Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

17 Haziran '07

 
Kategori
Felsefe
 

İlahi Komedya

İlahi Komedya
 

İtalyan yazar ve politikacı Dante Alighieri 1265’de Floransa'da doğup; 1321 de sonsuzluğa göç etmiştir. En bilinen eseri, dünya edebiyat tarihinin en büyük eserlerinden biri olarak kabul edilen ahirete yapılan bir yolculuğu anlattığı İlahi Komedya`dır.

Bu eser Cehennem, Araf ve Cennet isimlerinde üç bölümden oluşmuş ve Dante'nin Cehennem, Araf ve Cennet'e yaptığı hayalî bir seyahatin öyküsüdür. Dante'nin İlahi Komedisinde anlatılan ışığı arayan her bireyin yapması gereken üç sembolik yolculuktur. Bu eser, baştan aşağı ezoterik bilgilerin sembolizm içinde verildiği bir yapıttır. Eserde yeralan doğaüstü dünyalara yolculuklar, "Eleusis" ve "Thebes" Gizemlerine giriş törenlerini andırmaktadır. Hıristiyan dogmalarına, Kabalacı simge ve sayıları cesurca uygulayarak, bu dogmalarda bulunan tüm mutlak değerleri inkâr eden gnostik özellikler göstermektedir.

“Cehenneme iniş” çeşitli tradisyonlarda, mitolojilerde ve masallarda işlenmiş önemli bir semboldür. Istıraplı deneyimler geçirmek üzere “yeraltına iniş” olarak da ifade edilir. Cehennem adlı bölümünde Dante şöyle demektedir: “Sağlıklı bir akla sahipseniz, şu tuhaf dizelerin arasında saklı öğretiyi kavrayınız.” Dante’nin yapıtındaki “cehenneme iniş” aslında inisiyasyonlarda yaşanan bir deneyimdir. Birçok kadim öğretide bu deneyimi yaşayan inisiye adayı, nefsanî öğelerden arınarak “yeniden doğuş” diye adlandırılan saf bilinç halini, yaşarken elde etme ayrıcalığına erişir. Ayrıca kendi ile kendi içinde hesaplaşır ve kendini yeniden yaratarak yüzeye döner. Platon ve Orfe, “vicdani hesaplaşma” da denilen bu deneyimin ilk etabını, zaten her insanın öldükten sonra zaten yaşayacağı “kendi kendini yargılama” ve kefaretini ödeme olarak betimler. Bu deneyim bazı ezoterik öğretilerde de “Ejder”’ini öldürme sembolüyle simgelenir.

Kişi, vicdani hesaplaşmasını yaptıktan, hatalarını ve geçmişini inceleyip değerlendirdikten sonra, doğmadan önceki temiz, saf şuur halini yeniden elde etmiş olacaktır. Arınan ve saflaşan birey, bir bakıma yeniden doğmuş olmaktadır. Geçmişiyle yüz yüze gelmek ve kendini gerçekleştirmesi için, ışığı arayanın derin bir trans haline girmesi gerekmektedir. Sarsıcı olan bu deneyim için, birey uzun bir sure yalnız başına bırakılmaktadır. Kişi kendi putlarını yıkar, zekâsını esaretten kurtarır, ayna ile yüzleşir ve kendini bilme sürecine girer. Her birey kendi yolunca farklı biçimde kendini gerçekleştirir. Sembolizmanın zenginliği de bu sebeptendir. Ezoterik öğretilerde yön bellidir ancak “bu budur” şeklinde bir öğreti veya tebliğ yoktur. Arayışta olan içten dışa kendini yeniden tanımlar ve yaşarken değişir. Zaten bir kere kıvılcımı yanan birey, bir daha asla eskisi gibi olmayacaktır. Yaşamın kıymetini anlayacak ve kendi görevini üstlenip bu sorumluluğun gereğini yapacaktır.

