Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Uzman Psikolog Ebru Zorlutuna

http://blog.milliyet.com.tr/ebruzorlutuna

05 Mart '18

 
Kategori
Anne-Babalar
 

Hayal Gücünün Sihirli Bir İfadesi: Hayali Arkadaşlar

Hayal Gücünün Sihirli Bir İfadesi: Hayali Arkadaşlar
 

Hayali arkadaşlar, çocukların en kıymetli misafirleridir. Çocuğunuzun hayal gücünün benzersiz bir ifadesidir. Çoğu anne baba kaygılansa da gelişim sürecine katkısı büyüktür. Hayali arkadaşı olan çocukların çok renkli hikayeleri de vardır. Zengin hayal güçleriyle ve yaratıcılıklarıyla bir çok anekdot yakalayabilirsiniz. İlerleyen yaş döneminde geçmişe bakıp tebessümle anabilirsiniz.

Çocuğunuz yemek yerken ya da arabada giderken yanında biri oturduğunu söyleyebilir. Babası hayali arkadaşının sandalyesine oturduğunda öfkelenebilir. Hayali arkadaşına inanmadığınızda da inandırmak için çaba sarf edebilir. Odasında kendi kendine konuştuğunu fark edebilirsiniz. Olumsuz bir davranış yaptığında hayali arkadaşının ismini söyleyip onun yaptığını da söyleyebilir.  Bunlar çok sık rastlanan gelişimsel hikayelerdir. Önemli olan çocuğunuz böyle davranırken sizin neler yaptığınızdır. Çocuğunuz için endişelenip durumu rasyonalize mi ediyorsunuz? Alay konusu haline mi getiriyor sunuz? Görmezden mi geliyorsunuz? Önemsemiyor musunuz? Çocuğunuz sizin tepkinize göre bu süreci uzatabilir. Bu süreçte çocuğunuza destek olduğunuzda normal gelişim sürecine de destek sağlamış olursunuz.

Hayali arkadaşlar ne kadar yaygın?
Her çocuk da olmasa da oldukça yaygın bir süreçtir. Bazı çalışmalara göre; çocukların %65’i 7 yaşına kadar hayali arkadaşları olabiliyor. Her çocuğun hayali arkadaşı olacak diye bir kural yoktur. Hayali arkadaşlar, görünmez de olabilir ya da kişiselleştirdiği bir peluş da olabilir. Önemli olan ne olduğu değil sizin nasıl yaklaştığınızdır.

Endişelenecek bir durum mu?
Çoğu anne baba bu süreçte kaygılanabiliyor. Çocuğunun psikolojisinin bozulduğunu aktarıyorlar. Unutturmaya çalışabiliyorlar. Çocuğuyla inatlaşabiliyorlar. Hayali arkadaşlar, endişelenecek bir durum değildir. Normal çocukluk döneminin gelişimsel bir parçasıdır. Bu sürecin sağlıklı bir şekilde geçirilmesi çocuğun benlik saygısına, sosyal becerilerine ve hayal gücüne katkısı çoktur.

Çocuklar neden hayali arkadaş yaratıyor?
Çocukların gelişim süreci içerisinde bir çok kazanımı vardır. Hayali arkadaş da onlardan biridir. Çocuğunuzun hayali arkadaşı olduğunu gözlemlediğinizde ihtiyacını fark etmeniz önemlidir. Hayali arkadaşı olan çocukların kazanımlarına dikkat etmek gerekir.

En temel amaçlarından biri; kendini gerçek hayata hazırlaması için prova yapmasıdır. Hayali arkadaşıyla; sosyal becerilerini geliştirmektedir. Bunun yanında bir çok neden daha vardır:

    Kontrolü elinde tutmasına izin vermesi,
    Yaratıcılığını beslemesi,
    Geçiş döneminde olması (yeni ev, kardeş doğumu vb.). Özellikle yeni doğan kardeşe sahip çocuklarda sık görülebilir. Hayali arkadaşla rahatlarlar ve ilgisini kaybettiği ebeveynin yerini aldıklarını düşünürler.
    İfade edemedikleri bir mesajı hayali arkadaşı tarafından iletebilmesi,
    Sıkıldıklarında ve yalnız hissettiklerinde daha çok yönelebilirler,
    Kendilerini sakinleştirdiklerini hissedebilirler.

Hayali arkadaşların nedenlerini bildiğinizde süreci değerlendirmeniz de o kadar sağlıklı olacaktır. Genellikle hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını geliştirmek için yapsalar da farklılık da gösterebilmektedir. Örneğin; yeni bir şehre ya da eve taşınmanızla çıktıysa yeni ortama alışmak için baş etmeye çalışıyordur.

Hayali arkadaşın çocuğuma katkısı nedir?
    Çocuğunuzun yaratıcılığını ve hayal dünyasını geliştirir,
    Sözel becerilerinin gelişmesi için fırsat sunar. Bu çocuklar kendilerini daha rahat ve açık ifade edebilirler.
    Duygularıyla baş edebilmesinde yardımcı olurlar,
    Gerçek hayatta bir başkasının bakış açısını görmelerini sağlayabilirler,
    Toplumsal beceriler için kendini hazırlar.

Çocuklar gerçek olmadığına inanıyorlar mı?
Hayali bir arkadaşın kurulması ve sürdürülmesi sofistike bir bilişsel beceridir. Çocuklar gerçek hayat ile fantastik hayatın ne olduğunu ayırabiliyorlar. Hayal arkadaşıyla oynamanın gerçek olmadığını biliyorlar. Fakat siz gerçek olmadığını iddia ettiğinizde tam tersini söyleyebilir. Gerçek olduğu konusunda inatlaşabilir.

Hayali arkadaş ne zaman etkisini yitiriyor?
Genellikle ilkokula başladıklarında geçebiliyor. İlkokula başlayıp hala devam eden hayal arkadaşları da vardır. Devam ederse çocuğun ihtiyacına ve nedenlerine yönelmek gerekebilir. Bu durumun onun sosyalliğini etkileyip etkilemediğini gözlemlemek gerekir. En sık görüldüğü dönem ise okul öncesidir.

Anne babalar ne yapmalı?
    Çocuğunuzun hayali arkadaşını yok saymayın.
    Değiştirmeye kalkmayın. Varlığını avantaja çevirin.
    Önemseyin. Yemek masasında ona yer açmışsa fark edin. Alay etmeyin. Gerçek olmadığını söylemeyin. Çünkü o zaten bunu biliyor. Gelişim dönemi için hayali arkadaşına ihtiyacı var.
    Çocuğunuzun ihtiyacına yönelin.
    Hayali arkadaşıyla ilgili çokça soru sorabilirsiniz. Evcilik oynarken çocuğunuzun yönlendirmelerine uyabilirsiniz.
    Çocuğunuzun sosyal yönden izole olduğunu okuldan da söylüyorlarsa belki daha fazla ilgilenmeli ve oyun oynamalısınız.
    Hayali arkadaşına mektup yazabilirsiniz.
    Hayali arkadaşına resimler yapabileceğini de söyleyebilirsiniz. Böylece onu anladığınızı da düşünecektir.
    Hayali arkadaş bulması yalnızlık ya da sıkıntısını gidermesi için mi? Her şey yolundayken başlayan bir süreç mi? değerlendirmek gerekiyor.

 

 
Toplam blog
: 44
: 451
Kayıt tarihi
: 07.04.17
 
 

  Psikoloji Lisans ve Yüksek Lisans eğitimlerini Maltepe Üniversitesinde tamamlamıştır.  Çalışma ha..