Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

04 Ekim '20

 
Kategori
Kültür - Sanat
 

GERİDE KALANLAR ( 5 )

     YOLA ÇIKTIM  MARDİN' E

      DÜŞTÜM FOLKLOR  DERDİNE

      MARDİN FOLKLORUNU   İNCELERKEN :

Mardin Folklorunda, gelenekleri, göreneklerini şu isimler altında toplayabiliniriz Uzun yıllar bizzat Mardin köy ve ilçelerini gezerek ve hatta Mardinli vatandaşlarımızla yaşarak araştırıp derlediğim folklorik motiflerden bazılarını sıralamaktan yararlı görüyorum. Zamanımız müsait olmadığından hepsinden söz etme olanağını bulamıyorum: Bunlardan da kısaca söz etmek istiyorum. . Mardin ve yöresinde değişik dil, din, kültür ortaklığı ve hoşgörü ortamında ulaşa bildiğim Folklorik konular adetleri, görenekleri ve gelenekler şu konular altında toplayabiliriz:

Dini inanışlar ve batıl itikatlar,

çocuklarda 40. gün, ölüm ve yas günlerinde adetler ve gelenekler, bayramlarda adetler ve görenekler, Mardin yöresinde sünnet olayı, kirvelik, yılbaşı eğlenceleri, mevlit okuma gelenekleri, görenekleri, yeni doğan çocuklarda kulağa ezan okuma adetleri, çocuklarda köstek bağlama, Kızıltepe İlçesi, Esenli Köyü’nde sağıma başlama adetleri ve törenleri, Sağıma başlama anında çobanlara alınan Hediyeler, o gün için hazırlanan yemekler, Mardin yöresinde düğünler, kız isteme kız kaçırma gelenekleri, başlık konusu, gelin getirme gelenekleri, kına gecesi, düğünlerde Şabaş olayı, düğünlerde bekâr oğlağı, Mardin ve yöresinde sofrada kelle geleneği,

ACI KAHVE (Mırra) ikramı,

Acı Kahveyi herkes verebilir mi?

Konu ile  ilgili bazı  Kaynaklar: 

1-Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri Cilt:2, Syf:140-141 2-

Türkiye Folklor, Şerif Baykurt, Ocak 1976- Ankara

3- Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, İhsan Hınçer, İstanbul -1978

4- Erciyes Dergisi, Av. Nevzat Türkten ve Âlim Gerçel- Kayseri –

1998 NOT: Bu konuda, 28 Mart 2019 günü / saat 10. 00’da Söke Anadolu Lisesi’nde tarafımdan öğrencilere bir konuşma halinde bilgi verilmiştir. Geride Kalanlar / Abdülkadir Güler 18 Mardin yemekleri,

Mardin Türküleri, Mardin Halk oyunları, Mardin’de söylenen Ata sözleri, bilmeceler ve Maniler, “Yola Çıktım Mardin’e” türküsünün öyküsü, Mardin’e has bazı ev eşyaları, Mardin’de kuyumculuk ve gümüş işleri' telkâri işleri, Mardin’de Daklar ve dövmeler, Mardin’de Tarihi eserler ve Turizm, Mardin ve yöresinde el sanatları, sepet ve sepetçilik, taşçılık, Mardin Bilâli Köyü’nde yapılan eğlenceli geleneksel şenlikler, Tarihi yerler ve yatırlar, Sultan Şeyhmus yatırı, Çelkâniler, kırk çeşmeler efsanesi, Melmetun Kızın Efsanesi, Mardin yöresinde tarihi camiiler ve hamamlar, Süryani Kadim Cemaati ve Deyrül Zaferan manastırı, diğer kiliseler, Kurtuluş savaşında Mardin ve Mardin’in Kurtuluşu (21 Kasım 1922). Mardin’in yetiştirdiği bilim adamları, şairler, yazarlar, müzisyenler.

 

Mardinli hayırseverler ve Mardin’de İz bırakanlar. Mahalli Kıyafetler : (Giysiler) : eski örf, adetlerine, gelenek ve göreneklerine son derece bağlıdır. Bu gelenek ve göreneklerine göre de yaşayış tarzı bağlamında, giyim, kuşam bakımında yöresel özellikler taşır. Erkeklerin giydikleri meşlah ve başlarına sardıkları puşu her geçen gün biraz daha azalmaktadır. Bunun yerini kasket, şapka, ceket,. Ve şalvar almaktadır. Kasaba ve şehirlerde halkın yüzde 70’şi modern tarzda giymektedir. Köylü kadın kıyafetleri ise bölgelere göre değişmektedir. Örnek olarak ova ve dağ köyleri arasında bile bu giyim tarzı bazı farklılıklar gösterir Dağ köylerinde bir çeşit fesin üzerinde birkaç eşarp (eşarpların sayısı fazla olup kırmızı, yeşil, sarı, pembe) gibi renklerle üzerine bağlanır. İç gömlek, bu gömleğin üzerinde çok düğmeleri olan ve vücudu sımsıkı saran yelek giyilmektedir.

 

Ayrıca bol paçalı, ayak bileklerine büzgü olan tek düğmeli şalvar kullanılmaktadır. Boyun kısmında diz kapaklarının altına kadar uzanacak şekilde önden yırtmaçlı zıbın de elbiseler arasında yer almaktadır. Ova köylerinde kadınlar ise sadece başlarına renkli bir puşu sarmaktadırlar. Diğer beden ve ayak giysileri ise dağ köylerindeki gibidir. Ancak her iki kesimde de bekâr kızların değişik giyimleri vardır. Bekâr kızların kullandığı baş örtülerinin hepsi renklidir.

 

Evlendikten sonra başlarına keten veya şifondan yapılan beyaz renkte baş örtüsü bağlarlar. Şehir ve kasabalardaki kadınların giysileri tamamen medeni, çağdaş giyimlidir. Halkımız arasında giyim kuşam bağlamında bir söz vardır:”Moda Fransa’dan çıkar, ama ilk önce Mardin’de uygulanır” derler. Güneydoğu Anadolu Bölgesinin vilayetleri arasındaki Mardin kadın giyinişi ve kadınının sosyal seviyesi bakımından en önde gelendir denilebilir. Mardin'de  kadınlara  fazla  saygı gösterilir ve yer verilir.( 1 )

 

Saygıdeğer okurlarım, yazımız devam edecek. 

Hoş ve  esen kalınız efenrdim. 

   1- Geride Kalanlar /  Sanat, Kültür, Edebiyat, Biyografi- 

        Abdülkadir Güler - Söke- 2020

 

        Abdülkadir  GÜLER

        4  Ekim 2020-  SÖKE

 
Toplam blog
: 2227
: 832
Kayıt tarihi
: 27.06.09
 
 

1946 Mardin ili, Kızıltepe ilçesi'nin Esenli köyünde doğmuştur. İlk ve ortaokulu Kızıltepe'de bit..