Görme engelliler ve yardımcı köpekler

Bugün kitap almak icin şehir merkezine gitmistim. Yanıma kitap almadigımı hatırladım yolun yarısında. Yol uzun. Nasıl olsa kitapçıya gidiyorum bir kitap alırım diye düsündüm. Öğrencilerim icin kitap aldıktan sonra kendime kitap aramaya başladım. 40 dakikalık yolda okuyabileceğim bir kitap. Bir kitap gözüme ilişti. "QUILL The Life of a Guide Dog ". Bir ara görme engelli bir oörencim olmustu. Onu hatırladim .Simdi Tokyo 'da. Universite okuyor olmalı. Ingilizce Japonca dillerinde yazilmis kitaplari tercüme etmek icin eğitim görmek istiyordu.

Kitapta Ren Mito'nun Labrador cins köpegi hamiledir. Hastaneye gitmeye fırsat kalmadan yavrular ardarda doğar. Ren göbek bağlarini kendi keser kurular, yavrulari. Labrador cins kopek beyaz veye sarımsi tüylüdür. Siyah olanları da vardır. Doğan yavrulardan biri beyaza yakın renklidir ama diğer köpeklerden farklı olarak karnına doğru olan kısımda uçan kuşu andıran bir siyah leke vardir. Ren ne kadar uğraşırsa ugrassin lekeyi cikaramaz. O leke bir benektir köpekte. Anne köpek Tsukimi doğumdan sonra yorgun olunca veterinere götürülür. Meger hala karnında yavrular varmış. Dokuz yavrudan beşi yaşar.

Yavru köpekler Mito ailesinin verdiği sevgi ile büyür. Kimi haylaz, kimi oburdur. Iclerinden biri Jonathan adı verilen köpek, diğerlerine gore sessiz ve sakindir. Mito ailesi onu "Guide dog" yapmak ister. Bunun icin Japonya'da nadir olan merkezlerden birine götürürler. 18 aylik zor egitim... Ama Jonathan uysaldır ve çabuk öğrenir. Kendisine öğretileni tam olarak yapip yapmadığını anlamak icin eğiticisinin yüzüne bakar zaman zaman. Tek istediği başardın deyip sevgi ile okşanmasidir. O zaman eğiticinin ayak ucuna uzanır burnunu dayar ayağına ve yüzünü cevirir ona doğru. Adı "Ouill" e değiştirilir. Denizde yasayan bir kuşun adı verilir, derisindeki uçan kuş şeklindeki lekeden oturu.

Ouill 'in ilk görevi 42 yasinda görme özürlü olan ve köpekle yürümeyi bile reddeden Mitsuru isimli bir beye eşlik etmektir. İlk önce hayır diyen Mitsuru, Ouill 'in uysallığı ve akıllığına yenilir ve en iyi arkadasi olur. Dağa bile tırmanırlar birlikte. Ama Mitsuru 'nin sağlığı bozulup rahmetlik olunca Ouill 'e baska görev verilir. Okullara götürülüp ilkokul cocuklarina " Guide Dog " un önemi anlatılırken onca çocuğun önünde öğretildiği şekilde sessiz sedasız oturur bekler açıklamaların bitmesini.

Yaklaşık on iki yasinda iken doğdugu eve geri döner. Koklar odalari, hatırlar gibi. Ama rahatsızlanir Ouill. Köpeklerde de görülen kan kanserine yakalanir. Giderek gücten düşer ve cennete gider . Geride seven ailesini bırakıp.

Cok hüzünlendim kitabı okuyunca. Çünkü bizim kedimizde de sanırım benzer rahatsıslık vardı, yaşlıydı. Zümrüt gözlü çinçilamız aniden kayboldu. Kediler öldüklerini göstermek istemez evden uzaklasırmış. Uzun zamandır dönmedi eve.

Ülkemizde görme özürlüler için "Guide dog" uygulaması ne denli yaygın bilmiyorum ama Amerika'da 6000 civarında, Ingiltere 'de 4000 civarinda bu tür köpek varmış. Sayının yetersiz oldugu söyleniyor. Japonya' da ise 4700 kişinin "Guide Dog" a gereksinme duyduğu yazılı kitapta. Eğitimin zor ve uzun süreli olması, gönüllü kuruluşlardan baska parasal kaynak sağlanamamasi bu tür köpeklerin sayısının artırırılmasında büyük bir engel olarak gösteriliyor.

Görme engelliler kadar bedensel özürlüler içinde köpekler kullanılıyor. Onlarin eli, gözü oluyorlar. Bedensel engellilerin de diğer insanlar gibi kendi gereksinmelerini kendileri görme olanaklarinin sağlanmasi dileğiyle ...

Hepinize saglikli, mutlu gunler diliyorum. Hadi bir gün bir gorme engelliyi yolda karşıdan karşıya gecirelim ya da engelliler icin arabasi ile alısveriş yapan birinin ulaşamadığı raftan gereksinme duyduğu şeyi alıp verelim onlara.