Evrensel aklın işleyişi üzerine basit bir deneme

"Evrensel bir akıl var mıdır?" diye düşünmekten alıkoyamıyorum kendimi. Mantığıma aykırı geliyor.

Yakın tarihte koca iki dünya savaşı yapmış ve sanırım hesaplaşmaları henüz tamamlanmamış güçler dengesinde hümanist söylemler pek inandırıcı gelmiyor nedense.

Siyasi, kültürel, ekonomik beklentilerden uzak sırf insani değerler adına duyarlılık ve yeri geldiğinde pek çok şeyden fedakârlık yapmayı gerektirecek bir uğraşa niçin girsin batı uygarlığı. Tarihin hangi döneminde gittiği yere huzur ve refah getirmiş bu toplum.

Carlos ve Vasco da Gama ile başlattıkları kolonizasyon hareketi bugün biçimsel olarak yeni; fakat özde amaçlananlar bakımından klasik çizgileri olan tekrarlardan ibaret yalnızca.

Ne işiniz var be kardeşim sizin Irak’ta, Somali’de, Afganistan’da! Yugoslavya’da niçin yoktunuz dün?

Demokrasi söylemlerini yineledikleri zaman, nerede ne olacak diye tedirginlik içinde kalıyor insan. Beyaz insanın insafına bırakılan Kızılderili toplumu nerede bugün? Koca bir kıtaya sığacak kara derili insanların ne işi var oralarda? İyi niyetin, saflığın ceremesini çekti bu insanlar.

Evrensel bir akıl, insanlığın barış ve huzur içinde maddi ve manevi yeteneklerini yükseltmeyi amaçlaması durumunda karşı çıkılacak bir olgu olmadığı gibi destek verilmesi gereken bir durum olarak çıkıyor karşımıza. Her toplumun ürettiği artı değerlerin bir potada buluşturularak işlenmesi ve buradan geleceğe umutla bakılmasını sağlayacak değerlerin üretilmesi. Fazlasıyla ütopik görünse de denenmeye değer gibi geliyor bana.