Fobiden Korunma Yolları

 

Çocuklarımızın doğal gelişimsel korkularını fobiye dönüştürmemek için neler yapmalıyız ?

 

Onları korkuları ile sevelim, sabredelim.

 

Çocuklarda korku, normal gelişimin bir parçasıdır. Çocuğun ken- dini tehlikelerden korumasını sağlar. Çocuk, beden gücü ve biliş- sel kapasitesi geliştikçe, yani büyüdükçe korkularının da azalmasını bekleriz ama ne yazık ki korkular, anne babanın yanlış eğitim tu- tumları ile uzun yıllar devam edebilirve fobiye dönüşebilir.

Çocuklarda görülen fobiler:

 

Hayvan, kan ve yara, yabancı insan, karanlık, kapalı bir mekânda bulunma, şimşek, gök  gürlemesi.

Bu fobilerden korunma yolları:

 

• Çocuklarımızı ne olursa olsun korkutmayalım. Disiplin aracı olarak korkuyu kullanmayalım. (Yaramazlık yaparsan doktor gelir iğne yapar gibi).

• Çocuklarımıza karşı aşırı koruyucu, kollayıcı, tedirgin, evhamlı davranmayalım. Onlara güvenelim. Bireyselleşmelerine izin verelim. (Yolda tek başına yürümek isteyen çocuğunuzun elini zorla tutmayın ama onu takip edin.)

• Korkularını anlamaya çalışalım. Anlatmalarına izin  verelim.

• Korkuya yol açan nedenleri ortadan  kaldıralım.

• Ev ortamımızın huzurlu olmasına dikkat edelim.

• Korku hikâyeleri okumayalım,  anlatmayalım.

• Korku içeren televizyon programlarını izlemelerine müsaade et- meyelim.

• Küçük adımlarla korktukları şeylere maruz bırakalım, istemezlerse zorlamayalım.

• Onların her zaman yanlarında olduğumuzu  hissettirelim.

• Onları korkuları ile sevelim,  sabredelim.

 

Çocuklarımızın doğal gelişimsel korkularını fobiye dönüştürmemek için:

 

• Çocuğunuzu korkutmayın. Korkutmazsak nasıl terbiye edece- ğiz? Doğru disiplin yöntemleri ve sevgi ile bunu başarabilirsiniz.

• Sakinleştirin, onlarla konuşun. Yaşlarına göre yaşamaları doğal olan korkulara karşı bilinçli ve duyarlı olun, sabırlı olun, onların korkularını anlamaya çalışın. Unutmayın, dinlenildiğini ve an- laşıldığını hisseden çocuk rahatlayacaktır. Ve zamanla da çocuk büyüdükçe, korkusu geçecektir.

• Asla korktuğu nesneye onu yalnız maruz bırakmayın. Bu tek- niğiniz yetişkinlerde işe yarayabilir ama çocuklarda ileriye dö- nük yaralar açar. Sudan korkan çocuğunuzu havuza atmayın.

 

Karanlıktan korkan çocuğu karanlıkta yalnız bırakmayın. Alışır diye düşünmeyin, bu, çocuğun korkusunu daha da artıracak, belki de bir davranış bozukluğunun yerleşmesine sebep olacak- tır (Parmak emme, tırnak yeme, alt ıslatma gibi).

• Korkuları üzerine kademeli yaklaşım uygulayın. Çocuğu, korktuğu şeye yavaş yavaş maruz bırakın: Kediden korkan çocuğa kedi resimleri çizdirin, sonra oyuncak bir kedi alın, onunla birlikte oynayın, sonra gerçek kedileri siz sevin onun yanında, son- ra onun elinden tutun, kediyi birlikte sevin ve besleyin, sonra bırakın o kediyi sevsin ve ona süt versin. Kedi korkusu geçene kadar bu basamakları devam ettirin.

• Çocuğunuzun bireyselleşmesine izin verin. Aşırı koruyucu, kollayıcı, tedirgin, evhamlı davranmayın. Yolda tek başına yürümek isteyen çocuğunuzun elini zorla tutmayın ama onu takip edin.

• Yaşlarına uygun tv programları izlemesini sağlayın. Saldırganlık ve vahşet içeren (çizgi film dahi olsa) filmleri izletmeyin.

• Ev ortamınızın huzurlu olmasına dikkat edin. Çok sık tartışmaların ve gerginliklerin yaşandığı bir ev çocuğun korkularını artıracaktır.

• Çocuğunuzun yanında korku belirtileri göstermeyin çünkü çocuk korkuları model ve taklit yoluyla da öğrenebilir. Aynı fobik davranışları çocuk da taklit eder ve içselleştirir.

• Eğer çocuğunuzdaki korku, gelişiminde beklediğimiz bir korkuysa, çok fazla endişelenmeyin, bu korkuların geçici olduğunu kendinize hatırlatın. 

 

Ne zaman klinik destek almalıyız?

 

Çocuğunuzun korkuları çok yoğun ise, korktuğu durum veya nesneden kaçınma davranışında bulunuyor, titriyor, ağlıyor, huysuzlanıyor, korkuları onun ve sizin günlük yaşamınızı etkiliyorsa klinik destek almanız gerekir. Tedavide Bilişsel Davranışçı Terapi  yöntemleri kullanılır.