Gebelikte Tiroid Hastalıkları

Tiroid hormonu normal gebelik ve fetus gelişimi için gerekli bir hormondur.

Fetusun tiroid bezi gebeliğin 18- 20. haftasına dek fonksiyonel olarak olgunlaşmaz. Bu nedenle bu aşamada plasentadan geçen anneye ait tiroid hormon düzeylerine bağlıdır. 

Bu nedenle annedeki tiroid fonksiyon bozuklukları düşük, gelişme kısıtlanması, hipertansif bozukluklar, erken doğum gibi olumsuz gebelik sonuçlarına yol açabilir ve yenidoğanda düşük IQ riskini arttırır.

Tüm gebelerin %3’ünde hipotirodizm yani tiroid bezinin yeterli hormon üretememe durumu görülür. Halsizlik, kilo alma, azalmış egzersiz kapasitesi ve kabızlık gibi bulgular sıklıkla gebelikte de ortaya çıkan bulgular olsa da gebelerin çoğunda hiçbir şikayet yoktur. 

Tiroid bezi iyot eksikliğinde ideal fonksiyonunu göremez. Türkiye orta derecede iyod eksikliği bölgesinde bulunur. Perklorat, nitrat ve tiyosiyanat iyod alımını bozan maddelerdir. Tiyosiyanat sigara dumanında bulunur. Perklorat katı roket yakıtlarında, havai fişeklerde, patlayıcılarda ve nitrat gübrelerinde bulunur. Nitrat ayrıca sebzelerde, paketlenmiş koruyucu içeren et ürünlerinde ve içme sularında bulunmaktadır. Düşük iyod alımı ile birlikte perklorat, nitrat ve tiyosiyanat gibi maddelere maruz kalan gebelerde tiroid fonksiyonları daha da çok baskılanmaktadır.

Gebelik sırasında ve emzirme döneminde kadınların günlük iyod alımı 250 mcg/gün olmalıdır. Türkiye'de iyod'lu sofra tuzu tüketen bir gebenin ortalama olarak 100-150 mcg/gün iyod aldığı varsayılırsa, tüm gebelere 100-150 mcg/gün iyod desteği verilmelidir. Tuz kısıtlaması uygulanan gebelerde bu miktar 200 mcg/gün olmalıdır.

Türkiyenin iyod eksikliği bölgesi olması, tiroid hormon eksikliğinin gebelikte birçok olumsuz sonuçlara yol açma riskinin olması nedeni ile gebe kalmayı planlayan tüm kadınlarda ve tüm gebelerde başlangıçta TSH ölçümü yapılmalıdır.

TSH düzeylerinin ilk üçay'da 2,5 mIU/ml altında; ikinci üçay'da ve 3. üçay'da ise 3 mIU/ml altında olması gerekir. Bu değerlerin dışında gebeye tiroid hormonu içeren ilaç başlanması gerekir. TSH kontrolleri ilk 20 hafta 4-6 hafta arayla, dsonrasında 26-28 haftada ve 32-34 haftada tekrarlanır.