Hasta Hakları

Hasta hakları günümüzde önemi haiz bir olgudur. Ancak çoğumuz hastaneye başvurduğumuz zaman nasıl bir hasta hakkına sahip olduğumuz konusunda fikir sahibi değilizdir. Hasta yükümlülükleri ve hakları  uluslararası bir hak olarak Lizbon hasta hakları sözleşmesi ve Amsterdam sözleşmelerinde ilk defa yer almış olmakla birlikte 1998 yılında hasta hakları yönetmeliği ile ülkemizde de mevzuat olarak yerini almıştır. Hasta haklarını yönetmelikte belirtilen hususlar çerçevesinde şeklinde sıralamak mümkündür.

 

Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı,

Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma Hakkı,

Bilgi İsteme Hakkı,

Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı,

Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı,

Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı,

Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı,

Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı,

Kayıtları İnceleme Hakkı,

Kayıtların Düzeltilmesini İsteme Hakkı.

 

Hasta hakları arasında yer alan en önemli haklardan bir tanesi bilgi alma hakkıdır. Hasta kendisine uygulanacak olan tıbbi müdahale ve sonuçları hakkında bilgi sahibi olmalı ve buna göre Anayasanın 17. maddesindeki hüküm gereği rızası ile tedavisi gerçekleştirilmelidir. Hasta hakları yönetmeliğinin 15. maddesine göre hastaya verilmesi gereken bilgiler;

Hastalığın muhtemel sebepleri ve nasıl seyrdeceği ,

Tıbbi müdahalenin kim tarafından nerede, ne şekilde ne nasıl yapılacağı ile tahmini süresi,

Diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile hastanın sağlığı üzerindeki muhtemel etkileri,

Muhtemel komplikasyonları,

Reddetme durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskleri,

Kullanılacak ilaçların önemli özellikleri,

Sağlığı için kritik olan yaşam tarzı önerileri,

Gerektiğinde aynı konuda tıbbi yardıma nasıl ulaşılabileceği hususlarında bilgi verilir.

Bu bilgi gerektiğinde tercüman kullanılarak hastanın anlayabileceği şekilde tıbbi terimler mümkün olduğunca kullanılmadan tereddüt ve şüpheye yer verilmeden ve hastanın ruhi durumuna uygun ve nazik bir ifade ile verilmelidir.

Hasta bu bilgilerin kendisine verilmesindne sonra hareket etmeli tedaviye zorlanmamalı ve hür, özgür bir şekilde iradesi fesada uğratılmadan kendisine yapılacak tıbbi müdahaleye onam vermelidir. 

Gelişmiş toplumlarda hasta hakları çok büyük bir yere sahip olmakla birlikte kişilik haklarının dokunulmazlığı ile kişilik haklarına saygılı olma ilkeleriyle bütünlük göstermektedir. Nitekim hasta hakları içerisinde yer alan ve kısaca belirtmiş olduğumuz hastanın bilgi alma hakkı da bunlardan bir tanesidir.