Emekli ikramiye farkları ve ince hesaplar

Yazan:Uçar Demirkan

 

Dün emekli olduğum dairenin emekli olmuş doktoruna rastladım. Bir kahvehaneye oturduk ve söyleştik. Emeklilerin söyleşi konuları iki tanedir. Sağlık ve emekli maaş paraları. Biz de öyle yaptık. Emekli Sandığı kanunundaki bir hükme göre kaç yıl hizmet etmiş olursanız olun otuz yıl hizmet etmiş olduğunuza göre ikramiye ödeniyordu.

 

Anayasa Mahkemesi 2015 yılında bu hükmü iptal etti. Bu hükümden sonra emekli olanlara otuz yılı aşan hizmet yılları için de fark ikramiyeleri ödenmeye başlandı. Bu durumda ikili ve adaletsiz bir uygulama ortaya çıkmış oldu. Benim ve bizim doktor gibi 2015 yılından çok önce otuz yılı aşkın hizmetten sonra emekli olmuşlara otuz yıl üzerinden emekli ikramiyesi ödenirken 2015 ten sonra emekli olmuşlara otuz yılı aşan süreler üzerinden ikramiye ödenmiş olmaktadır. 2014 yılında emekli olanlara da aynı biçimde davranılıyordu. Çünkü, Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümez deniliyordu. Onlar için daha açık bir haksızlık söz konusuydu. Bir yıl erken emekli olmakla otuz yılı aşan sürelerin emekli farkını yitirmiş duruma düşmüşlerdi. Adaletsizlik burada daha açık görünüyordu. 

 

Bunun üzerine emeklilerce açılan davalar birer birer kazanılmaya başlandı. Çünkü, idare mahkemeleri açılan davalarda emeklileri haklı buluyordu. Anayasa Mahkemesinin otuz yılla sınırlama hükmünü yürürlükten kaldırdığını ve o hükmün artık mevzuatta kalmadığını belirterek 2015 ten önce emekli olanlara da  ikramiye farkı verilmesini hükme bağlıyorlardı.

Üstelik emeklilerin dava açma gideri olan 232 liraların da Sosyal Güvenlik Kurumun’dan alınıp emeklilere verilmesini karara bağlıyorlardı.   

 

Son olarak Danıştay da idare mahkemeleri kararlarını onamaya başlamıştı. Şu anda on binlerce (Belki de yüz binlerce) emekli dava açmış durumdadır. Dışarıdan öğrendiğimize göre Maliye Bakanlığı, bu davalarla ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na 1000 lira ve altındaki miktarların ödenmesini diğerlerinde ise emeklilerin dava açmalarının beklenmesini istemiştir. Bu da büyük bir haksızlıktır. Emeklilerin çoğunun “Bir ayağı çukurda” olduğu için emekliler dava açmaya zorlanmaktadırlar. Davalar nereden bakılsa iki yıl kadar sürmektedir. Bu arada ölenler ölecek kalan sağlar bizim(Maliyenin) olacaktır. Maliyenin böyle bir “ince hesap”ın peşinde olduğu anlaşılmaktadır. Emekli ölse bile mirasçılarının ölenin devletten olan bu alacağını isteme hakkı vardır. Ama o da yeni bir dava konusudur. Maliye kısa dönemde yine kazançlıdır.

 

O nedenle, bu konunun hükümetçe bir an önce ele alınmasında ve davalar bitmeden yapılacak bir düzenlemeyle emeklilere otuz yılı aşmış hizmetlerinin karşılığının bir an önce ödenmesinde yarar bulunmaktadır.

 

Böylece eşitlik ve adalet sağlanmış olacak ve Sosyal Güvenlik Kurumu boş yere dava gideri ve avukatlık ücreti gideri ödemekten de kurtulmuş olacaktır.

 

Hükümetin bunca işinin arasında bu durum da yer alır mı? bilinmez!...Fakirin ekmeği umuttur ve tükenmez