Hak Çoğu Zaman Sahipsizdir

Çoğu insan kendini haklı görür, karşılaştığı durum, ya da elde etmek istediği her neyse. Haklı olma durumunun hukuki veya toplumsal vicdandan kaynaklanan bir karşılığı yok da, doğrudan kişiye endeksliyse, aksini iddia etmekte pek mümkün değildir. Öyle ya, haklıyım diyene, eğer haklı değilse, bunu kendisine söyleyecek bir merciinin olması gerekir.

Hukuk ve toplumsal vicdan birer merciidir; ama işlevini sürdüren yazılı kurallarla, bu yazılı kuralların meşru olduğunun toplumsal vicdanda karşılığı olması gerekir. Yazılı kurallar işlevini kaybetmiş, toplumsal vicdanda da karşılığı yok, ya da bir duyarsızlaşma söz konusuysa; bu durumda haklı olma durumu da kişiye endeksli olacaktır.

Kişi, ya elindeki güç araçlarıyla, ya da ikna kabiliyeti oranında hakkını/hakkı olmayanı kolaylıkla elde edebilecektir. Hakkın çoğu zaman karşılığını bulmamasının nedeni de budur.

Haklıyım, … Hayır, ben haklıyım, … Durun bakalım, ikiniz de haksızsınız, bu benim hakkım vs.

Hak çoğu zaman sahipsizdir dedik; ama hepten sahipsiz olduğu anlamına da gelmiyor. Hakkı yaratan Allah, beşeri hayatta her türlü hak kullanımını gözetleyendir aynı zamanda. Bu anlamda her gözetleyenin bir hesap kesme süreci olduğu gibi, Allah’ın da bir hesap görme süreci vardır.

…

Rıza Üsküdar

20 Mayıs 2019/Eskişehir