ERP uygulamaları

MRP II ve ERP son 10 yıldır ülkemizde oldukça popüler bir şekilde iş dünyasının gündemindedir ve artık bilişim sektöründe büyük bir ekonomik genişliğe ulaşmıştır.

ERP sistemlerinin temeli MRP II'ye dayanmaktadır. MRP II'nin aslı; her ne kadar JIT (Just in Time) denilen ayrı bir kategoride gibi gösterilse de Toyota'da 50'li yıllarda uygulanan Kanban sistemidir. Her iki sistemde de bağımlı talep söz konusudur. Üst seviyede oluşan talepler ürün ağaçlarına göre hammaddeye kadar, ulaştırılır.

Bütün bu çabalardaki en önemli amaç, stoklara bağlanan sermaye miktarını en düşük düzeyde tutmaktır.

ERP, Kurumsal Kaynak Planlama sistemleri ise; üretim veya ticaret faaliyetleri sonucu ortaya çıkan verilerden MRP II sistemine entegre olarak; Yasal Muhasebe sistemi, Maliyet muhasebesi, Nakit yönetimi, bütçeleme vb. bölümleri içeren, genel olarak işletmenin bütün süreçlerini kapsayan bir sistemdir.

Şahsi kanaatime göre; ülkemizde her şeyde olduğu gibi bu konuda da abartı ve israf söz konusudur. Yurtdışı menşeeli paketler yüksek fiyatlarla satın alınmakta ve uygulanılmaya çalışılmaktadır. Ne yazık ki başarı oranı çok düşüktür.

Aslında MRP II'de ISO 9001:2000 gibi belirli koşulları, hatta daha genel olarak dosya yapısı dahi belirlenmiş bir uygulama çeşididir. İlginç olan da şudur ki; Piyasa da ERP paketi adı altında sunulan; ülkemizde veya yurtdışında üretilmiş ve MRP II'nin en temel özelliklerini dahi içermeyen paketler mevcuttur.

Bir sektör için genel bir uygulama ne yazık ki, şirket kültürü ve farklı uygulamalar sebebiyle mümkün değildir. Bir firma için implemente edilen sistem. Aynı sektörde, aynı ürünü üreten firmalarda başarılı olamıyor ve paketlerin özelleştirilmesi için ek programlar scriptler vb. uygulamalar tasarlanıyor.

Firmaların hazır sistemler seçmelerindeki en önemli neden, kişiden bağımsız ve genel uygulamalar ortaya çıkarmaktır. Bu durumda özelleştirilmiş paketler, aynı vazifeyi görememektedir. Uygulama cinsine göre aynı paket farklı şekilde çalışmaktadır.

En kötü sürpriz ise şu olmaktadır. Firmalar uygulamayı özelleştirerek kullanır, fakat bir üst versiyona geçiş, bazen bu revizyonlar sebebiyle, ya çok zordur ya da imkansızlaşmıştır. Bu durumda en doğru şey paketi özelleştirmekten ziyade, uygulama yapılan firmanın kendi süreçlerini bu pakete göre düzenlemesidir. Değişimle uğraşan kişiler bunun ne kadar mümkün olduğunu çok iyi bileceklerdir.

ERP sistemlerinin seçilmesi, kurulması ve uygulamanın devamı, çoğunlukla şirket kültürü ile alakalı bir konudur. Değişim demektir ve yönetimi işletme yönetimindeki en önemli sorunları içerir. Şirkette fikir birliği oluşturmadan sistemi oturtmak güçtür.

Son olarak ERP sistemi satınalacaklara en önemli tavsiye; daha önce paketi satın alıp uygulamaya koymaya çalışan veya, uygulamayı başlatnış referansları dinlemelidir. Danışman veya satıcı firmaların sözleri elbette önemlidir. Ama en açık kaynak paketin sizin gibi müşterileridir.