Görsel anlatım ve basında fotoğraf

“Çaresiz kaldığım zamanlarda gider, bir taş ustası bulur, onu seyrederim. Adam belki yüz kere vurur taşa. Ama değil kırmak, küçücük bir çatlak bile oluşturamaz. Sonra birden, yüz birinci vuruşta taş ikiye ayrılıverir. İşte o zaman anlarım ki; taşı ikiye bölen o son vuruş değil, ondan öncekilerdir!”

Dünya; birkaç cümleyle azim ve iradenin başarıdaki payını en yalın ifade eden bu güzel sözlerle tanır onu!

"Jacop RIIS"

O yaşadığı dönemdeki yoksulluğu, sefaleti ve sınıfsal farklılığı, ilk defa görsel anlatım aracı olan fotoğraf yoluyla, basına yansıtmış, bu sayede, yaşanılan sıkıntıların çözümü için önemli sonuçlar almıştır.

1800'lü yılların sonlarında Amerikan halkının yaklaşık yüzde yirmisi evsiz; her dört kişiden biri işsizdir. Salgın hastalıklar kol gezerken, sağlık hizmetleri nüfusun büyük bir kesimine ulaşamaz. Toplumun zengin ile yoksul katmanları arasında derin uçurumlar vardır. Kapitalizm yavaş yavaş büyük bir krize doğru giderken, kimse yoksulların nasıl yaşadığıyla ilgilenmek istemez..

İşte o yıllarda Danimarka da marangozluk yaparken Amerika'ya göçmen olarak giden "Jacob Riis" New York`ta işsiz ve uzun bir süre göçmen olarak işsizler ve yoksullarla geçici barınma evlerinde kalır. Bu arada yoksulluk ve nedenleri üzerine yazılar yazar. Bu yazıları ve raporları kent sağlık örgütüne verse de herhangi bir sonuç alamaz. Daha sonra Riis hazırladığı raporu kitap ve fotoğraflarla birlikte tekrar Kent Sağlık Örgütü`ne yollar. Riis `in daha önce görsel malzeme kullanmadan hazırladığı raporla hiç ilgilenmeyen Kent Sağlık Örgütü, Riis`in fotoğraflarına inanılmaz ilgi gösterir ve yoksul mahallelerde yaşam koşullarının iyileştirilmesi için çalışmalara hemen başlar. `Yoksullar kaderlerini belirlemekten çok, o kaderin kurbanlarıdır`diyen Riis, yoksulların; açlığı ve sefaleti kader olarak kabullenmelerine karşı çıkar. Bu konuda en iyi yaptığı şeyi yani fotoğrafı kullanır. Kendisi de yıllarca yaşadığı yoksulluğu, daha inandırıcı ve etkili olması için hele ki o yıllarda pahalı ve zor bir sanat olan fotoğrafla anlatma yolunu seçmiştir. Çünkü fotoğraf Yaşanılan ve var olan gerçeğin doğrudan aktarımı demektir.

Bu olay, ilk kez Amerika da belgesel fotoğrafın toplumsal işlevinin güzel bir örneği olarak, sonraki kuşaklara da yol göstermiştir. Fotoğraf yoluyla halkın sorunlarını duyumsayıp ortaya koyan Riis böylece Amerika’nın ilk foto muhabiri ve basın fotoğrafçısı ünvanını da almıştır.

Fotoğraf tarihi bakımından önemi ise; yaşadığı yoksulluğu görsel olarak foto röportaj tarzında ilk olarak kullanmasından ve fotoğrafın ne kadar güçlü görsel bir araç olduğunu göstermesidir. Sınıfsal farklılığı, aradaki uçurumu objektif olarak görsellikle yansıtmıştır. Şimdilerde Newyork’da ki evi müze olarak kullanılmaktadır.