IHLAMUR KOKULU VİZE

“  IHLAMUR KOKULU SAKİN KENT VİZE” ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER

  GİRİŞ:

Yaklaşık 10 aydır bu Covid- 19 ‘dan dan dolayı bir yere gidemiyoruz. Sokağa çıkma yasağı olduğundan zamanımızın çoğu okumakla geçiyor.  Günlük gazeteler, sanat ve kültür dergileri bunların başında geliyor. Sağ olsun sanatçı dostlarımızda zaman zaman bizi arayıp soruyorlar.  Bana postaneden bol bol dergiler ve kitaplar da geliyor.  Geçenlerde değerli postacımız ın bana getirdiği bir koli içinde bana ta Kırklareli’nden gelen bir kitap vardı. Pat diye önüme düştü. Zarif bir ambalaj içinde sanki bana  merhaba diyordu. Yukarıda adını verdiğim kitap çıktı. “ Ihlamur Kokulu Sakin Kent Vize”… Bana bu kitabı armağan eden değerli meslektaşım yılların öğretmeni şair-yazar Necdet Tezcan’dan geliyordu. “Necdet Tezcan’dan Abdülkadir Güler’e İçtenlikle – 12-08-2020 / diye imzalamışlar. Öncelikle değerli meslektaşım Necdet Özcan’a teşekkürlerimi sunuyorum. Hayırlı, uğurlu ve de okuyucuları bol olsun diyorum.

Bu kısa girişten sonra bu güzelim kitabı tanıyalım:

Kitap Antalya / Alanya’da - Arslan Bayır- Bay Genç yayınları arasında çıkmış olup Anılar ve Anlatılar serisi içinde yer alır. ( No:101 ),Sayfa düzeni: Abdullah Tülel, 1.Baskı, Ağustos 2020.Baskı ve Grafik: Yiğit Grafik Tasarım Yayıncılık ve Matbaacılık Reklamcılık, Kâğıtçılık Tic. Ltd. Şrt. Tek kelime ile kitabın albenili bir baskısı vardır. Adı geçen eser 172 sayfadan ibarettir.

Kitabın ilk sayfalarında “Önsöz” de şu satırları okuyoruz: Anılar anlatılırsa gün yüzüne çıkar. Ihlamur Kokulu Sakin Kent “ kitabı Necdet Tezcan’ın çocukluk günlerinden günümüze yazılı bir kaynaktır. Yazarın çocukluğunun geçtiği Vize, Kırklareli’nin küçük  şirin bir kasabası. Bu kentte geniş ailesi, çocukluk yılları, gençlik yılları, okul yılları, arkadaşları ve görev yerlerini akıcı ve duru bir Türkçe ile anlatıyor. Okuduğu yıllardaBehçet Necatigil ve Ahmet Kabaklı’ nın öğrencisi olduğunu yazıyor. Necdet Tezcan bu anılarını birçok gazete, sanat ve kültür dergilerinde de yazmıştır.  Bunların hepsini bir araya bir Anılar ve Anlatı bağlamında bir araya getirip toplamasına iyi de etmiştir. Necdet Tezcan anılarını anlatırken Vize’yi şiir ve yazılarında anlatan başka şair ve yazarlarımızı da unutmamışmış, onlardan bazı örnekler de almıştır: Örnek olarak Vize’yi bir şiirinde anlatan Uluğ Turanlıoğlu şöyle diyor:   

                   VİZE

Yalçın kayalar üzerinde ovaya doğru

Sarkan bir billur avizedir

Ve yemyeşil dallar arasından

Bir çift mavi göz misali

Gönlüme akan yeşil Vize’dir.

………

Denizler ötesinde de güzel güzelmiş vatan,

Bilmem ki, Vize ‘yi nasıl anlatsam;

Çanakkale yosun, Edirne, gül kokar

Vize’de deste deste karanfildir akşamlar,

Bu yeşil diyarı bilmem nasıl anlatsam

                               Uluğ TURANLIOĞLU ( Say: 11 )

VİZE, Istranca dağlarının eteklerinde kurulmuş çok eski ve tarihi bir ilçedir.  İstanbul gibi yedi tepe değil, üç tepe üzerinde kurulmuştur. Bunlar Hisar Tepe, Çömlek Tepe, Yılan Tepe diye anılır.  Vize, Kırklareli'nin doğusunda, İstanbul'a 140 km. mesafede, tarihi ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkan bir ilçedir. Cittaslow denilen sakin şehir unvanı ile Türkiye'deki 10 ilçeden de birisi olmuştur. 2019 TÜİK verilerine göre ilçe merkez nüfusu 14.562'dir. İşte sevgili öğretmenimiz Necdet Tezcan uzun yıllar ailesiyle birlikte doğup yaşadığı ilçede anılarını burada anlatmaya çalışıyor.

