Harem'e milli ve manevi değerler ayarı...

Muhteşem Yüzyıl’a  “güncel sansür kurulu”  RTÜK’ün “toplumun milli ve manevi değerlerine aykırı olduğu”  gerekçesiyle verdiği para cezasını Danıştay haklı bularak yerel mahkemenin kararını onadı!

Kurmaca dizide anlatılan harem ile ilgili hayal mahsülü bölümlere kafayı takan bilirkişi raporuna göre; “ ..dizide saraya getirilmiş olan kızların göğüs ve dişlerinin kontrol edilmesi ve hatta kızlara bekaret kontrolünün yapılması sahnesinin milli değerlere ve toplumun hassasiyetlerine dikkat edilmeden sunulduğu, çocukların da seyredeceği bir saatte yayınlanan bu ve benzeri sahnelerin gençlerin ve çocukların zihinsel ve ahlaki gelişimini zedeleyecek türde olduğu..”

“..Batı dünyasına göre sadece cinsellikle ilişkilendirilmesine karşın aslında haremin bilim, sanat, müzik ve estetik alanlarında faaliyetlerin yürütüldüğü ciddi bir eğitim kurumu olduğu, üst düzey devlet adamlarının dahi buraya girme yetkisi bulunmadığı, dizide fantezilere dayalı harem kurgulamaları ile gizemi hala çözümlenememiş olan harem hakkında kesinmişçesine bilgiler aktarılarak, yanlış fikirlerin oluşmasına sebebiyet verildiği, Dizideki giyim-kuşam kalıplarının günümüz Türkiye’sindeki Türk insanının Osmanlı tarihine ilişkin öğrenmiş oldukları ile örtüşmeyen bir algının oluşmasına neden olduğu, tarihten ilham alınarak hazırlandığı belirtilen yapım kurgu olsa bile sunduğu olaylar ve kişilerin gerçek olarak algılanabildiği bu yüzden dizinin ‘Muhteşem’ olarak nitelendirilen Kanuni’nin ve onun şahsında Osmanlı padişahlarının yanlış anlaşılmasına sebebiyet verdiği...”

Muhteşem Yüzyıl dizisinin “toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmaması ilkesini ihlal eder nitelikte olduğu’ görüşünün bilirkişi raporunda belirtildiği ifade ediliyor.

Danıştay; “Temyize konu idare mahkemesi kararında İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49/1 fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından temyiz istemi yerinde görülmeyerek, mahkeme kararının onanmasına..” hükmediyor.

“Danıştay Hareme Daldı” başlığı ile medyada yer bulan haber öyle magazin bağlamında geçilecek bir haber değil.

Egemen olan vasatlığın/dargörüşün kurguladığı  “toplumun ahlak milli manevi değerler” zincirine göre, her türlü sanatsal üretimin sansürlenmesinin yolu açılıyor.

Karar,  12 Eylül günlerinden hafızalarımızda kazınan yasak kitapların yakılması ve sansürlenen filmleri canlandırıyor. Ehhh, buna da şükür(!) “İleri demokrasi” ülkesinde yaşadığımız için yüklü miktarda para cezaları ile sansür devam ediyor…

TV denilen teknolojik aygıtın kumandasına basarak “ahlak milli manevi değerleri”ni koruma bilincine sahip olması gereken bireyin yerine mahkeme kendini koyarak; siyasi/iktidarın temsil ağırlığı olan RTÜK’nun kararını onaylayarak “ahlak bekçiliği” rolü alıyor görülüyor ancak mahkemelerin kararlarında bilirkişi raporlarını esas aldıkları da gözden kaçırılmamalı.

***

Ülkemizde ilk sansür edilen film, 1919 yılında işgal kuvvetlerinin, Malün Geziler Cemiyeti tarafından çevrilen "Mürebbiye" adli filmdir. Bu film H. R. Gürpınar’ın ayni adli romanından adapte edilmiştir. İngiliz birliklerince sansür edilen filmde "Ecnebi bir kadının bir Türk ailesinin yanında çalışması ve o ailenin erkeklerini birbirine katması ve yaptığı  iki yüzlülükler anlatılır.”Film işgal ve işgale karsı direnme sinemasıdır.” (Nejat Özen, Türk Sineması kronolojisi, s. 50) 

