El Yazısı Sorunlu,

İlköğretim 1. sınıfa el yazısı öğrenerek başlayan ilk öğrenciler, şu anda 7. sınıftalar.Tüm gözlemlere, uygulamadaki aksaklıklara bakarak çok rahat söyleyebilirim ki, yazısını okuyamayacağınız bir kuşak geliyor. Okunsa dahi, bu sefer de çirkinliğinden şikâyet edilecek. Öyle ki, bazı öğrenciler kendi yazılarını bile okuyamıyorlar.

Önce el yazısının yararlarına bir göz atalım.

“Eğik el yazısının bilinen karakteristik ve belirleyici özelliği yazının soldan sağa doğru kesintisiz hareketlerle yazılmasıdır (Fitzgerald, 2004). Bu durum bireye yazma sırasında birçok fayda sağlamaktadır. Eğik el yazısında, öğrenci harfleri yazarken, elini hiç kaldırmadan belirli bir noktadan başlayıp yine belirli bir noktada bitirmektedir. Harflerin bu şekildeki kesintisiz akışı, yazının işlek, kıvrak ve devamlı olmasını; dolaylı olarak da öğrencilerin, harfleri ve yazacakları fikirleri yazma esnasında akılda tutmalarını mümkün kılmaktadır (Tarnowski vd., 2002).

El, dik temel harflerle yazı yazarken her harfin yazılışından sonra kalktığı için harfler arasında oranlı ve uygun boşluk bırakma problem olabilmektedir. Eğik el yazısındaki kesintisiz akış, dik temel harflerle yazı yazarken karşılaşılan harfler arasında oranlı boşluk bırakma problemini de ortadan kaldırmaktadır. “

Teorikte öyle, pratikte çocuklar sık sık elini kaldırmakta, çünkü kelimenin hangi harfle devam edeceğini düşünmek için beklemektedir. Ayrıca noktaları ve çengelleri olan harfler, yumuşak g, ve t’ lerin sonradan eklenen çizgi ve şapkaları unutulmaktadır. Yaptığım dikte çalışmalarında en çok bu hataları düzeltiyorum. Yazısı en güzel öğrenci bile noktaları koymak için geri dönmeyi unutuyor.

"Eğik el yazısı, öğrencilerin kelime içindeki harfleri doğru öğrenmesinde de etkili olmaktadır. Çünkü elin doğru hareket etmesi, kelimenin içinde hangi harflerin olduğunu zihnen bilmeyi zorunlu kılmaktadır. Piyanist ya da daktilografın hareketlerinin süreklilik kazanmasından önce tuşları öğrenmesi gerektiği gibi, eğik el yasında harfleri tanımak da aynı şekilde hayatî öneme sahiptir (Blomenfeld, 1997 a; Fitzgerald, 2004)."

"İlk yazma eğitiminde eğik el yazısı kullanımı, bazı harflerin simetrik olmasından kaynaklanan harfleri ters çevirme probleminin çözülmesine de katkı sağlayabilir. İlköğretim I. kademede öğrenciler, "b" ve "d" harflerinde veya "ev" ve "ve" gibi kelimelerde terse çevirme hataları yapabilmektedirler. Eğik el yazısı kullanımında böyle bir terse çevirme problemi nadiren söz konusu olabilmekteyken; dik temel harfler kullanıldığında, bu harflerin veya benzer kelimelerin karıştırılması oldukça kolay olabilmektedir. Yapılan bir araştırmada, eğik el yazısı ile yazan öğrencilerin dik temel el yazısı ile yazan öğrencilere göre, birbirine benzeyen "b" ve "d" gibi küçük harflerin yazılışında daha az hata yaptıkları görülmüştür (Mosse, 1982 a; Fitzgerald, 2004). Blomenfeld (1997)'e göre, eğik el yazısı yazan öğrenciler, harfleri birbirine karıştırmamaktadır, çünkü elin sürekli hareketi bunu imkânsızlaştırmaktadır. Ayrıca, eğik el yazısı kullanımı öğrencilerin kelime tanımasını da olumlu yönde etkilemektedir. Zira eğik el yazısı ile yazmada harflerin birbirine ekleniyor olması, yani yazılı kelimelerin kesintisiz bir bütünlük arz etmesi öğrencilerin kelimeleri bir bütün olarak algılamalarını sağlamaktadır (Tarnowski vd., 2002)".

Evet, b ile d fazla karıştırılmıyor, ancak m ve n karıştırılıyor. Kelimeleri bir bütün olarak algılamaları doğrudur ama bu sefer de doğru hecelemeyi öğretmek çok zor oluyor. Bu biraz da sesle öğretirken yanlış yapılan hecelemelerden kaynaklanıyor. Örneğin satır sonuna sığmayan kelimeyi kesmek yerine sığdırmaya uğraşıyorlar. Bu alışkanlığın kazanılması zorlaşıyor.

