Göçenlerden Kalanlar

Sözler var, dinleriz ve birisi zamanında ne güzel etmiş de söylemiş deriz. Uyarız veya uymayız, genelde uymayız. Nasihatlere uyanlar huzur bulur, uymayanlar ya kendi yolunu kendi bulur ya da bulduğu yolda ilerler, ilerler zirveye veya zirve sandığı sona kendi çukuruna iner…

Sözler vardır, kalplere nakşolunur dileyene ilham kaynağı olur. Elbette her toplum kendi hikâyesinden doğar. Kendi hikâyesinden doğmayanlardan kendilerini beklemek beyhude bir bekleyiş olabilir.

Sözlü gelenek iyidir ama kalıcı olan yazılı olandır. Ne demiş Çinli filozof “…” ile başlayan sözler var. Girizgâhlar var. Söz söylemeden hele bunları gelecek nesillere aktarmadan, gelecekte yaşamayı nasıl hayal edebiliriz. Söz var, yazılır söz var, söylenir. Kalansa kalıcı olanlara yazılanlardır. Orhun Abideleri misal, akıllılık edildi de taşa kazındı. Kitaplara yazıldı, dil değişti, millet okuyamıyordu zaten okumaz oldu. Okuyanlar da başkalarının sözlerini atalarından nasihat diye algılayınca başkalarının atalarının tercüme edilmiş sözlerini, yaşam biçimlerini kendi kültürlerine monte etmeye ömür harcadılar, eğreti durdu ama oldu işte.

Sözün aslı değişti, unutuldu ve böyle oldu…

"Biz de kim oluyoruz ya, başkalarının sözleri varken" mi diyelim, yoksa "bizim de söyleyeceklerimiz var, biz de söyleyeceğiz" deyip tarihe not mu düşelim. Bir altın madeni dahi olsa yerin altında kaldığı sürece bir anlam ifade etmez, söz ki tehlikelidir, söyleyeni sorumluluk altına sokar. Hele ki bu yazılı olarak bir kâğıt veya kitaba nakşolmuşsa sorumluluk daha da artar. Sözlerden üstüne alınanlar olur, sözü söyleyenin yaşamı tehlikeye girer. Söz yanlıştır ola ki sözden ilham alanlar söze göre hareket eder yolunu şaşırır. Bu durumda o sözün sahibine dua yerine beddua eder ki, söz söylen ölünce de sözlerinden dolayı ya duaya veya bedduaya maruz kalır. Ya söylediği söz yüzünden Cennet’e gider, ya Cennet’ten kovulur.

Söz söylemek sorumluluk taşımak demektir. O sözün sorumluluğunu üstlenebilmektir. Sorumsuzluk örneği bir sürü kişinin zirvelerden nanik yaptığı dünyada sorumluluk duyarak söz söyleyenlerin hassasiyet göstermesi elzemdir.