Farklı Bir Bakış Açısı İle: Kıskançlık

     Hemen hemen her gün insanlarla kurduğum iletişimde birbirlerini ne kadar kıskandıklarını görüyorum. Kıskandıkları zaman ne kadar öfkelendiklerini görüyorum. Bu öfkelerini ne şekilde ortaya çıkardıklarına şahit oluyorum.

     Peki, herkesin dilindeki bu kıskançlık nedir? Neden kıskançlıkların sonu kötü bitiyor? Kıskanma duygusu, ilişkileri neden bitiriyor? Gelin biraz daha yakından bakalım...

     Kıskanmak bir duygudur. Bazıları çok tehlikeli bir duygu olarak tanımlamaktadır. Bazıları ise, tehlikeli olarak görmez. "Kıskançlık çok tehlikelidir" diyen biri ile karşılaştığım zaman hemen soruyorum. Neden tehlikelidir? Genellikle ilişkisine zarar verdiğini belirtiyor. Genelde romantik ilişkilerde daha sık rastladığımız kıskançlığın sadece romantik ilişkilerde olmadığını da belirtmeliyim tabi ki. Bazılarının abisi, bazılarının da babası kıskanıyor. Kıskanılan kişi, kıskançlığı şu şekilde tanımlayabiliyor; "Çok saçma. Beni kısıtlamaya çalışıyor. Arkadaşımın benimle tokalaşmasını bile kıskanıyor. Hatta sohbet etmesini bile kıskanıyor. Nedenini sorduğumda beni çok sevdiğini, bu sebeple beni kıskandığını söylüyor". Şimdi buradan yola çıkacak olursak, ben kıskançlığın bir sevgi göstergesi olduğunu düşünmüyorum. Bana kalırsak bu boyuta ulaşmış bir kıskançlık tamamen kıskanan kişinin öz saygısı (benlik saygısı) ile alakalıdır. Yani, o kişi bence kendine güvenmediği için böyle bir yöntem geliştirmiştir. Ve kendinden o kadar emin değildir ki bu yöntemin yüzde doksan yanlış olduğunu bile bile uygulamaya geçmekten kendini alıkoyamamaktadır. Kendine güvenmeyen, benlik saygısı zarar görmüş, bu konuda kişisel gelişiminin temellerini atamamış bireyler her zaman karşısındaki kişinin bir gün bunu fark etme korkusuyla yaşarlar. Çünkü karşısındaki kişi yada ilişki yaşadığı kişi bunu fark ederse, onun inancına göre, adım adım ondan uzaklaşacaktır. Ve kim böyle olmasını ister ki? 

     Yalnız kalmaktan korkan kişi bir atağa geçme ihtiyacı hisseder. Düşünsenize zaten karşı taraf için yeterince iyi olduğunuzu düşünmüyorsunuz, onu hemen hemen her konuda tatmin edemediğinizi düşünüyorsunuz, sosyal çevrenizle sohbet ederken insanlar ilişkinizde bir çok konuda sizi haksız bulduklarını açıkça belirtiyor ve siz zaman zaman öfkenize hakim olamayıp sosyal çevrenizden de uzaklaşıyorsunuz, aileniz artık ilişki yaşadığınız kişiyi üzmemeniz gerektiğini, onun bunları hak etmediğini söylüyor. Ve bunun gibi bir çok örnek yaşıyorsunuz. Ne yaparsınız? İşte tam bu anlarda benlik saygısı devreye giriyor. Eğer kendinize güvenen biriyseniz ve özellikle ilişkinizde ya da ilişkilerinizde karşısınızdakinin sizi neden önemsediğini, neden sevdiğini bilirseniz baskılayıcı bir kıskançlık davranışına girmeyeceğinizin garantisini verebilirim. Çünkü, duygularınızı ve düşüncelerinizi sağlam bir temele oturtmuşsunuzdur. Evet dışarıda bir sürü normal olmayan düşüncelere ve davranışlara sahip insan var. İlişkinizi bozmak isteyen, sevgilinizi veya eşinizi kendisine aşık etmek isteyen bir kaç insan da çıkabilir. Sakin olun. Nasıl ki trafikteyken karşınızdan gelen arabanın size çarpmasını engelleyemiyorsanız bazı durumlarda o patolojik düşüncelere sahip kişilerin de "sizin için önemli olan kişiyi" rahatsız etmesini engelleyemezsiniz.  Eğer "sizin için önemli olan kişiye" güvenmiyorsanız, onunla neden bir ilişki içerisindesiniz? Eğer sizi bir gün yarı yolda bırakıp başka biriyle ilişki yaşayacağını düşünüyorsanız, neden ona onu sevdiğinizi söylüyorsunuz? Bu sorular bu konudaki anormalliği normal bir düzene koymak için yeterlidir bence. Tabiki bir de diğer açıdan düşünmeliyiz. "Sizin için önemli olan o kişiyi" bir başkasıyla el ele gezerken ve öpüşürken gördünüz. Ben burada nasıl davranılması gerektiğini kişinin öz iradesine bırakıyorum. İstediğini yapabilir. 

