Galiçya Cephesi

GALİÇYA’da  Ne İşimiz Vardı,

Anzaklar ne arıyor Gelibolu’da diyorduk. Çanakkale cephesinde sağ kalan askerlerimizden bir kolordu teşkil edildi. 15. Kolordu Anafartalar’ın kahraman tümeni 19. Tümen ve 20 tümen den müteşekkil olmak üzere 32 bin kişi Temmuz 1916 da Galiçya’ya  gönderildi.

Alman Güney orduları komutanlığında cephede yerini aldı. Galiçya neresi mi? Doğusunda Rusya, kuzeyinde Polonya, güneyinde Karpatlar, batısı Macaristan la çevrili  şu an Ukrayna sınırları içinde kalan 80 dekarlık bir alan.

Ruslar saldırıyor, Almanya’nın müttefiki  Avusturya Macaristan orduları dayanamıyor, Almanya’yı yardıma çağırıyor. Zamanın Harbiye nazırı Enver Paşa durumdan vazife çıkarıp müttefiklerine 1 kolordu gönderiyor. 26 Ağustos 1916 da girdiğimiz cepheden 12 bin şehit verip 11 eylül 1917 yılında geri döndük.

Çetin kış şartlarında yabancı topraklarda yine Mehmetçik aslanlar gibi savaştı. Saldıran Rus birlikleri Allah,Allah nidalarını duyunca hemen savunmaya çekiliyordu. Rus ilerlemesi durduruldu. 1917 yılında Bolşevik devrimi olunca Ruslar cepheden çekildi.

Askerlerimizin anılarından bir bölüm şöyle;

Trenle Edirne^den çıkınca şöyle geçti içimden;

''Temmuzun 21. Günü güneş ufuktan yükselirken trenimiz istasyondan hareket etti. Ne bir yolcu edenimiz, ne de bir mendil sallayanımız var. Mahzun değil fakat düşünceli olarak istasyonu terk ediyoruz. Kimbilir kaç kişi şu ismini bile yeni duyduğumuz Galiçya’dan tekrar ana yurduna dönecek, buraları görecekti.'' 

Mehmetçik Çanakkale savunmasına benzer bir savunmayı Ruslara karşı Galiçya  da gösterdi. Eksilen alaylara sürekli Anadolu’dan takviyeler geliyordu.Gelenleri tren istasyonunda karşılamak ve memleketten haber almak, Mehmetçikler için bulunmaz bir zevk, âdeta bir tiryakilikti. Evet hemşeri tiryakiliği, bulunacak hemşeriyi tanısın tanımasın, isterse köyüne kilometrelerce mesafeden olsun bulup konuşmak büyük mutluluktu. Kafile bir defa Mehmetçiklerin hizasına geldi mi (va mı?) sigası başlıyordu:

-Hemşeri Afyonlu va mı?

-Va, hemşerim va.

Hemen iki hemşeri yan tarafa çekilirler, gözlerinin içi güler, ikisi de bu buluşmaya çok memnundur.”

Askerlerimiz kendi imkanlarıyla şehitlikler kurdu.

 Bir şehitlik anıtı yaparak üzerine; “Ey yolcu! On iki ay düşmanına cansiperane göğüs gerdikten sonra Onu kendi vatanına kadar kovan 20. Türk Tümeninin aziz şehitlerini hürmetle selamla! Vatan haricinde hayatlarını kaybeden bu kahramanların ruhlarına Fatiha gönder!” yazarak arkadaşları için son görevlerini yerine getirmişlerdir.

Bunların çoğunu Ruslar 2. Harpte tarumar ettiler.

15. kolordu Galiçyadan Suriye cephesine oradan da 1918 sonlarında Erzurum’da naklolup, Kazım Karebekir komutasında İstiklal savaşına katıldı.