Hürrem, Hürrem, Hürrem

Dün akşam son bölümün her dakikasını büyük bir huşu içinde izledim. Hürrem’e bir defa daha hayran oldum, hatırası önünde saygıyla eğildim. Hürrem’den herkesin alacağı çok dersler var. Hatta onun hayatı ve rakipleriyle mücadele metotları bence idari ilimler fakültelerinde ders olarak, vaka metodu olarak okutulmalı, incelenmeli, irdelenmeli.

Hürrem Süleyman’ı nasıl yönetiyor. Süleyman’ın eski karılarını, şehzade analarını nasıl yönetiyor. Hürrem de nihayetinde tahsili olmayan, genç ve tecrübesiz bir genç kızdı. Bu genç kız koskoca sadrazamı, sadrazamın karısını, padişahın kız kardeşini nasıl yönetiyor. Bilhassa onun karşısında olan, onun isteklerine karşı çıkan, onu sınırlayan, kurallar koyan, hükümler vazeden çok güçlü ve haremin tek hakimi olan valide sultanı nasıl yönetiyor. Valide sultan o kadar güçlü ki verdiği emirleri padişah bile değiştiremiyor veya değiştirmiyor. Hürrem valide sultanı nasıl yönetiyor, bu, işletmecilik ve yönetim fakültelerinde çok iyi analiz edilmeli, irdelenmeli ve mümkünse bu mücadelenin prensipleri, ögeleri bulunup çıkarılmalı.

Hürrem’in tabancası yok, silahı yok, fiziksel kas gücü veya vücut gücü yok, emrinde orduları, askerleri, emir erleri, askerleri vs yok, çok büyük bir hazinesi, parasal kaynakları yok. Malı mülkü yok, idari mevkii, ünvanı, resmi yetkileri yok, alt tarafı bir köle, hür bir insan bile değildi bu güce ulaşma sürecinde. Ama bütün bu güçleri olan valide sultana, sadrazama hatta padişaha karşı mücadele ediyor, sonunda karşısındakilerin değil onun istedikleri oluyor. Zaten güçlü olmak da bu değil midir, yani sizin istediklerinizin olması.

Bu güç mücadelesi sadece Hürrem ile valide sultan arasında değil hayatın her safhasında bütün insanlar arasında sürüp gidiyor. Buna İngilizcede “power game” diyorlar. Bu konuda yazılmış epeyce kitap var. Ast ile üst arasında, müdürler arasında, karı koca arasında, arkadaşlar arasında, hatta anneyle çocuğu, babayla çocuğu arasında. Bu güç mücadelesini kim kazanır dersiniz? Cevabı basit; güçlü olan. Peki güçlü olan kimdir? Çoğu zaman parası olan, mevkii olan, yetkisi olan, fiziki gücü olan. Ama bazen de Hürrem gibi parası mevkii, yetkisi veya fiziki gücü olan değil, zekası, direnci, dirayeti, cesareti, cüreti, azmi, sebatı olan.

a.a.inal

Aralık 2011