     Benim daha çok dikkat çekmek istediğim nokta, çok normal bir duygu olan kıskançlık duygusunun patolojik bir aşamaya getirilmesi ve ilişkilerin bitmesi hatta bu olayların fiziksel şiddetle sonuçlandırılmasıdır. Kıskanmak çok normaldir. "Ben sana değil çevredekilere güvenmiyorum" cümlesinde de yukarı da bahsettiğim benlik saygısında ki eksiklikler yer almaktadır. Bu cümleyi kuran kişi aslında "Ben aslında sana da çevredekilere de güveniyorum ama kendime güvenmiyorum. Sen bir gün mutlaka benden bıkacaksın. Beni sevmeyeceksin ve bırakıp gideceksin" mesajını vermeye çalışır. Şimdi bu durumu yaşayanlardan kıskanan kişiyseniz siz tavsiyem mutlaka kendinze güveninizi gözden geçirmelisiniz. İlişki yaşadığınız eşinizle ya da sevgilinizle neden beraber olduğunuzu düşünmelisiniz. Eğer içinden çıkılamayacak kadar büyük problemler eşlik ediyorsa mutlaka bir terapistten destek almalısınız. Ama probleminiz sadece kıskançlık ise ve eşiniz bu durumdan çok rahatsız olduğu için başka bir çok problem çıkıyor ise bunu biraz kendinizi tanımaya başlayarak çözebilirsiniz. Mesela, gidin ve eşinize şöyle sorun; "Ben senin için ne ifade ediyorum?" , "Seni mutlu edebiliyor muyum?". Aldığınız cevaplardan sonra kıskançlık konusunda ne kadar rahatladığınızı fark edeceksiniz. Ve eğer siz kıskançlıktan doğan olumsuz davranışlara maruz kalan taraf iseniz eşinize "Beni çok mutlu ediyorsun" , "Seninle olduğum için hiç pişman değilim" gibi cümleleri daha çok kurmalısınız. 

     Unutulmamalıdır ki ortada bir problem varsa tamamen değil ama çoğunlukla iki tarafında hataları vardır. Fakat hatalı davranışı mutlaka bir taraf başlatır. Diğeri de devam ettirir. eğer eşiniz sizi kıskandığını söylüyorsa ona nedenini sorarak başlayın. Ve yukarı da bahsettiğim gibi bir yol izleyin. Dokunmayı istemek kadar normal bir duygu olan kıskançlık duygusunun ilişkinizi bitirmesine izin vermeyin. Tabi ki belli bir aşamaya kadar. Kesinlikle kim olursa olsun ve hangi konuda olursa olsun birinin sizin benliğinize zarar vermesine ve hayatınızı kısıtlamasına da izin vermemelisiniz. 

www.yazanpsikolog.blogspot.com