Hayaller İçinde Bir Düş

“İki yokluk arasındaki varlıktı yaşam.”

Umut Can Çeppioğlu’nun “Hayaller İçinde Bir Düş” isimli öykü kitabını imzalı olarak edinme şansına sahip oldum birkaç gün önce. Kitabı elime aldığımda yavruağzı tonlarındaki rengin büyüsü içime ılık ılık yayıldı, yüreğimi ısıttı. Sade bir kapak tasarlanmıştı Şendoğan Yazıcı tarafından Hayaller İçinde Bir Düş için. Kitabın ön yüzünde sureti belirsiz bir bayan figürü vardı uzun, siyah saçlarının ardına gizlenmiş. Kitapta yer alan birbirinin içine geçmiş beş öyküyü okuyup bitirdiğimde o bayan siluetinin, öykünün kahramanı Derya’dan başkası olmadığını düşünmeden edemedim.

Kitabın arka yüzünde ise sizlerle paylaşmak istediğim bir paragraf var. Şöyle diyor o paragrafta:

“Her taraf siyaha bürünüyordu. Hızlı bir şekilde, bir örtü gibi her yeri kaplayarak çöktü üzerine karanlık. Karaltının içindeki beyaz tondu artık Derya. Yanlış ve doğrunun, gerçek ve hayalin ötesindeydi. Soruların cevaplarının bittiği yerde, nedenlerin sorgu odasında, yokluk ile varlık arasında…”

Diyeceğim o ki kitabı bir çırpıda okuyup bitirdim. İnce bir kitap, 90 sayfa ama anlattıkları öylesine büyük ki.

Öykü kahramanı Derya’nın var oluşla-yokluk arasındaki ince çizgide gidip gelişleri, hayatın ona getirdikleri karşısında verdiği yaşam savaşımları, kendi bedenini ve duygularını hiçe sayma pahasına bile olsa tutunacak dallar araması, başa gelen her şeyin aslında kadere bağlı olup olmadığının sorgulanması, iç hesaplaşmaları, ölümle kalım arasındaki uzun, ince yolda gidip gelişleri, bir tarafta çok sevdiği babası ama öte yandan nefret kavramının yüreğine kazıdığı ve derin yaralar bıraktığı kendisine gittikçe yabancılaşan bir adam ve belki de yaşamak zorunda kaldıklarının tek suçlusu olan bir baba motifi, yaşamak zorunda kaldıklarına bağlı olarak çekip gitmesi ama yıllar sonra annesini terk etmenin ( başka bir insanın yürekte bıraktığı izleri hiç günahı olmayan bir başka insana yüklemenin azabı olsa gerek)  yüreğine yerleştirdiği ıstırabın acısını çekerek vicdanının yükünü taşıyamaz hale gelmesi.

Ve bir iç hesaplaşması daha. Bebeğinden kurtulmak zorunda kalışının acısı o kadar derinlerine işlemiştir ki öykü kahramanının  “onu ben öldürdüm” diye haykırır kitabın bir yerinde. Başka bir bölümde ise “Ben kimim?” diye sorar.

Karanlık, aydınlık, varlık, yokluk, zaman,  su dolu küvet, kirli yatak örtüsü, trafik lambasındaki adam,  kan lekeleri, kuvöz, eski bir fotoğraf, mezar taşı gibi soyut ve somut imgelerle varsıllaştırılan öykülerde, Derya karakterinin ruhsal yapısındaki medcezirler hiç şüphesiz ki okuyanı derinden etkileyecek, sarsacak.

Bebek Derya… Çocuk Derya…   Genç kız Derya… İhtiyar Derya… Evlat Derya… Kadın Derya… Yalnız Derya… Çaresiz Derya… Zavallı Derya… Ölü Derya... Evet, Derya’nın büyüme sürecindeki farklı farklı ‘”Deryalarla / Derya’nın içindeki ‘ben’lerle” tanışacak ve onlarla yol alacaksınız Hayaller İçinde Bir Düş içerisindeki öykü yolculuğunuz süresince.

