Genelde; laiklik ve demokrasi - Özelde; "biz o dersi daha çalışmadık"

Türkiye, laiklik temeline dayanan bir cumhuriyet devleti olarak kurulmuştu. Ancak aradan geçen seksenbeş yıla rağmen, siyasal ve sosyal olarak "laiklik"ten "demokrasi"ye , bütün kurum ve kuralları ile tam olarak geçememiştir. Laikliğin, demokrasinin temeli olduğu(en azından bizim ülkemiz için) bir türlü kavranamamıştır. Laikliğe takılıp kalınması nedeniyle halk, demokrasi kültüründen uzak kalmış ve bu kültürle yeteri kadar eğitilememiştir.

Bugün, Türkiye'nin uğraştığı ve uğraşmak zorunda kaldığı tüm siyasal ve sosyal sorunluların tek nedeni demokrasi eksikliğidir.Türkiye'de demokrasi, bürokrattik konumlarını kaybetme endişesini taşıyan kesimler tarafından hala korkulan bir olgudur.En yakın tarhimizden(İkinci Meşrutiyet döneminden) miras kalan ve demokrasiden nasibini almamış siyasal ve sosyokültürel akımlar, kılık değiştirerek günümüzde de hala sürmekte ya da sürdürülmek istenmektedir.

Bazı çevrelerde yapılan laiklik konulu bilgi toplantılarında ve aynı konuda verilen konferanslarda demokrasinin adı bile geçmemektedir.Laiklik, demokrasi dışı bir kavram olarak ele alınmakta ve demokrasiye değinilmeden laiklik anlatılmaktadır.O kadar ki, cumhuriyet konusu bile, demokrasiye değinilmeden ifade edilmekte, çoğu kez "laik ve demokratik cumhuriyet" yerine sadece "laik cumhuriyet" denmektedir.Oysa ki, Atatürk'ün deyişi ile "demokrasi, cumhuriyet rejiminin özüdür".

Dinleyici olarak katıldığım böyle bir laiklik konferansında, konuşmacı, laikliği Peygamber Muhammed döneminden başlatmış, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Devleti'ndeki laiklik uygulamaları(*) ile günümüze getirmişti.Konuşmacının bu tavrı bana, 12 Eylül zamanında laikliği Kur'an ayetlerine dayanarak anlatmaya çalışan bir devlet büyüğümüzü hatırlatmıştı.Konferans içinde bir tek bile demokrasi" sözcüğü geçmemişti.

Konferansın sonunda, kendisine, "Konuşmanızda demokrasi kelimesini hiç kullanmadınız, laikliğin demokrasi ile ilgisi yok mudur?" şeklinde bir soru sorduğumda, bana şöyle bir yanıt vermişti: BİZ O DERSİ DAHA ÇALIŞMADIK".

Bu konferans, 28 Şubat sonrasında devlet kurum ve kuruluşlarında laiklik konusunda verilen seri konferanslarından biri idi.

Laikliğin, demokrasi ile ilgisi, laikliğin demokrasinin temeli olmasından kaynaklanır.Bu temel üzerine kurulacak yapı, demokrasi binasıdır.Seksenbeş yıldan bu yana, bu temel üzerine çok az sayıda demokrasi tuğlası örülmüştür.
Artık bu binanın tamamlanması ve çatısının atılması gerekir.



cdenizkent

______________________________

(*) İlerde, Osmanlı Devleti'nin laik olup olmadığı konusunda bir blog yazmayı düşünüyorum.