Dante “İlahi Komedya” adlı yapıtını 3, 7 ve özellikle 22 sayısını esas alan bir sistem üzerine kurmuştur. 22 sayısı kadim Kabala öğretisinde, tarotta ve ezoterik inisiyatik sistemlerde çok önem verilen bir üstad sayıdır. Bu yapıtta geçen, “Can Grande della Scala” sözüyle kimilerine göre “Merdivenin Büyük Köpek Takımyıldızı” (Sirius yıldızını da içeren) demek istemiş olabileceği varsayılmaktadır. "İlahi Komedya" ile Gül-Haç üstadlarının simgeleri herkese sergilenmekte ve açıklanmaktadır. Gül-Haç öğretisine göre vicdanlarında 22 yapraklı gülleri açtırabilen mikro anlamda yaratıcı, birey olabilen bireyler artık yüksek aydınlanmayı hedefleyeceklerdir.

Dante eserinde dünyadaki cennete giden yolda sırasıyla arınılması gereken günahları merdiven basamağı olarak nitelendirmiş ve şu şekilde sıraya koymuştur:

Gurur, Kıskançlık, Öfke, Tembellik, Açgözlülük, Oburluk ve Şehvet.

Dördüncü kısım İlahi Komedya’nın Araf kısmında bulunmaktadır. Yani ana geçiş bölümüdür, vücudumuzda aşağıdan yukarı enerji merkezlerini düşünecek olursak boğaz bölümü bir köprü olarak düşünülebilinir.

Hayat ağacı sembolizması Dante’nin İlahi Komedya eserinde de mevcuttur. Bu eserde değinilen cennetteki ağaç terstir. Dante, Cehennem çukurundan, başının ve ayaklarının yerlerini değiştirerek, yani klasik öğretinin tam tersini uygulayarak kurtulmakta ve Şeytan'ı bir merdiven gibi kullanarak yeniden ışığa doğru yükselmektedir. İbranî tradisyonu olan Zohar’da ve Kabala’da, Türk ve İslam tradisyonlarında Tuba ağacı olarak, Hint tradisyonlarında Upanişadlar’da Brahma’nın tezahürü olan Aswattha ağacı olarak, Vedalar’da da ters yaşam ağaçları prensipten tezahüre doğru yoğunlaşmayı simgelemektedir. Yaşam ağacının kökleri yukarıda, dal ve yaprakları ise aşağıda olarak da tasvir edilmiştir ve tekâmül de; basitten karmaşığa bir merdiven silsilesi olarak yükselerek devam eder şekilde tasvir edilmiştir.

Cehennem'e sırt çevirerek ondan kurtulabileceğini sanan kişiler cehennem'den kurtulamayacaklardır. Cehennemin zincirlerinden ancak cehennemle yüz yüze gelme ve yüzleşme cesareti olanlar kurtulabileceklerdir. Ezoterik gelenekte cehennemde yanma sembolü de bu bağlamda değerlendirilir. Cehennem ateşinde yanma, bireyin olumsuz unsurlarından arınmasıdır, yani bireye zarar verici bir işlem değil, aksine yararına bir süreç betimlenmektedir.

Goethe’in şu dizeleri ile bitirelim...

Nedir ölümsüzlük?

Neden üzüyorsun bunca kendini?

Önce tanı kendi benliğini...

Bulamaz isen ölümsüzlüğü kendi özünde

Bil ki hoşnut etmez seni hiç kimse...

Tanımak mı istiyorsun ölümsüzlüğü?

Önce tanı her yönü ile ölümlüyü...

Kendine doğru ol, çevrene de

Özlemin şefkate yönelsin,

Yaşamın eyleme...

Berk Yüksel

 
Toplam blog
: 242
: 32770
Kayıt tarihi
: 09.03.07
 
 

21 Aralık 1973, Ankara doğumludur. Lisans ve yüksek lisansını “İşletme” alanında yapmıştır. Araşt..