Facebook bağımlılığı

Akıllı telefonların hayatımıza girmesiyle sosyal medyaya ulaşmak da kolaylaştı. İstediğimiz zaman sosyal medyada paylaşımlar yapılabilmektedir. İnsanın merak duygusu ile sosyal medya arasında paralel bir bağdan bahsedebiliriz. İnsanlara sosyal medyadaki gelişmeleri ve kendilerine ait yorumları, beğenileri ve çevrelerdeki insanların paylaşımlarını merak etmesi nedeniyle sürekli sosyal medyayı kontrol etme hissi oluşuyor. Bu merak etmeyi kontrol edemeyen kullanıcılar sürekli sosyal medyayı kontrol etmekle kalmıyorlar, ayrı kaldıkları süre içinde de akılları da sürekli sosyal medya da kalmaktadır. Bunu düşünmeden edememektedirler.

 

İnsanlar sosyal hayatta aradıkları ilgiyi, saygıyı görememenin telafisini Facebook’da yapmaya başladılar. Asosyal olan ve kendilerine dair güven sorunu yaşayanlar Facebook’a kendilerine dair bir dünya kurarak var olmaya çalışmaktadırlar. Bu var olma sürekli Facebook’da bulunmayı gerekli kılıyor. Orada var ettikleri dünyada kendilerine olan ilgiyi devam ettirmek, iletişimi artırmak için bu bir zorunluluğa dönüşmüştür. Kişiler, kendilerine yönelik güzel şeyler duymak adına ve motivasyonlarını ayakta tutabilmek için gerek her şeyi göze almaktadırlar. Sürekli sanal dünya da olmak da bunun en önemli göstergesidir.

 

Hayat yolu, boşluk kabul etmeyen bir özelliğe sahiptir. İnsan da sürekli cevabını bulamadığı bir arayışın içindedir. Bu arayışı anlamlandıramadığı içinde sürekli kendini bir boşlukta hissetmektedir. Ve bu boşluğu doldurma zaruriyeti nedeniyle insanlar sürekli bir şeylerle meşgul olmalıdırlar. Bu meşguliyet de çoğu zaman arayışı unutturmak üzerinedir. İnsanlar gerçek hayatın yüklediği sorumluluktan kaçmak için ve kendilerini unutmak adına kaçışların içine girerler. İşte Facebook’da bu kaçışlar için ideal bir uzum haline geldi. Zamanın nasıl geçtiği bilinmeyen ve sorumluluk taşımayan bu uzamda insanlar kendilerini sanal bir mutluluğun içine bırakmaktadırlar. Böylece arayıştan gelen boşluk Facebook tarafından doldurularak insanlar içindeki yalnızlık duygusu geçici olarak da giderilmiş olmaktadır.

 

Birey olamayan kişiler, Facebook karşı da iradelerini ortaya koyamayınca ve zayıf yönlerini Facebook’ta telafi etmeye çalışanlar farkında olmadan Facebook’a bağımlı hale gelmektedirler. Facebook nesne olması gerekirken; özne olmaktadır. İnsanlarda nesneleşmektedir. Bağımlılığı temel nedeni arayışı unutmadır ve gerçek hayattaki sorunları telafi etmektir. İnsanın bu kaçışı nedeniyle Facebook’un insanların hayatındaki önemliliği artmaktadır. Facebook ya da sosyal medya kullanıcıları ortalama yarım saatte bir Facebook bakmaları ve oralarda kendilerini aramaları ciddi bir sorunun başlangıcı olmaktadır.

 

Facebook, akıllı telefonlarla beraber hayatın önemli bir parçasına dönüştü. İnsanlar uzun süre Facebook’a giriş yapamadıkları zaman huzursuz olmakta, strese girmektedir. Facebook bağımlıları bağlı oldukları sürece kendilerini rahatlamış hissetmektedirler. Paylaşımlardan, beğenilerden ve yorumlardan keyif almaktadırlar. Böylece çok önemli bir şey yapmanın yanında bir şeye yaramanın da hazını yaşamaktadırlar. Sanalda olsa bir şeyler yapmış olmak kişilerde bir rahatlama hissi vermektedir. Duygusal hiçbir gerçekliği olmayan sanalın kişilerde tattırdığı bir duygunun olmaması yani nötr bir duygu ya da duygusuzluk yaratımı kişileri de gerçeklerden kopmasına neden olmaktadır. Ve bu durum kişilerin hoşuna gitmektedir. Acı, hüzün, stres, çaresizlik vb. duygular hissedilmeyince kişiler kendilerini güvende görmektedir. Acıdan kaçan insan içinde sanal paylaşımlar önemlilik kazanmaktadır.

 

Facebook bağımlıları var ettikleri sanal dünyadaki mutluluğun gerçekçi olmadıklarını kabullenmedikleri gibi, Facebook olan bağımlılıklarını da kabullenmemektedirler. Psikolojik hastalığı olanların kabullenmemesi gibi Facebook kişileri de durumu normal görmektedirler. Gerçekler söylediğinde de rahatsız olmaktadırlar. Durumun söylendiği gibi olmadığını savunmaktadırlar. Sürekli kendilerini haklı ve temize çıkarma gayretine girmektedirler.

 

Facebook bağımlılığı kişileri gerçek hayattan koptuklarını görememesi, her ortam ve mekânda sürekli gözlerinin ve ellerini akıllı telefonda olmasına neden olmaktadır. Bu bağımlılık gerçek hayatta iletişimleri bitirme noktasına getirdi. Kişiler sohbet edemez hale geldi. Sanal paylaşımlar, gerçek paylaşımların yerini aldı. Ve daha önemli görünmeye başlandı. İnsanlar farkında olmadan gerçek hayatı mekanik bir alana dönüştürmeye başladılar.

 

Osman Tatlı

 

osmantatli@gmail.com

 

Facebook.com/osmantatli63