Haş Haş

Son zamanlarda rahat bulabiliyor olsak da çok sevmemize rağmen kolay ulaşamadığımız haş haş bitkisinden bahsetmek istiyorum.

Bir toplu iğne başı büyüklüğündeki  tohumlar sonbaharda  ekilerek beklenir. Çiftçinin şansı yaver  gider  hava koşulları da uygun giderse  minik tohumlar heba olmadan yeşerir, koşar adım birer birer çıkarır yapraklarını yeryüzüne, bir kaç  yaprak olduğunda yerleri dar gelmeye başlayan  fideler seyreltilir, çapalanır, gerekirse  gübrelenir  bitkisinin büyümesine yardımcı olur ekici, zira dört gözle beklemektedir haşhaş hasadını, hem yağından hem tohumlarından hatta kabuklarından yararlanabilmek için, "doğada çöp yoktur." sözünün en belirgin örneğidir  çifçilik, bir tohum atar toprağa pek çok yarar sağlar. Topraklarımız ne yazık ki; kendisini işleyecek insan arıyor son zamanlarda, neyse konumuz haşhaş,

Topraktan alınıp görevini tamamlayan bölümünden arda kalanının toprağa kavuşmayı beklediği  değerlerimizden sadece biri haşhaş, benim çocukluğumun nadide çiçeği, topraktan boy veren dalları süsleyerek birer birer büyüyen kadifemsi yeşil yapraklar gelişime devam ederken  bir yandan da  tomurcuklar başlar kendini göstermeye, neredeyse  uyandığımız her yeni gün  tarlamızdaki renkler daha bir çoğalır, esen rüzgarla beraber inanılmaz kokusu etrafa yayılır, seyredenler o görsel şölene bayılırdı, tabi bu bayılma kısmı biz seyirci yani çocukların, yorgunluğu ve hasadın verimli gelebilme merakı büyüklerin di, bir gelincik tarlası gibidir haşhaş tarlası, zaten aynı familyadandır haşhaş ve gelincik, böyle olmasına rağmen haşhaşın çiçekleri her renkte olabilmektedir. O renk cümbüşünü her çiçeğin içinden baş gösteren kapsüllerin doğumu izler  çok geçmeden, bu kapsüller kısa sürede olgunlaşır ve yağ alımına uygun hale gelir.

Haşhaş yağı hasadı uygun bıçaklarla yapılmalıdır. Dişli bıçaklar kullanılır, düz bıçakla çizmeye kakılırsa haşhaş kapsülleri delinebilir  ve yağ(Afyon) kapsül içine de geçerek tohumlara karışabilir. Uygun bıçaklarla sabah çok erken ya da akşam serinliğinde çizilen kapsüllerin üzerine çıkan yağlar rüzgar ve havanın etkisiyle hemen sıvı halinden uzaklaşır. Yağ kıvamına gelir, bu defa da yağın uygun şekilde toplanarak ekonomik değerinden yararlanabilmek için ilgili birimlere ulaştırılması sağlanır. Daha sonra ogunlaşmaya bırakılan kapsüller sararmaya başladıkça içindeki tohumlar ayrılır ve kapsül içine dökülür. Sallandığında ses çıkar bu da hasat zamanının geldiğini gösterir. Hasat edilen haşhaş kapsülleri toplanarak harman yerine alınır. Tohumlar ve kabuklar ayrıştırılarak hasat tamamlanmış olur. Ayrılan sap ve kabuklar ister yakacak  olarak istenirse başka şekilde değerlendirilir.

Haşhaş sağlık alanında çok yararlanılan, ağrı kesici  özelliğiyle diş hekimiği başta olmak üzere tıpbın pek çok alanında kullanılır. Ayrıca muhteşem lezzetiyle  çöreklerimizin, ketelerimizin baştaıdır. Şimdilerde pastacılık alanında da kullanımı gittikçe yaygınlaşıyor.