşı karşıya olduğumuzun altını çizmek isterim. Değişimin önceki yıllara göre daha hızlı geliştiğini unutmayalım.

İlk paylaşımım, ev sahipliği üzerine. Ev almak kuşkusuz bizlerin geleceği açısından en önemli unsurlardan biri. Ama kaç ev almalıyız? Sorusuna cevabımız en fazla bir veya iki olmalı, diye düşünüyoruz. Bunu söylerken insanın çağdaş yaşayışını ve ülkenin kalkınmasını dikkate aldığımızı belirtelim. Günümüzde bir evin inşaat maliyeti belli ve teknoloji ilerledikçe düşmektedir. Geriye arsa maliyeti kalıyor ki, o da geçen yıllara bakıldığında göreceli olduğu anlaşılıyor. Yani bugünün değerli arsası yarının değerli arsası olma olasılığının zayıf olduğudur. Torunlarınız için alacağınız arsa 50-60 yıl sonra ne olacağı belirsizdir.

Dolayısıyla kişilere sınırlı ev alma hakkı tanınırsa, ev almanın yatırım aracı olmasını engeller, ev fiyatlarını uygun seviyelere çeker, birçok kişinin ev sahibi olmasını sağlarsınız. Bu inşaat sektörünü kötü yönde etkiler mi? Bence hayır. En çok birden parlayan mütahitler olmaz o kadar. Aynı zamanda rant haline dönüşen arsa fiyatları denetlenmiş de olmuş olur, güzelim İstanbul’umuz ( diğer şehirlerimiz için de geçerli ) beton yığını olmaktan kurtulur.

İkinci paylaşımım iş yerinden bir arkadaşımın önerisi, ben de katılıyorum. Tedavüldeki en büyük banknotu 20 lira yapmak ve para dolaşımını sanal ortama kaydırmak. Kalkınmış ülkelerde de durum böyle değil mi? Bir esnafa 100 dolar veya avro verdiğinizde suratınıza anlamsızca bakmaz mı? Bu neyi getirecek? Kaçak para dolaşımını en aza indirecek, alış verişleri kontrol altına alacak. Günümüzde bankaların bizlere verdiği plastik kart bunu ispatlıyor. Dolayısıyla bir araba veya ev alırken bavul dolusu para taşımak zorunda kalınmayacak. Daha kolay vergi alınacak, toplanan vergiler artacak ve daha dengeli bir tabana oturacak ve yük belli bir kesimin sırtına binmemiş olacak.

Bu anlayışlardan geçen yüzyıl bahsetseydik, belki bizi komünistlikle suçlayabilirdiniz. Ama bugün farklı bir yüzyılda, farklı bir dünyadayız. Anlayışlar, rejimler değişiyor. Amaç insanoğlunun daha iyi şartlarda yaşamasıdır. Önemli olan daha uzun süre, daha az çalışması ve kendine daha çok zaman ayırmasıdır. Geleceği maddi anlamda artık düşünmemeliyiz. Bu böyle gitmez. Huzurun saadetin daha çok genele yayılması gerekiyor. İnsanoğlunun mutluluğu için bu tür düşünceler artık tartışılmaıdır.