Kitapta ilgimi çeken bazı konuları alıyorum:  Yüreğimde Uçan Uçurtma (23), Bir Mayıs Gezintisi (27),Remziye Hanım Teyze (39), Han ve Yaptığım İşler (38), Ortaokul Yılları (56), Çanakkale İçinde (62), Çanakkale İçin’ de yi yazarken ünlü şairlerimizden Necmettin Halil Onan’ı da DUR YOLCUYA adlı şiiriyle anmadan geçmiyor:                  

“ Dur yolcu bilmeden gelip bastığın

Bu toprak, bir devrin battığı yerdir;

Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın,

Bir vatan kalbinin attığı yerdir. ( SAY: 63 )

Daha sonra Mehmet Akif ERSOY'dan  unutulmaz dizeler okuyoruz:

“Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın,

Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın ( 63)

Daha sonra savaşlarında ”Çanakkale’yi Geçilmez” kılan Gazi M. Kemal Paşa’nın bu ünlü sözleriyle anıyor:” Ben size taarruzu emretmedim, ölmeği emrediyorum”  sözleriyle Çanakkale Şehitlerini de saygıyla anıyor. 

Kitapta beğendim başka konular da vardır.  Kıbrıs Barış Harekâtı ( Temmuz 1974), Bülent Ecevit, eşinin de Kıbrıslı olduğunu yazıyor. Edirne yılları ‘(77),Vize’de Bir Sinema Anısı ( 82),Direnine Gül Açtıran Bir Anı ve Anıt Mektup (93), bu mektup ünlü şairimiz Behçet Necatigil’ den söz ediyor.  Önemi bağlamında Behçet Necatigil’in bu mektubundan birkaç cümleyi sizlerle paylaşmak isterim:  

       Sevgili Necdet Tezcan,   

Mektubu az önce aldım, sevindim. Bir kahvede bir arkadaşı beklerken yazıyorum bu satırları. Hemen şimdi yazmasam kalır, bir daha yazamam. Cevapları böylece ertelemiş olur, o yüzden yazılmamış nice mektuplar vardır. (….) Gönderdiğin iki şiiri okudum “ Hangi Gerçek” fazlalıklarına rağmen işi bir şiir. Yani çağrışımlarına elverişli ve bir duyarlığı aktarmasını biliyor. Hep böyle yazabilsen ustalaşman gecikmez sanırım. Mesele konuda değildir, anlatış biçimindedir, teknikte yani kelimelerin seçilmesinde ve istifte. Bütün iyi şiirler biçim bakımından

Sağlam olan şiirlerdir. Bunu sağlamalısın. Dergiler azaldı. Türk Dili, Varlık, Hisar, bunlar dışındakiler sanatının başka doğrultularda oldukları için gelmez bana. Yerel gazetelerde yayımlanan  şiirlerin çok iyi.

“  Daktilo” şiirimin yorumunu ben de okudum. Ustaca bir açıklama. Soruyorsun: Bir şiir yazarken bu kadar düşünüyor musunuz? Şiir büyük yatırım ister.  Bizim üzerinde düşünmeğe gerek görmediğimiz, bizde çağrışımlar yaratmayan, bizi imtihana çekmeyen, terletmeyen şiirler… Bunlar bir şey kazandırmaz bize.  Size “ Kareler, Aklar’ ı “ gönderiyorum, salamlar. (S:94)

                                                                                                Behçet NECATİGİL    

Necdet Tezcan anılarında Behçet Necatigil’ den söz ederken ayrıca şunları yazıyor: Necatigil öğretmenim olmuştu. Çapa Eğitim Enstitüsünde (1964-1966). Gerçi ben Pedagoji Bölümünü öğrencisiydim. Ama seçmeli olarak da Türkçeyi istemiştim.  Behçet Necatigil’ den  başka Ahmet Kabaklı’ da (Tercüman gazetesinde köşe yazarlığı yapıyordu) derslerimize geliyordu.

 B. Necatigil’in çok ünlenen iki şiiri vardı. “Kır Şarkısı, Gizli Sevda”  Kır Şarkısı” ders kitaplarına girmiş, “Gizli Sevda “  hep gündemde kalmıştı.  Bu şiirler her gencin şiir defterlerinde yer almıştı. Ozanımız daha çok, evlerin, sokakların, yoksulluğun sözcüsü gibidir. Yazdıkları modern şiirin örnekleri oldu hep. Hiçbir gruba katılmadı. Tek başına yaşadı ve yazdı. Uyak zorlamalarını istemezdi. Uyaklara karşı da değildi. ( S:138)

Buraya kadar gelmişken biraz da Necdet Tezcan’nın hayat öyküsünden söz edelim:

Necdet Tezcan, 1942 yılında Kırıklareli / Vize doğumludur. İlk ve Ortaokulu’nu Vize’de okumuş, Çanakkale Öğretmen Okulu’ndan mezun olmuştur. (1960). Dört yıl Vize köylerinde öğretmenlik yapmış, daha sonra İstanbul Eğitim Enstitüsü Eğitim Bilimleri bölümüne girer, 1966 yılında bitirerek Urfa Kız Öğretmen Okulu’na atanmıştır. Burada fazla görev yapmadan, Kastamonu, Edirne Öğretmen Okullarında görev yapmıştır. Bir süre de İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’nde Eğitim Uzmanı olarak görev yapmıştır. Necdet Tezcan 31,5 yıl görev yaptıktan sonra 1993 yılında emekliye ayrılmıştır. Çalışkan, üretken, idealist bir öğretmendir. Mesleğinin yanı sanat ve kültür alanında birçok kitaplara imza atmıştır. Şiir ve edebi yazıları Damla, Mavi Kuş, Şarköy Sanat, Aykırısanat, Berfin, Damla, Tay,  Ozan Ağacı, Ardıçkuşu, Söylem, Kiraz, Mavi Dergi, Cumhuriyet Gazetesi. Kitap Eki, Şehir, Güncel Sanat gibi derilerde yer almış olup özellikle şiir ve yazılarının bir kısmı Kırklareli’nde Önder gazetesinde de yazdığını biliyorum.

Sanatçı dostum Necdet Tezcan’ın Kıbrıs’tan evlendiğini öğreniyoruz. 24 Temmuz 1974 günlerinde Bülent Ecevit ve Necmettin Erbakan ile birlikte Kıbrıs Barış Hareketinde Kıbrıs’ta olduklarını yazıyor. Benim de Kıbrıs Magosa – Mehmetçik köyünde öğretmen şair, yazar dostum İlter Veziroğlu vardı. Bilmiyorum İlter Veziroğlu ile tanışma fırsatını buldular mı? Son zamanlarda ondan da haber alamıyorum.

Aziz meslektaşım Necdet Tezcan anılarını yazarken bir çok şair yazar ve öğretmenlerinin adlarını da bir vefa borcu bağlamında yazıyor. İşte bunlardan birkaçı:  Bülent Ecevit, Mehmet Akif  Ersoy, Necmettin Halil Onan,   Uluğ Turanlıoğlu, Behçet Necatigil, Ahmet Kabaklı,  Mahmut Makal,  Mehmet Aydın, M. Mahsun Doğan,  Komutan Kayhan Onur, Özlem Tezcan Dertsiz,  Pınar Kür, İsmet Kür, Hasan Ali Yücel, İsmail Hakkı Tongüç, Selim Sabit, İlhan Özalp, Enver Hızlan,  Mehmet Sazak, Suat Vural,  Önder Gazetesinin sahibi Feyzullah Aktan gibi değerli ve unutulmaz isimler kitapta yer alanlardan bazılarıdır. Bugün aramızda olmayan da vardır. Onları da saygıyla ve rahmetle anmak istiyorum. Yaşayanlara da sağlıklı günler diliyorum…

Tezcan’ın eserlerinden bazıları:

Şiir ve Öykülerde Serhat Şehri Edirne, Medeniyet Yuları( şiir), Çağıla Tadı, Rüzgarsız Uçurtma (Çocuk Şiirleri) , Gül Açar Gül Üşürüm (şiir), Beşpınar (Ortak kitap), ( Çağla Tadı (Doğa-Öğretmenlik - Çocuk Şiirleri),Yüzünün Yeryüzüyüm (şiir), Güz Üşümeleri’(şiir), Düş Treni ( Kızı Özlem ile birlikte), Karaya Vuran Martı Çığlıkları (şiir), Az Bulutlu Kuşlar(şiir), Kuşluktan Esintileri (şiir), Kırık Karanfiller (şiir) gibi ağırlıklı olarak şiir kitapları vardır…

VE BİR ÖNERİ: 

Eğitimci şair, yazar Necdet Tezcan, yaklaşık yarım asırdır Türk kültürüne ve Türk şiirine hizmet veriyor. Ayrıca içinde yaşadığı VİZE’ yi tüm Anadolu’ya onurla tanıtıyor. Necdet Tezcan’ın adını bir okula, bir kültür merkezine veya bir sokağa verilmesi konusunda Vize Belediyesi’nden bekliyorum. Sayın TEZCAN bunu yaşarken görmelidir.  

SONUÇ olarak, şair ve yazar Necdet Tezcan yaklaşık 32 yıl Türk Milli Eğitimi bünyesinde öğretmenlik ve onurla idarecilik yapmış, mesleğinin yanı sıra Türk kütüphanelerine kalıcı ve nitelikli birçok yapıtlar kazandırmıştır.  Ayrıca sanat ve kültür alanında birçok ta ödüller almıştır. Bu en son kitabı “Ihlamur Kokulu Sakin Kent VİZE’ yi “ severek bir solukta okuduğumu belirtmek isterim. Bundan dolayı kutluyor ve daha nice eserlere imza atmasını gönülden diliyor, ellerine ve yüreğine sağlık diyorum.

Meraklısı için:

Baygenç Yayınları P.K. 66 - Alanya-Antalya

E:Posta: alanyaguncel@gmail.com  

Abdülkadir GÜLER

4 Ocak 2021- Söke