Fes mi, Silindir Şapka mı, Bere mi?

Şapka dan maksat bir, iki, üç veya dörttür. Bir tanesi kafayı soğuktan korumaktır. İkincisi kafayı güneşten korumaktır. Üçüncüsü şıklık açısından kıyafeti tamamlayan bir aksesuar olmasıdır ki İngiltere kraliçesi şapkayı bundan giyer, (yoksa kapalı salonda şapka giymesine ne gerek var). Dördüncüsüne gelince onu da size bırakıyorum.

Osmanlı da sanırım yüzyıl kadar (belki fazla) fes kullanıldı. Bir Allah’ın kulunun da aklına gelmedi ki, şuna bir de siperlik (yoksa serpuş mu) ekleyelim, yani ön tarafına gözü güneşten koruyacak enlice bir parça ilave edelim. Bunu büyük bir eksiklik olarak görüyorum. Yoksa kışın kafayı soğuktan korumak açısından işlevsel olduğu gibi, kıyafeti tamamlayan bir aksesuar olarak da (mesela katibim de) gayet şık duruyor. Yani şimdi o kıyafetin altına, pardon üstüne, kasket giysen güzel durmaz, eşeğin kuyruğuna kelebek konmuş gibi olur.

Silindir şapkaya gelince! Altta smokin, en altta da rugan pabuç varsa kıyafeti tamamlama açısında şık görünüyor. Ama bana kıyafetin tamamı biraz abartılı geliyor,  biraz İngiliz aristokratlarını hatırlatıyor. Aslında biraz başka şeyleri de hatırlatıyor ama bilmiyorum ki, bilemiyorum ki, şimdi durduk yerde zülf-ü yâre dokunmayalım, başımıza da iş açmayalım. Benim smokini ve silindir şapkayı tenkit etme gibi bir hürriyetim var mı ki, sonra milli değerleri tahkir, tezyif, vesaireden veya halkı birbirine karşı tahrik vesaire vesaireden papazı bulmayalım. Ama en azından şu kadarını söylemeden geçemeyeceğim. Şahsi düşünceme göre smokin de silindir şapka da rugan pabuç da hiçbir zaman geniş halk kitlelerine mal olmamış ve olamayacak ve hatta gerekli ve veya fonksiyonel de olmayan, biraz lüküs biraz fantezi biraz da özenti bir kıyafettir. Neden derseniz, efendim bir defa pahalı, hatta çok pahalı, ikincisi yerli ve milli değil, üçüncüsü de başka sebepler.

Kıyafetler de şapkalar da biraz moda meselesidir amma ve lakin fonksiyonel olanlar (yani hem işe yarayacak, hem ucuz olacak hem de şık duracak), örneğin mesela blucin ve streç pantolon (hani şu kilotlu çorap gibi olanlar) veya (güneşliksiz olmasına rağmen)  bere, yerleşir kalırlar ve hatta bütün dünyaya yayılırlar. Bunları tutup da (veya moda tabirle kalkıp da) medeniyetin veya ilerlemenin veya geri kalmışlığın veya toplum içinde farklı sınıfların veya görüşlerin  sembolü gibi göstermeye gerek yoktur.