Gerçekte şapkan ne renk?

İnsanımızın günlük yaşamda kullandığı sözcük sayısının 300-400’ü geçmediğini bulmuş araştırmacılar. Ne acı…300-400 sözcükle konuşmak, öğrenmek, bilmek, düşünmek… Kısırlaşmış döngünün en cüce yanı. Dev olması gerekirken…

Sms ve cep telefonlarının bu döngüyü kısırlaştırdıkça kısırlaştırdığı bir gerçek. Başka ve asal gerçekse konumuz olan eğitim sistemi. Ve bu sistemin okuma alışkanlığı kazandıramadığımız kişileri (-ki en büyük üzüntüm ve çabam bu konu eğitim yaşamımda).

Okumayan bilgi biriktiremiyor, bilgi olmayınca düşünemiyor, düşünemeyenin de üretmesi olası görünmüyor. Tüketen ama üretemeyenin dayanılmazlığı ise burada bam teli veriyor. Çare, eğitimde doğal olarak. Ve eğitim Avrupa Birliği’ne girme söylemlerinin dayatmalarıyla karınca adımı ilerlemede. Bu arada olanla olması gereken ülkem gerçeğine yenik düşüyor. Olan geleceğimizin kılcal damarlarını çeliyor.

Düşünce Eğitimi adı altında bir ders var yeni programda. Seçmeli ders de olsa varlığı bile kayda değer. Bu dersin kapsamında ama tekelinde olmayan tekniklerin en yaşamsalı Altı şapkalı Düşünme Tekniği. Bir konuda düşündürülmek istenene geniş açılımlar ve sistem getiren bir teknik. Eğitimci arkadaşım bu tekniği kullanarak neler yapmaz ki…

ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ
• Düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir.
• “Şapkalar” düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür.
• Şapkaların rengi değiştikçe rengin simgelendiği düşüncelerin belirli bir düzen içinde aktarılır

Beyaz Şapka: Net bilgiler (tarafsız şapka)
Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur.

Kırmızı Şapka: Duygular (duygusal şapka)
Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verir.

Siyah Şapka: Tehlikeler (kötümser şapka)
Görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler, eleştiriler ortaya çıkar.

Sarı Şapka: Avantajlar (iyimser şapka)
O işin avantajları ortaya konulur. Getirileri göz önüne alınır.

Yeşil Şapka: Yaratıcılık (yenilikçi şapka)
Konuyla ilgili alternatifler araştırılır. Yaratıcılık ön planda tutulur ve toplantıya katılanların yaratıcı olmaları değil, orijinal, yeni, üretken olmasıdır.

Mavi Şapka: Sonuçlar (serinkanlı şapka)
Düşünce sistematize edilir. Sonuçlar ortaya çıkarılır, durum analizi yapılır ve özetlenir.

AVANTAJLARI
• Bir konu üzerinde daldan dala atlanarak belirtilen görüşler bir sisteme sokulmuş olur.
• Fazla zaman kaybı önlenir.
• Bir karara varma ve sonuçların ortaya çıkması kolaylaşır.

Evet , düşündürülene kolaylık… Bakacağı açıyı bildiğinde bakışları güçlenebiliyor.
Öğrencilerime uyguladığımda çok iyi sonuçlar aldım. Hatta başta gerçekten bu renklerde karton şapkalar yaparak tekniğe ısındık. Şimdi rengi söyleyip, düşünce belirtmeleri istendiğinde o açıyı yakalamaları mümkün oluyor. Ve kendileri de o an dile getirdikleri düşüncelerinin rengini söylemekten çok hoşnut oluyorlar.

Farklı bakış açılarının algılanması ve bu açıların karakter oluşturmasını gözlemek de mümkün bu teknik sayesinde.
Eğitimde amaç düşündürmek olmalı öncelikle… Bunun için tabii ki bilgi ve beceri gerekli. Ama teknikte çok önemli.
Amacı olan hayata bir adım önde başlar… Sağlam bir amaç ise hayatı taşır, diye düşünmek ne renk acaba?