Her ay bir tane Nobel'li yazar okumaya karar verdim

Okuma serüvenim 10 yılı yeni doldursa da, yaşım serüvenimi üçe katladıı. Yani, 30 yaşıma birkaç ay kaldı..

 

Okuma serüvenim kendi çapımda çok iyi ve bereketli geçti sayılır. Edebiyat ağırlıklı olsa da, tarih üzerine de çok okumalarım olmuştur.

 

*

 

Nobel Edebiyat ödülü alan yazarlardan pek okumadığımı fark ettim. 'Her ay Nobel'li bir yazar okusam fena mı olur?' dedim içimden. 'Evet, evet, çok güzel olur' diye aklımdan geçenleri onayladım.

 

*

 

Nobel almış yazarlardan da okumuşluğum var, ama bunu geneliyle kıyasladığında sırıtıp kalıyor.

 

Nobel'li yazarlardan en çok Orhan Pamuk'tan okudum, bizim yazarımız Orhan Pamuk'tan. 8 kitabını okudum. Sonra, Çinli yazar Mo Yan'dan okudum. Sonra, Gabriel Garcia Marquez'den okudum. İkisinden de 3'er kitap... Sonra, John Shteineck. Sonra; Albert Camus, Ernest Hemingway, William Faulkner, Hermann Hessei, Bertrand Russel, Rabinranath Tagore... En son da, Svetlana Aleksiyeviçten okudum.

 

Sanırım 11 tane Nobel'li okumuşum, geriye 98 yazar kalmış. :)

 

*

 

Vikipedi adlı, özgür ansiklopediden Nobel ödüllerine dair bir alıntı yapmayı faydalı görüyorum:

 

"Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri edebiyat alanında seçkin katkılarda bulunmuş yazarlardan seçilerek, her yıl İsveç Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ödülü, Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış, ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda ödül verilmeye başlanmıştır. Nobel'in vasiyetinde belirttiği gibi, Edebiyat Ödülü sahibine İsveç Akademisi'nin seçtiği beş üyelik komite tarafından karar verilir ve ödül Nobel Vakfı tarafından karşılanır. Nobel Edebiyat Ödülü ilk kez 1901 yılında verilmiş, bu ödülü Fransa'dan Sully Prudhomme kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. (...) Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır."

 

1914, 1935 ve 1940-41-42-43 yıllarında ödül verilmemiştir. Toplam 109 kişi bu ödülü almıştır.

 

"1958 yılında Rusya doğumlu Boris Pasternak bu ödüle layık görülmüş, ancak Sovyetler Birliği hükümetinin baskısı altında bu ödülü reddetmek zorunda kalmıştır. 1964 yılında Jean-Paul Sartre, geçmişte tüm resmî ödülleri reddettiği gibi, bu ödülü de reddetmiştir. Bugüne kadar on iki kadın Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır ki, Nobel Barış Ödülü ile birlikte, diğer tüm Nobel dallarından daha fazladır."

 

*

 

Nobel komitesinin kendini sorgullattığı dönemler de olmuştur. Mesela bu yıl, Nobel'e değer görülen isim bir müzisyendir. Sanki hiç edebiyatçı kalmamış gibi. Mesela, 1953 yılında bu ödülü alan Winston Churchill, İngiliz siyasetine damgasını vurmuş bir siyasetçidir.

 

* 

 

Her ay bir Nobel'li okumak gerçekten iyi fikir değil mi? Tabii, bir dediğime bakmayın; iki de okuyabilirsiniz, üç de...

 

-Mustafa Yıldırım - 12.01.2017