GIDA SEKTÖRÜNDE ENVANTER

PERAKENDE GIDA SEKTÖRÜNDE ENVANTER YÖNETİMİ  Perakende gıda sektöründe meyve ve sebze gibi taze ürünlerin belirgin bir özelliği de tedarikçi, ambalaj ve fiyatlandırmanın yıl boyunca değişkenlik göstermesidir. Peki satınalmacılar hangi miktarda ürün almaları gerektiğini nasıl hesaplar? Kâr marjını düşüren, pahalı, son dakika siparişleri vermek zorunda kalmadan nasıl optimum stok seviyesine ulaşabilirler? Hasat dönemine bağlı üretim söz konusu olduğunda Tedarik Zinciri son derece dinamiktir. Arz, kalite, fiyat ve farklı ülkelerdeki mahsul verimine bağlı kararlar verilebilir. Ayrıca, tüketici talebinde günden güne farklılık gösteren dalgalanmalar yaşanabilmektedir. Satınalmacılar, küresel meyve ve sebze pazarını ve neyin, ne zaman hasat edildiğini tam olarak bilmelidirler. Örneğin, yaz aylarında karpuzu güney veya doğu illerimizdeki çiftçilerden alırken, bahar aylarında ise İranlı tedarikçilerden almayı tercih ederler. Ayrıca, kalite ve fiyat söz konusu olduğunda da altıncı hisse sahiptirler. Sonuçta, tedarikçi seçimindeki değişkenlik satınalmacıların genlerinde vardır.  BİRİM VEYA KİLO CİNSİNDEN SATIŞI HESAPLAMA Meyve ve sebze satınalmacıları kalite, fiyat ve menşei ülke hakkında her şeyi bilirken, tüketici talebi konusu hep muallakta kalır. Sipariş miktarları, satınalma siparişlerinin gerçekten doğru olup olmadığını kontrol etmeden, geçmişten gelen siparişlere dayanır. Fakat, meyve ve sebze satışları, hava koşullarından fazlasıyla etkilenir. Örneğin, hava beklenenden çok daha iyi olursa, göbek salata ve mangal sezonunda tüketimi daha sık olan diğer taze ürünlerin satışı artacaktır.  KÂRLILIĞI DÜŞÜREN ÜRÜNLER Tedarikçilerle uzlaşabilmek ve günlük siparişleri vermek için doğru öngörü çok önemlidir. Bununla birlikte, doğru bilgi olmadan, gereğinden fazla sipariş ve dolayısıyla atık riski de artacaktır. Öte yandan, boş raflar da siparişlerin az olmasının bir sonucu olabilmektedir. Birçok gıda perakendecisi bazı ürünleri sürekli stokta bulundurması gerektiğinden, satınalmacılar genellikle tedarikçilere ek sipariş vermek zorundadır. Fakat bu durum, müşterilerini kaybetmemek pahasına rakiplerine karşı rafları doldurma çabası ile sonuçlanır.Bu tedarik fıyatını yükselterek kâr marjını düşürebilmektedir. Doğru öngörü ile markasız ürünler (örneğin: elma vb.) ve aynı ürünün farklı çeşitleri (örneğin: Amasya elması, Fuji elma vb.) arasında ayrım yaparak, satınalmacıların ürünlerin satış performansları hakkında genel bir fikir edinmesi sağlanabilir. Ayrıca, farklı tedarikçiler tarafından kullanılan belirli birimler otomatik olarak yanlış anlaşılmaları engellemek için standartlaştırılabilir. OPTIMUM SIPARIŞ MIKTARI Farklı ülkelerden tedarikçiler; ürünlerin paket miktarı, teslimat süresi ve aşamasına göre farklılık gösterir . Hasata bağlı üretimde, optimum sipariş miktarı birden fazla değere sahip olabilir. Bunun yerine, menşei ülkeye ve tedarikçiye bağlı olarak sipariş miktarı ayırt edilmelidir. Günlük satışa göre optimum sipariş miktarını belirleyen yazılımlar kullanarak, bir satınalmacı, hangi tedarikçinin teklifini değerlendirmesi gerektiğini belirleyebilir. Geri kalan süreç otomatikleştirilebilir. Arz ve talepteki aşırı oynamaları ortadan kaldırmak ve ürün alıcılarının piyasa bilgisinden azami derecede faydalanmalarını sağlamak için, gıda perakendecileri, kapsamlı bir Tedarik Zinciri yazılımına sahip olmalıdır. Satınalma ekiplerine beklenen satışa ilişkin gerekli bilgiler verilerek ve optimum seviyede sipariş tavsiyesinde bulunularak, ekiplerin temel sorumluluklarına tamamen odaklanması sağlanabilir. Sonuç olarak, doğru miktarda ürün sipariş edilerek, daralma riski ve acele verilen “pahalı” acele siparişler doğrudan önlenebilir.