Ekonominin Anahtarı Döviz Kuru Ne Olmalıdır? Düşüklüğünün Zararları, Yüksekliğinin Faydaları

Ekonominin anahtarı olan DÖVİZ KURU; 1980 yılında konvertibl (uluslararası güncel takas), 2001 yılında dalgalı kur sistemlerine geçmesine, 1994 ve 2001 derin krizlerine rağmen ders alınamadığını ispat etmek istercesine 2018 krizi yaşanmaktadır.

Döviz kuru; bir ekonominin uluslararası takas fiyatını (dolayısıyla rekabet gücünü) belirleyen ana faktör (araç) olduğu için, parasının değerli olması (düşük kur) uluslararası rekabet gücü azalmaktadır.  

BU DOĞRULTUDA;

Döviz bazında fiyatı yüksek olan tarım ürünleri üretimi zorlaşıp ithali kolaylaşmaktadır.  

Yine konaklama (tatil) fiyatları yüksek kalacağından uluslararası turistler diğer ülkelere kaymakta hatta yerli tatilcilerde Yunanistan gibi ulaşılması kolay devletlere gitme eğilimi giderek artmaktadır.  

Yerli endüstriyel malların (sanayi ürünlerinin) döviz ($) fiyatı yüksek kalacağından ithal mallara talep artarak yerli sanayinin gerilemesine neden olacaktır.

Bunlara karşın döviz ($) kurunun yeterince yüksek olması; tarım ithalatını (($ bazında) pahalılaştırıp yerli üretimi artırarak, iç konaklama bedelini ($ bazında) ucuzlaştırıp turizmi canlandırarak, endüstriyel ithal malların $ (döviz) bazında fiyatını yükselterek, mal ve hizmetlerin taleplerinin iç üretime kaymasını sağlayacaktır.

ÖZETLE; döviz ($) kurunun yeterince yüksek olmasının oluşturacağı, yerli mal ve hizmetlerin döviz bazında fiyatlarının düşüklüğü iç talebi artırıp dış talebi azaltarak (borçlanarak tükettiği ithalattan ve aşırı tüketimden vaz geçerek) döviz girdisini artırıp çıktısını artırarak dış ödemeler reel dengesini sağlayarak döviz krizlerini önleyecektir.

Yine, yerli tarıma, iç turizme ve yerli sanayi mallarına oluşacak talep artışının doğuracağı istihdam işsizliği azaltarak, adam başına milli geliri artıracak bu doğrultuda; toplam GSMH yı, vergi gelirlerini böylece bütçe gelirlerini artırarak bütçe fazlası vermesini de sağlayacaktır.  

SONUÇ; Düşük döviz ($) kuru ekonominin zararına, cari fazla sağlayacak uygun yüksek döviz kuru da ekonominin yararınadır. Türkiye kendi makroekonomi dengelerini yönetemez se devletler üstü finans lobisi döviz kurunu bastırarak ekonomiyi boğmaya devam eder.     

Almanya’nın ve Çin’in dış ödemeler (cari denge) fazlasının olduğu bilinmesine rağmen döviz kurunu düşürmüyor, çünkü onlar gerçekçi politikalar üretiyorlar.   

Kadri KANPAK