Gerçeklik, Matriks

Günlük hayatımızda bilgisayar vazgeçilmez bir yer aldı. Bilgisayarda çalışıyoruz, alışveriş yapıyoruz, iletişimimizi sağlıyoruz, gazetemizi okuyoruz, oyun oynuyoruz, film seyrediyoruz, müzik dinliyoruz ve daha bir çok şey.

Bazılarınız belki de çoğunuz bilgisayarın nasıl çalıştığını, kısacası bilgisayar mantığını bilmeyebilir. Merak etmeyin olayın detaylarına girmeyeceğim. Sadece genel hatlarıyla küçük bir bilgi vereceğim. Bilgisayar her ne kadar ekranda size yazıları gösterse de, fotoğrafları, filmleri görseniz de, müzik dinleseniz de kendisi için bilgi 1 ve 0’lar topluluğundan ibarettir. Bilgisayar için A diye bir harf yoktur veya sarı diye bir renk yoktur. Sadece 1’ler ve 0’lar vardır. Bütün karakterler, olaylar ve komutları bu 1 ve 0’lar topluluklarıyla anlar ve çözer. Yani devrelerinden ya elektrik geçiyordur ya da elektrik geçmiyordur, bütün hepsi bu. Herhangi bir belleğe yazılan bilgiler de bilgisayar için 1 ve 0’lar topluluğu olarak kaydedilir. Görselleştirirsek örnek olarak bilgisayar herşeyi ‘1010100110110111’ gibi görür ve buna göre işlem yapar.

1999 ABD yapımı Matriks filmini izlemiş olanlar bilirler; bir bilgisayar programı içine hapsolmuş olan filmin kahramanı herşeyi karakterlerden yani harflerden ibaret görüyordu. Etrafında hareket eden insanlar, eşyalar, duvarlar her şey harflerden oluşmaktaydı.

Bir film saçmalığı olarak düşünülebilecek bu olayı şimdi içinde bulunduğumuz hayatla sizlerin gözleri önünde bağdaştıracağım.

Aslında içinde bulunduğumuz dünya hayatının bu film sahnesindeki olaydan neredeyse hiç bir farkı yok. Maddeyi oluşturan, bilinen en küçük yapı taşı atomdur. Atomlarsa çekirdek kısmında (+) elektrik yüklü proton, yüksüz nötronlar ve etraflarında dönen (–) elektrik yüklü elektronlardan meydana gelmektedir. Evreni meydana getiren bütün madde, siz kendiniz, kullandığınız eşyalar, içtiğiniz su, yediğiniz yemek, soluduğunuz hava, gökyüzünde gördüğünüz Güneş, Ay ve yıldızlar bu parçacıklardan ibarettir. Sadece proton, nötron ve elektronlar topluluğu. Şimdi bir düşünün kendinizi çok küçülmüş ve atomları görebilecek boyuta inmiş olduğunuzu hayal edin. Etrafınıza bakın. Kafanızı kaldırıp yukarı bakın, aşağa, sağa sola bakın. Ne görüyorsunuz?

Hoşgeldiniz. Matriks’in içindesiniz.

Dünya aynı filmdeki gibi yalanmış. Ve bir gün bu matriksin içinden çıkacağız.

Saygılarımla,

Ertunç Alpman