Göçerler

Sevgi üzerine ne demiş şair? "En ağır işci benim, gün 24 saat, hep seni düşünüyorum!" Bu kocaman lafları "Gırlak davası" dediğimiz geçim derdi üzerine, yeniden söyleyecek olursak, göçerlerin sosyal yaşamlarının boyutu ortaya çıkar: "En ağır işci benim, gün 24 saat, hep boğazı düşünüyorum" Bu "boğaz" derdi, dünya kuruldu kurulalı, hala daha devam ediyor ve edecek de!

Boğaz derdi dediğimiz bu gırtlak davası uğruna bunca yol tepti göçerler. Maksatlarına, hep değişik yollardan vasıl oldular. Keçisiyle, koyunuyla, davarıyla, devesiyle, çadırıyle çocukları ile tepelerden aştılar.. Düzlüklerden düzlük beğendiler. Irmaklarda ak-pak oldular.. Kar-tipi altında dondular.. Yaşam savaşından, her seferinde galip çıktılar!

Kars nire..? ...Ödemiş nire? ..Göçerlik eziyet! ..Dayan bre!!...

Yörük Bacı'ya 'Göç' sırasında rastladım. Pırıl pırıl güneşin altında, şırıl şırıl akan derelerden geçerek yola revan olan bu develi, eşekli, keçili çoluklu, çocuklu gurup sessiz sedasız hiç konuşmadan asfalt yolda ağır ağır yol alıyordular. Ayakların çıkardığı sesten başka bir ses yoktu..

Aniden önlerine çıkıverdim. "Yataksız tavşan gibi bu göç nereye?" diye sordum eşeğin önündeki kadına.. Dik dik baktı. Elinde yün eğirmek için kirmanı vardı. Kuvvetlice bir tur daha attırdı eliyle kirmanını çevirerek. Ama sinirliydi. Kirman da alışılmışım dışında hışımla dönerken, yine sert bir şekilde "Neyniyon!?" dedi. Ve de hiç duraksamadan yoluna devam etti.. Ben önde kadın arkada.. Kervan, kadının ardında.. Yollara düşmüşüz gidiyoruz. 'Lafa nerden başlasam!" diye hem düşünüyor, hem de resimlerini çekiyordum. Ki, Yörük Kadını pat diye patladı:

"- Beri bah,dedi, şeher uşağı!.. Napıp durun öyle çıtır pıtır?"

Bu dünyanın kahır dolu hayatından, hiç bir şey bekledikleri yoktu.. Bunun için de hayal kırıklığı nedir, bilmiyorlardı. Bunun için de mesuttular..

Çinlilerin, Çin Seddi gibi uzun, fakat dolambaçsız sözleri vardır: "Dağ; volkanı sinesinde yetiştirir, volkan, dağı deşer! Ağaç; kurdu içinde besler, kurt, ağacı deler!.. İnsan; bin hülya doğurur, hülyalar insanı kemirir!.."

İşte bu göçerlerin bir tek hülyaları vardır: "Geçim derdi" dediğimiz "gırtlak davası.." Bu uğurda dur-durak bilmezler. Aynı yerden ömürleri boyunca ya bir ya da iki kere geçerler.. Herbirinin mezarı, bir başka dağın tepesinde kalır..! "Somun" derdi üzerine de başkaca bir dertleri yoktur..! Solukları, borçlu nefesi gibi de kokmazlar.. Ayının kırk masalının kırkı da "armut" üzerine ise, göçerlerinkisi de "Somun" üzerinedir.!!

Dalları toparağa yakın olan ağaçların yemişi, niçin daha lezzetlidir?Toprağa hepten yakındırlar. Keçinin oğlağı toprak üzerinde doğurduğu gibi.. Yörük kızı da, bebeğini doğurur, iki taş arasında göbek bağını keser, heybenin bir gözüne yeni doğan oğlağı, öbür gözüne de bebeğini kor ve yola revan olurlar.." Yeni doğan oğlak, bitişiğindeki bebeyi, yolboyunca sıcak tutar! Ört ki, ölem!..

"Neyniyon" bacıdan, Başbakanın ismini sordum... Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nu sordum.. Kredi kartı nedir?.. Aspirin nedir?.. "Hızlı treen projesi nedir" dedim... "Merih"ten gelmişcesine yüzüme bakıp, sessiz kaldı.. Belki de "Susma" hakkını kullanıyordur, diye düşündüm içimden..

Çok ucuz yaşamalarına rağmen, sıhhatleri "Turp" gibiydi.. Sahi!.. "Ucuzluk" pahalılık... "Enflasyon"nu sormağa unuttumdu.. Sormaktan vazgeçtim en sonunda... Anladım ki, benden sıkılmıştı.. Devamlı surette elimdeki fotoğraf makinesine bakıyordu...

Son olarak : "Gününüzü nasıl hesaplıyorsunuz?" diye sordum, "Neyniyon Bacı"dan İçte tam bu anda, gözleri belli belirsiz bir ışıldadı.. Dudakları hafifçe tirreyerek açılır gibi oldu. Ardından da hafifçe, gülümser gibi yaptı. Ama, kaşlarının o çatıklığı hiç bozulmadan:

"- Her hava gararışında, bizim herif uçkuruna düğüm atar!" dedi..

Bir deveye baktım, bir de eşeğe... Deveye hak verdim!..