İl Gider Töre Kalır - 2

’İl  Gider Töre  Kalır’’  yani Bir belde bir hane  yıkılsa dahi töre kaldığında o il , hane yada belde tekrar kurulabilir. Hayatın ve kültürün  devamı için ve  toplu yaşamı sürdürebilmek için gerekli olan kanun ve nizam  yani kültür ( töre )  toplumun vazgeçilmez bir parçası .

Peki ya bizler bu kurullara ne kadar uyuyoruz , yada toplu olarak askıya alınan ahlaki davranışlar , kanun ihlallerine , sonra da  ise suçlara dönüşebiliyor.

17 yaşında sigaraya başlamış ve 37  yaşında  sigarayı bırakan biri olarak , şunu söyleyebilirim sanırım . Sigaraya bir sabah kalktığımızda bir paket alıp ve o gün bitirip hemen tiryaki olmuyorsunuz . Önce arkadaşınızdan bir tane alıp , 3-4 nefes de bırakıyorsunuz , sonra nefes daha fazla ,  biraz daha artıyor. Belki de  6 ay sürüyor tam tiryaki  olmanız . işte toplum  da insanlarda böyle ,  normal karşıladığımız şeyler sonraların da suç olarak büyüyebilir .

Görmezden geldiğimiz , toplum zarına olan şeyleri  kendimiz yapar  oluyoruz. Hem de hiç ihtiyacımız yokken .   

Töreye  uymak sabır gerektiyor. Aslında töre sadece kanun nizam değil , genel ahlak kurulları da denilebilir bu atasözü anlamında

Bir askerin emre itaati   ,  bir memurun  kanun tam yapması , bir borçlunun borcunun gününde ödemesi , birilerinin sözünde durması , yalan söylemesi yada iftira atması …

Hayatın garip dengesi var ,  birilerinin rüşvet almasına aracılık ediyorsanız , yada usulsüzlüklere göz yumuyorsanız , çıkar sağlamasanız  dahi  sonra mağdur olmuyor musunuz ? Bir şekilde bu davranışlar topluma sirayet ediyor ve normalleşiyor.

İşte o yüzden kötü yanlış şeylere göz yummak , hatta banane  demek  zalimliktir. Kendimize , çocuklarımıza , bir sonra ki nesle vereceğimiz cezadır.