Geçici iş ilişkisinde yıllık izin

Geçici İş İlişkisi Kurulanan İşçinin Yıllık İznini kullanması İş Kanunu ile korunmuştur.

Geçici iş ilişkisi ile çalışılan işçinin izinlerinde sözleşmeler öne çıkmakla beraber, İş K. 53. madde ve Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği hükümleri geçerlidir.

Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinin 14. maddesi bu konuya değinerek; “<ı>Geçici iş ilişkisi ile çalışan işçilerin yıllık ücretli izinleri hakkında, geçici iş sözleşmesinde aksi belirtilmediği takdirde, bu Yönetmelik hükümleri uygulanır” işçinin yıllık izinlerini hak etme süresi, kullanma şekli vs. bu yasanın geçerli olduğunu belirtmektedir.

İş K. 7. madde ile bu hususu açıklamaktadır:<ı> “İşveren, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi; holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devrettiğinde geçici iş ilişkisi gerçekleşmiş olur.”

Buna göre Geçici İş İlişkisi ile çalışan ve halk arasında işçi kiralama olarak bilinen çalıştırma yönteminde yasa birkaç özellik belirlemiştir:

- İşçinin rızasının alınması,

- 6 aylık süre ile başka işveren yanında veya grup şirketlerin de çalıştırılması,

- En fazla 2 kez sözleşmenin uzatılması,

- İşverenin ücret borcunun devam etmesi,

- Bordro ve SSK işlemlerinin işveren tarafından devam ettirilmesi,

- İşçinin işveren ile sözleşmesinin devam ettiği, ancak işçinin iş görme borcunu geçici iş ilişkisi kurulan işverene karşı yerine getireceğini,

- Geçici iş ilişkisi ile çalışma süresi bittiğinde veya işyeri kapandığında (grev, lokavt vs.) işverene geri döneceği,

Bu tür bir iş ilişkisi kurulmuş geçici işçi bir sebeple, 18 ay çalıştığı geçici iş ilişkisi kurulan işveren yanında yıllık ücretli iznini kullanamaz ise asıl işverene döndüğünde bu izin taleplerini işverenden isteyebilecektir. Eğer işten çıkarılma durumu olacak ise işveren geçici işyerindeki ve kendisinde çalıştığı sürelerin tamamı üzerinden yıllık izin hesaplaması yapacak ve bu izinlerin kullanılmayan kısımlarının ücretini de yasaya uygun olarak ödeyecektir.

İzinden Geç Dönme:

Yıllık iznini tamamlayan işçi derhal işe dönmek zorundadır. Bunu zorlayıcı sebeplerle aşarsa bu sebebin geçerli sebep olması ve bir haftayı aşmaması halinde mazur görülecektir. (İş K. 25/3)

Ancak, izin almaksızın ve geçerli bir sebep sunamayan işçi; bir hafta tatilinden, yıllık izinden, bayram gününden, resmi tatilden sonra iki kez bir gün işe gelmemesi durumunda İş K. 25/2 maddesi gereğince tazminatsız olarak işten çıkarılır.

Örnek: işçi A hafta tatilini kullandığı 2 mart Pazar gününden sonraki iş günü 3 Mart pazartesi işe gelmemiştir, bu işçi 10-16 Nisan günlerinde 6 gün yıllık izin kullanmış ancak 17 Nisan Perşembe günü de işe gelmemiştir. Bu iki gelmeme sebebi de izinsiz ve geçerli mazeretten yoksundur. Bu durumda işçinin sözleşmesi İş K. 25/2 maddesi gereğince tazminatsız olarak sonlandırılabilecektir.