Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

16 Kasım '07

 
Kategori
Gündelik Yaşam
 

Empati sağlığa zararlıdır....

Son 10 yılın moda sözcüğü Empati... Bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır diye tanımlamış tanımlayıcılar.... Empati önyargısız yaklaşım gerektirir... Çinlilerin bu tanımı destekleyen ve benimde yaşamda çokça kullandığım bir atasözü var bu konuda 'Birinin yürüdüğü yolu yargılamadan önce onun giydiği çizmeleri giymek lazım' demiş dünyanın en kalabalık halkı... Hepimiz bildiği Einstein'in ünlü sözünü atlamamak gerek sözkonusu önyargısızlık ise 'Bir önyargıyı yoketmek atomu parçalamaktan daha zordur'... Bide oluşum koşulları ile değerlendirmek diye bir kavram var ki hepsinden daha zorlu... İnsanları değerlendirirken onun o zamana kadarki tüm oluşum koşullarını hesaba katmayı kasteder ki bu onun çocukluğu, ailesi, aldığı eğitim, yetiştiği toplum, yaşam koşulları gibi tüm yaşanmışlıklarını içerir... Dünyanın başka bir köşesinde doğru olan davranış şekilleri bizde külliyen yanlıştır... Bizde uğruna kanlar dökülen ve ölümüne doğru olan davranış şekilleri ise başka bir köşede idama sebeptir...

Bi yerde işitmiştim... Kulağımda kaldığı kadarıyla Avrupada psikologların 5 yıl profesyonel olarak bu işi yaptıktan sonra mahkemede tanıklıkları kabul edilmiyormuş... Gerekçe çok basit ve mantıklı en azılı katilin bile o cinayeti işleme nedenini çözüp sorunun çocukluğunda, ailesinde, yaşadığı herhangi bir geçmiş travmada gizlendiğini çözüp bir anda adamın suçsuzluğunu ispat ediyor olmaları...

Empati ciddi efor isteyen bir eylemdir... Bikere çok ciddi dinlemeyi gerektirir... Aklınızda olan sizi meşgul eden kendinize ve yaşamınıza ait ne varsa bi köşeye koyup tamamen tüm beyin hücrelerinizle kendinizi karşınızdakini dinlemeye ve anlattığını anlamaya vermelisiniz... (Uzun dinleme seanslarından sonra kendimi savaştan çıkmış kadar yorgun hissettiğim zamanlar çoktur benim...) Tamda bu noktada bir miktar psikoloji bilginiz ve biriktirmiş olduğunuz insan tanıma (kendiniz dahil) tecrübeleriniz olmalı ki karşınızdakini doğru algılayabilmek için (en azından kendinizden yola çıkarak) insanın kendine söylediği yalanları ve kandırmacaları eleyebilesiniz... Onu dinlerken hem onun neler yaşamış ve hissetmiş olabileceğini algılamaya çalışmalı (karşınızdakinin oluşum koşullarıyla değerlendirerek) hemde kendinizi onun yerine koyup bu durumda ne hissederdim nasıl yaşardı mı bulmanız ve bunları birbirinize karıştırmamanız gerekir... İkincisi yapacağınız yorumları doğru zamanda ve doğru şekilde yapmalısınız... Onu anladığınızı bi şekilde karşınızdakine hissettirmekte şart... Çünkü anlaşılmak insan için vazgeçilmez ihtiyaçlardan biridir...

Ben herkesin anlatacak bir öyküsü vardır ve tanımasam da sırf insan olduğu ve beni anlatmaya değer bulduğu için bile dinlenmeli insanların öyküsü diye düşünenlerdenimdir... Buda doğal olarak biraz Marko Paşalığı getirmiştir hep benim hayatımda... Bunca efor, bunca anlama çabası bazen saatlerce süren empati seanslarının ardından sonuç şu: Rahatlamış, kafasını boşaltmış ve anlaşıldığına kanaat getirmiş, gidip bir kafede arkadaşlarıyla sorunlarını bir çöp kutusuna atmış ve çöpsüz üzüm kıvamında eğlenen bir insan... ve kafası belkide saatlerce dinlediği öykünün yükünden kurtalamayacak, beyninden gelen sabun köpüğü sesleri uzun saatler sürecek kadar yorgun düşmüş, hala çözümler üretmeye çalışan acaba şöyle mi olmuştu? tüh şunu söylemeyi unuttum buna da dikkatini çekmeliydim önemli olabilir diye evirip çeviren, bir süre sonra başkasının çizmelerini giyip çıkarmaktan kendi ayakkabılarını giymeye vakti kalmayan, boşaltılan çöpleri minnetle kabul etmiş ve onları sıraya koyup temizlemeye çalışan bir çöp kutusu... :)

Empati sağlığa zararlı... dediğim gibi bi kere çok yorucu... ikincisi gereksiz... eline ne geçiyor hiç.... zaman kaybı cabası... ciddi zihinsel aktivite sarfı... sonunda gelinen noktada ise empati kurduğun kişi dahil senin dışında herkes mutlu sense başka yerlerde takılıp kalmış durumdasın... üstelik daha kendine bile zaman ayırmamışsın... Hı hı diyerek yarım kulak dinleyen insanlar hem kendilerini yormuyor, hem kafa yormuyor hemde ilişkilerinde de bir problem yaşamıyorlar... senin bide şu riskin var... bütün bunların ardından... yahu sen beni yanlış anladın ne biçim arkadaşsın, nasıl şeyler söyledin öyle, bidaha seninle görüşmek istemiyorum gibi bir cümle ile karşılaşma riskinde var... ne adına?..

Empati ilişkilere de zararlı... çünkü onu ondan çok anladığını düşündüğün zaman onun adına bahaneler yaratmaya başlıyorsun... buda doğal bir hoşgörü geliştiriyor sende bunu yaptığın insana karşı… ne yaparsa yapsın ne derse desin ama ben onun aslında öyle demek istemediğini biliyorum, öyle davranmakta istemedi şundan dolayı böyle davrandı deyip daha onun fikrini almadan, ona bunu neden yaptığını sormadan onun adına bahaneler üretip o söylemi yada davranışı kabulleniyorsun ki en tehlikeli durum bu bence... Çünkü birileri adına bahaneler ürettiğiniz zaman onun bu davranışı yada söylemi değiştirmesini bekleyemezsiniz... öyle davranmaya devam edecektir... Yani bu karşıdaki insana da zararlı… yaptığı yanlışı düzeltme şansı vermiyorsunuz onu niye yaptığını anladığınızı düşündüğünüz ve tepki vermediğiniz zaman… Dönüşüme ve değişime, iyiye, güzele, doğruya, insana yakışana doğru olan evrilmeye destek değil köstek oluyorsunuz…

Sonuç: Empati hem bireysel anlamda her iki tarafın sağlığına hemde toplumsal anlamda toplum sağlığına zararlı… Yapılmasın… Hatta yasaklansın diyorum ben… Mümkünse tabi…J

 
Toplam blog
: 40
: 657
Kayıt tarihi
: 14.11.07
 
 

49 yaşındayım.. Kamuda memur olarak çalışıyorum. Aynı zamanda amatör bir tiyatro ekibiyle 18 yıld..