El Niño

Kuzeybatı Atlantik'te ve Karaibler denizinde oluşan fırtınalara Hurricane (harikeyn), Güneydoğu Asya'da oluşanlara genel olarak Typhoon (Tayfun) denir.

Bunun yanında, her çıkan fırtınaya da ayrı bir isim verilmesi gelenektir. Daha doğrusu her yıl çıkacak fırtınaların adı önceden ilan edilir. ABD Ulusal Fırtına Merkezi bu amaçla altı isim listesi belirlemiştir ve bu isimler çıkan fırtınalara sırayla verilir ve altı yılda bir tekrarlanır. Çok şiddetli ve yıkıcı fırtınaların adı listeden çıkarılır, yerine başka isim belirlenir.

2011'de çıkacak fırtınalara sırayla şu isimler verilecek :

Arlene-Bret-Bindy-Don-Emily-Franklin-Gert-Harvey-Irene-Jose-Katia-Lee-Maria-Nate-Ophelia-Philippe-Rina-Sean-Tammy-Vince-Whitney

..ama El Niño (el ninyo okunur) ne fırtına demektir, ne de bir fırtına ismidir. El Niño'nun küresel ısınmayla da bir ilgisi yoktur.

Ekvatoral Pasifik'te yüzeye yakın deniz suyu sıcaklıklarının ortalama değerlerin dışına çıkması Dünya ve özellikle de bu bölge çevresindeki iklimlerde öngörülebilir sonuçlara yol açar . Eğer Ekvatoral Pasifik bölgesinde deniz suyu yüzey sıcaklıkları ortalamaların üzerinde olursa (El Niño -erkek çocuk durumu) Pasifikteki ticaret rüzgarları yavaşlamakta, Batı Pasifik'te (Avustralya, Endonezya) kuraklığa, Doğu Pasifik'te ise (ABD, Orta Amerika, Peru) aşırı yağışlara ve sellere neden olmaktadır. ABD'de Fırtına ve hortumlar da artmaktadır.

Fakat Ekvatoral Pasifik'teki deniz suyu yüzey sıcaklıkları normalden düşükse yani La Niña (kız çocuk) durumu mevcutsa Doğu istikametindeki ticaret rüzgarları şiddetlenmekte, Avustralya ve Endonezya'da daha fazla yağış, Doğu Pasifik'te ise daha sıcak ve daha kuru iklime yol açmaktadır. Kabaca El Niño ve La Niña birbirine zıt etki oluşturmaktadır.

3-5 yılda bir tekrarlanır ve genelde 9-12 ay bazen de iki yıl kadar sürebilir. Bu nedenle ABD'deki Ulusal Okyanussal ve Atmosferik (olaylar) İdaresi "NOAA" Ekvatoral Pasifik'te yerleştirdiği bir dizi duba yardımıyla sürekli olarak deniz suyu sıcaklıklarını gözlemekte böylece uzun vadeli hava tahminlerinde bu verileri kullanmaktadır.

Yüzey su sıcaklıklarının bölge ikliminde oluşturduğu etkinin ilk farkına varan bölgedeki balıkçılar olmuştur, çünkü bu olay balık sürülerinin beslenmesi ile göçlerini, dolayısıyla avın verimini etkilemektedir. Yüzeydeki su sıcaklığının normalin üstünde olduğu dönemlerde daha zengin besine sahip olan alttaki soğuk su yüzeye yaklaşamamakta, bu da balık sürülerinin avlanmak için başka bölgelere göç etmesine neden olmaktadır.

Ne dersiniz, elinizi suya daldırıp, hava tahmini yapmak gibi bir şey, değil mi?

Kaynaklar ve daha fazla bilgi için:

http://elnino.noaa.gov

http://www.publicaffairs.noaa.gov

http://www.pmel.noaa.gov/tao