Kitabın dili oldukça sade ve akışkan. Kısa cümleleri tercih etmiş yazar daha ziyade. Kitabı okurken cümlelerin itinayla kurulduğu sanki kimseleri incitmek istemiyormuşçasına çaba harcandığı duygusu uyandırdı bende. Bir de nedendir bilmiyorum sanki sırçadandı kelimelerin oluşturduğu cümleler. Kırmaktan, kırılmaktan korkar gibi parmak uçlarında yürüyordu adeta anlatılmak istenilenler hani kimsenin canını bile bile yakmamak adına.

Ve kitabı okuyup bitirdiğimde kendimi gerçekten çok yorgun hissettim çünkü Derya’nın hayatı karşısında ayakta durmak için verdiği mücadele, yaşadıkları olaylar zinciri beni derinden sarsmış ve onun hissettiklerini duyumsamama neden olmuştu.

Potkal Kitap’tan çıkan Hayaller İçinde Bir Düş’ün genç yazarı, Umut Can Çeppioğlu, 1979 yılında İstanbul’da doğmuş. 2002 yılında İTÜ Makine Mühendisliği Bölümünden mezun olmuş. Yazdığı makale ve öyküler pek çok gazete ve dergilerde yayınlanmış. 2010 yılında “Az Kullanılmış Hayatlar” isimli öyküsüyle Özgür Pencere Edebiyat ve Sanat Derneği Kadın Öyküleri yarışmasında Başarı Ödülüne layık görülmüş. Çeppioğlu’nun “SENsizlik” isimli bir de şiir kitabı bulunmakta.

UMUT CAN ÇEPPİOĞLU’NA HAYALLER İÇİNDE BİR DÜŞ’Ü SORDUK…

Merhabalar Umut Bey. Öncelikle sormak istiyorum ki Hayaller İçinde Bir Düş’ü yazma fikri nasıl ortaya çıktı?

- Derya’nın hikayesi benim özel hayatımda da bir yeri olan, çok içselleştirdiğim bir hikaye. Kendimi bildim bileli bu hikaye benim aklımdaydı ve sadece yazılmayı bekliyordu. 2009 senesinde bir gün bilgisayarın başına oturdum ve yazmaya başladım.

Peki, kitabın isminin “Hayaller İçinde Bir Düş” olmasının özel bir nedeni var mı?

- Bir gün Pilli Bebek’in “Bak” isimli şarkısını dinliyordum. Şarkıda “Hayaller içinde gün görmeye bak” der, ben ilk dinlediğimde nedense “Hayaller içinde düş görmeye bak” olarak anlamıştım o sözü. Yazdığım öyküyle örtüşen bir anlama sahip olduğu için çok hoşuma gitmişti ve bu adı verdim kitabıma. Biraz sağır duymaz uydurur misali ortaya çıkmış bir isim yaniJ

Kitabın bir yerinde “Kurulduğu günden bu yana yaşam ve ölümün aynı soğuk duvarlar arasında çift yönlü bir otobandan son sürat geçen arabalar gibi zıt yönlerde devindiği…” şeklinde başlayan ve devam eden bir cümle var. Sizin yaşama ve ölüme bakış açınız nasıldır?

- Yaşam benim kontrolümde, ölüm ise değil. Dolayısıyla yaşam beni ölümden daha çok endişelendiriyor açıkçası. Yapmak istediğim çok şey var ve zamanım çok kısıtlı. İnsan ilk gençliğin enerjisiyle hayatın nasıl akıp gittiğinin farkına varmıyor ama 30’lu yaşlara geldiğinizde ağır ağır giden bir banliyo treninin değil, son sürat giden bir roller coaster’ın içinde olduğunuzu anlamaya başlıyorsunuz. Endişeleriniz artıyor. Kulaklarınızda tik-tak sesi çınlamaya başlıyor. Bir gün biteceğinin ve sizin her yapmak istediğinizi yapamayacağınızın farkına varıyorsunuz. Ben de bu yüzden yazmaya başladım belki de, yaşamaya şansım olmayacağının farkına vardığım hayatları sayfalar üzerinde yaşatmak için.

