Guletleri ile Bozburun...

Marmaris – Datça arasında Hisarönü Körfezinin ucundaki küçük sahil kasabası Bozburun.

Tatile gittiğimizde kalacak bir yer seçip, araba ile yakın veya orta yakın (bazen abartıyoruz) uzaklıkta gidebileceğimiz tüm yerleri görmeyi ister, programımızı da buna göre yaparız. 2006 yazında Datça’da kaldığımız tatilde gittik Bozburun’a. O sabah için rotamız Hisarönü körfeziydi. İlk uğrak yerimiz Bozburun olacak sonra dönüş yolunda Selimiye ve Orhaniye’ye uğrayarak gezi programını tamamlayacaktık.

Gezi kitabından okuduklarımızdan gitmeden önce öğrenmiştik burada Gulet tipi teknelerin yapıldığını. Her yıl Gulet Şenlikleri düzenlendiğini. Bozburun’da denize uzak atölyelerde bile omurgası çatılmış Guletler karşıladı bizi. İnsan hayrete düşüyor bu tekneler nasıl denize indiriliyor diye. Büyük bir ustalık isteyen, emek yoğun bir uğraş Gulet yapımı.

Sadece yapımı değil bakımı da zor olan Guletler her zaman ayrı bir güzellikte benim için. Bunun kaynağı korsan filmleri de olabilir doğrusu.

National Geographic Dergisinin Haziran sayısında Bozburun anlatılıyor. Bu yazıyı yazmama bir vesile de dergideki makaleyi okumam oldu aslında. Yazıda usta çırak ilişkisi ile günümüze kadar yapılan teknelerin üretim yöntemlerinin ve şartlarının değişmesi. Uyulması gereken yasal zorunluluklar nedeniyle küçük üreticilerin yaptıkları teknelerin çok daha pahalıya mal olması bu nedenle de artık eskisi kadar üretim ve satış yapamamaları anlatılıyor. Satamadıkları için önce üretim sayısını düşürmüşler, bakmışlar o da olmamış ürettikleri gezi teknelerini kendileri çalıştırmaya başlamışlar. Satışın azalması, üretimin, o da günümüzde bu işten geçimini sağlayan insanların azalması demek. İnsanların tekne yapımını öğrenmek için çaba harcamaması demek. Yıllardan bu yana devam eden bir zanaatın kaybolması demek.

El işçiliği ile Gulet yapımının, zaman içinde teknolojiye yenik düşerek kaybolup giden diğer değerlerimizden biri olmaması umuduyla.