Sansüre uğrayan filmlerden bazıları: 
1) Sürtük (ADOLF KÖMER 1952) 
2) Aşık Veysel’in Hayati (METIN ERKSAN 1952) 
3) Ceylan Emine (MUHARREM GÜRSES 1956) 
4) Sokak şarkıcısı (O.M. ARIBURNU 1959) 
5) Mukadderat (MUHARREM GÜRSES 1960) 
6) Bir gelin gitti. (MUHTESEM DURUKAN 1960) 
7) Kabadayılar Kralı (NEJAT SAYDAM 1961) 
8) Bağ bozumu "Rahmetler Yağarken " (1962) 
9) Harmandalı Mahmut Efem geliyor. Harmandalının intikamı (ÇETIN KARAMANBEY 1962) 
10) Yılanların öcü (METIN ERKSAN 1962) 
11) Susuz yaz (METIN ERKSAN 1964) 
12) Karanlıkta uyananlar (ERTEM GÖREÇ 1965) 
13) Babasına bak oğlunu al (TÜRKER INANOGLU 1968) 
14) Beleş Osman (KEMAL INCI 1965) 
15) Bitmeyen yol (DUYGU SAGIROGLU 1966) 
16) Beyoğlu esrarı (TÜRKER INANOGLU 1966) 
7) Soluk gecenin ask hikayeleri (ALP ZEKI HEPER 1966) 
8) Kelepçeli Bilekler (YÜCEL HEKIMOGLU 1966) 
19) Hudutlar Kanunu ( LÜTFÜ ÖMER AKAD 1966) 
20) Yiğitler Ölmezmiş (N. KURTAN 1966) 
21) Kartal Yavrusu ( ÜMIT UTKU 1966) 
22) Bombacı Emine (NURI AKICI 1966) 
23) Kanunsuz Dağlar (N. AKINCI 1967) 
24) Kanlı Takip (YAVUZ FIGENLI 1967) 
25) Gecekondu Pesinde (FEVZI TUNA 1967) 
26) Çeşme meydanlı Ali (HASAN KAZANKAYA 1967) 
27) Fedailer (KAYAHAN ARIKAN 1967) 
28) Kanlı Hayat (E.GÖREÇ 1967) 
29) Allaha Adanan Toprak (Y. FIGENLI 1967) 
30) Anadolu’yu Türkleştirenler (FIKRET UÇAK 1967) 
31) Kelepçeli Melek (MEHMET DINLER 1967) 
32) Şaşkın Hafiye Klingime Karşı (NATUT BAYTON 1967) 
33) Kocadağlı (KEMAL KAN 1967) 
34) Büyük Kin (TUNÇ BASARAN 1969) 
35) Umut (YILMAZ GÜNEY 1970) 

1972 SEKS FILMLERI FURYASI DÖNEMI VE SANSÜRDEN KURTULANLAR 
Bu filmler önce sansüre uğramış, sonra üstünde yapılan bazı değişiklerle sansürden kurtulmayı başarmışlardır. Bunlar bazıları şöyledir: 

1) Beş tavuk bir horuz (OKSAL PEKMEZOGLU 1974) 
2) Ah deme oh de (NAZMI ÖZER) 
3) Atini seven Kovboy (ARAM GÜLYÜZ) 
4) Ne hakem (OKSAL PEKMEZOGLU) 
5) Ayıkla beni hüsnü (ARIF KESKINER) 
6) Seferim var (YAVUZ FIGENLI) 
7) Kokla ama koparma (TEMEL GÜRSU) 
8) Kara çarşaflı gelin (SÜREYYA DURU 1976) 
9) Darbe (SERIF GÖREN) 
10) Çukurlata tarlası (GÜNAY KOSAVA 1979) 
11) Bedel (MELIH GÜLGEN 1983) 
12) Günesin tutulduğu gün (SERIF GÖREN 1984) 
13) Dul bir kadın (1985) 
14) Adi Vasfi’ye ( ATIF YILMAZ 1986) 
15) Bir avuç gökyüzü (ÜMIT ELÇI 1987) 
16) Med cezir manzaralari (MAHINUR ERGUN 1987) 
17) Berlin in Berlin (SINAN ÇETIN 1992) 
18) Cazibe hanimin gündüz düsleri (IRFAN TÖZÜM - 1992) 
19) Sari tebessüm (SEÇKIN YASAR) v.s 

Kaynak: Sibel Tezcan MİF