“Saklambaç oyunu bitmişti artık. Bir daha asla göz yummayacaktı.” “Önüm, arkam, sağım, solum… Sobe!” cümleleri özeti midir Derya’nın hayat karşısında duruşunun?

- Hepimiz hayata karşı sağlam bir duruşa sahipmişiz gibi yaparız ama çok da kırılganızdır aslında. Hayat bizi ne zaman “sobe” lese canımız sıkılır ve buna bir daha göz yummayacağımızı söyleriz. Fakat hayat bizi sobelemeye devam eder. Derya da hayat ile bir saklambaç oyunu oynadı. Hangisinin göz yumduğu, hangisinin saklandığı kararını ise okuyucu verecektir. 

Hayaller İçinde Bir Düş’te geçen  “Gözlerinde doğrular vardı et yığınının. Gözbebeklerinde ise gerçekler.” Bu ifadeleri açar mısınız biraz?

- İnsanoğlu etrafındaki gerçeklik içinde kendi doğrularını yaratmıştır evrimi boyunca. Gerçekleri sorgulamaktan kaçınıp yaşamını kolaylaştıracak doğrularla hareket etmek de doğasında bencillik olan türümüzün geçirdiği bir nevi duygu evrimidir aslında.  Gerçek gözlerimizin önündeyken biz kendi doğrularımızı görmeyi seçeriz, o yüzden gerçekler yıllarca süren evrim sonucunda gözbebeklerimize yerleşmiştir. Biz görmek istemesek bile orada olduğunu hissederiz. 

“Hayat bir sahnedir. Hayat bir oyundur.” söylemlerinden yola çıkarak hayata hangi pencereden baktığınızı sormak istiyorum.

- Hayat bir şanstır bence. Bu şansı elimizden geldiğince iyi kullanmaya çalışmamız gerektiğini düşünüyorum.  İyi kavramı herkes için farklı bir anlama sahiptir mutlaka. Benim için iyi bir hayat, üreterek, değer katarak, severek ve keyif alarak yaşanan bir hayattır.

Umut Can Çeppioğlu, nasıl yazar? Yazmadan önce herhangi bir ön hazırlık yapar mı?

- Benim yazmaya önhazırlık sürecim uyumadığım her an devam ediyor aslında. Aklımda hikâyeler dönüp durur devamlı. Yazmaya başlama sürecim ise biraz sıkıntılı. Oturup her gün bir saat yazmak gibi belli bir disipline sahip değilim. Benim için yazmak çok spontane gelişen, saatten bağımsız bir süreç.

Bu ilk öykü kitabınız ama arkasından başka öykü kitaplarınızda gelecek mi?

- Mutlaka, öykü benim yazmaktan çok keyif aldığım bir edebiyat türü. Ama şu anda bir roman üzerinde çalışmaktayım ve neredeyse tamamlanmış, önümüzdeki sene içinde yayınlamayı planladığım bir şiir kitabım var. İleriki yıllarda her üç türde eserler vermeye devam etmek istiyorum.

Bu güzel söyleşi için teşekkürler Umut Bey. Sizin ve Hayaller İçinde Bir Düş’ün yolu açık olsun.

- Ben teşekkür ederim Sibel Hanım, keyifli bir söyleşiydi benim için de.

HAYALLER İÇİNDE BİR DÜŞ’E NASIL ULAŞABİLİRSİNİZ?

D&R, Mephisto, Imge, Pandora kitapevleri ve bu kitapevlerinin internet satış sayfalarında, ayrıca Idefix, Kitapvitrini, Kitapyurdu, internet kitapevlerinde satışa sunulmuştur.

 Sibel UNUR ÖZDEMİR