"Eğik el yazısında, yazı el hiç kaldırılmadan meydana getirilmektedir. Bu durum, yazarken geri dönüşleri engeller. Dik temel yazıda bu özellik yoktur. Bunu açıklayabilmek için bir piyanist örnek olarak gösterilebilir. Şöyle ki; piyanist bir parçayı icra ederken yanlış bir tuşa bastığında bu hatasını düzeltmek için bir fırsat bulamayacaktır. Benzer şekilde, öğrenci de bir yazım hatası yaptığında bunu düzeltemeyecek veya tüm kelimeyi silmek zorunda kalacaktır. Bu durumda öğretmen, öğrencinin yaptığı yazım yanlışını veya harfleri kullanma konusundaki kişisel problemleri kolayca tespit edecektir. Mc.Innis (1995) araştırmasında, eğik el yazısı kullanımının, öğrencilerin yazılı kâğıtlarından hata analizleri toplama imkanını artırdığını ve bu yolla öğretmenlerin öğrencilerin yazılarını daha kolay ve etkili değerlendirebileceğini ortaya koymuştur (a: Fitzgerald, 2004)."

"Eğik el yazısı, dik temel harflerden daha hızlı bir yazma metodudur (Tarnowski vd., 2002). Eğik el yazısı kullanan bir öğrenci dik temel harfleri kullanan öğrenciye göre, yazma ödevlerini daha hızlı yapacaktır. Bu durum zamana karşı yapılan yazılı sınavlarda eğik el yazısı kullanan öğrencilere yarar sağlayacaktır. "

"Eğik el yazısında tüm harfler sadece bir noktadan (alt çizgiden) başlar. Oysa dik temel harflerin yazımı birbirinden farklı dokuz ayrı noktadan başlamakta, bu durum öğrencilerin kelimeleri yazarken defalarca durmasını ve durduğu yerden farklı bir yerden devam etmesini gerektirmektedir. Harflerin başlaması gibi yazarken sona erdiği noktalar da eğik ve dik temel el yazısında birbirinden farklıdır. Eğik el yazısında harfler sadece bir noktada tamamlanırken, dik temel harfler birbirinden farklı sekiz ayrı noktada tamamlanır . Eğik el yazısının bu yararları, hem eğik el yazısı alfabesini öğrenmeyi ve kullanmayı hem de hızlı yazmayı sağlar. "

Bu hiç doğru değil, eğik el yazısını daha yavaş yazdıklarını söyleyebilirim. Çünkü harflerin yapılış tarzı dik temel harflere göre daha zor ve karışık

.Ben son defa dik temel yazıyla okuma yazma öğreten öğretmenlerdenim. O öğrenciler de, şu an oğlum dâhil 8. sınıfta. Onlarla 1. sınıfta dik yazıyla başlamıştık, 2. sınıfta el yazısı öğretip, el yazısına geçmiştik. Ama çocuklar dik yazı yazmayı en azından doğru olarak biliyorlardı.

Bu neden önemli? Çünkü el yazsısının 5. Sınıftan sonra devamlılığı yok. Branş öğretmenlerinin belki Türkçe olanları dışında büyük çoğunluğu, çocukların dik düz yazı yazmasını istiyorlar. Doğrusu el yazısını kendileri de kullanmıyorlar, el yazısı bildiklerini bile zannetmiyorum. Çocukların el yazısını da okuyamayınca, haklı olarak dik yazı yazın diyorlar.

Şimdi başa dönersek, 1. sınıfta bin bir zahmetle öğretilen el yazısının işi 5. sınıftan sonra bitiyor. Ancak biz dik temel yazı harflerinin yazılışını vermediğimiz için çocuk kendi kendine kargacık burgacık bir yazı geliştiriyor

.Sonuçtan ne veli, ne öğretmen, ne de öğrenci memnun değil. Oysa 1. sınıfta el yazısı harflerinden bir tanesini öğretmeye harcanan enerjiyle, 3-4 tane dik yazı harfi öğretilirdi. Hiç te uzmanların söylediği gibi el yazısıyla eğik yazma, kolay yazma yok. Zaten istediğinizi yapın eğik yazmıyorlar.

Bence bu konuda eski sistem daha iyiydi. Dik temel yazı  ile okuma yazma öğretilir, 2. sınıftan itibaren güzel yazı derslerinde de eğik el yazısı öğretilirdi. Bu durumda çocuk istediği yazıyı kullanırdı. Böylesi daha iyiydi.Mevcut sistemle el yazısı çok güzel olan öğrenciler olsa da, sürekliliği olmadığı için onlar da dik yazıya dönüp, kötü yazmaya başlıyorlar. Geçenlerde bir öğrencim” ben düz yazı biliyorum” dedi. “Yaz bakalım “dediğimde, yaptığı büyük A harfine el yazısında olduğu gibi aşağıdan başladığını gördüm. Yani kendi kendine bir yazı geliştirmiş, karma karışık, kuralsız bir yazı bu.

Diğer taraftan velilerin büyük çoğunluğu da el yazısı bilmedikleri için 1. sınıfta çocuklarına yardımcı olamıyorlar. Öğretmen olduğumda ben oturup çalışmıştım, çünkü birçok harfin yazılışı benim öğrendiğim el yazısından farklıydı,  sonradan değiştirilmişti. Bu arada bize staja gelen öğretmen adaylarının da el yazısı bilmediklerini belirteyim. Yani sistem değişiyor ancak eğitim fakülteleri el yazısı öğretmiyor.

Bir öğretmen olarak, özellikle bir kenar mahallede çalışan bir öğretmen olarak bu yazı öğretiminden hiç memnun değilim. Bir an önce dik temel yazı öğretimi tekrar konmalı diye düşünüyorum.