iletişim içinde olmak

O gün derse gittiğimde öğrenciler rehavet içindeydi. Yılbaşı gecesinin yorgunluğunu ve ardından gelen üç günlük tatilin yarattığı rehaveti üzerlerinden atamamışlardı. Bu yorgunluk ve rehaveti üzerimizden atmak için aklımda geriye eğilme odaklı bir ders yapmak vardı. Ama her zamanki gibi evdeki hesap çarşıya uymadı. Derse ilk gelen öğrenci sırt odaklı bir ders yapıp yapamayacağımızı sordu. Neden olmasın? Tabii ki yapabilirdik. Hatta sırt odaklı çalıştığımız için zirve duruşunu da geriye eğilmeler arasından seçebilirdik.  

Başlangıç meditasyonu sonrasında dört ayak üzerinde denge çalışmaları ile sırt kaslarına odaklanmaya başlamıştık. "Uttana shishosana" (uzanmış köpek yavrusu), "marjaryasana-bitilasana" (kedi-inek esnetmesi) ve "iğneden iplik burgusu" sonrasında bir "vinyasa" (akış) ile ayağa kalkmıştık. Ayakta "surya namaskara" (güneşe selam) serileriyle biraz ısındıktan sonra "hasta tadasana" (dağ duruşunda kolları yukarı uzatma) ve "ardha uttanasana" (ayakta yarım öne eğilme) arasında nefeslerle birlikte aktık. Sırt kaslarını güçlendirmeye "utkatasana" (sandalye) ve "kayakçı duruşu" ile devam ettik.   

O anda sınıftaki katılımcı sayısına baktım; bir de sınıftaki bloklara... Yeterli sayıda bloğumuz vardı. Genellikle derslere daha çok öğrenci katıldığı için bloklar yetersiz kalıyordu ve bir türlü blok ile çalışamıyorduk. Öğrenciler "surya namaskara" akışıyla devam ederken herkesin yanına birer blok bıraktım. O günkü zirve duruşu "chaturanga dandasana" (alçak şınav) olacaktı. Önce bloklarla deneyecektik, sonra bloksuz... En son da "phalakasana" (sopa duruşu) ve "chaturanga dandasana" arasında nefeslerle akmayı deneyecektik.  

Zirve duruşunda değişiklik yaptıktan sonra o duruş için bedenleri hazırlamaya başladım. "Surya namaskara" serileri arasında "phalakasana"da (sopa duruşu) beş nefes beklemek, "phalakasana" ve "adho mukha svanasana" (aşağı bakan köpek) arasında nefesle birlikte akmak, "adho mukha svanasana"da dirsekleri bükerek göğüs kafesini yere yaklaştırmaya çalışmak, dirseklerin üzerinde sopa duruşu, dirseklerin üzerinde sopa duruşundan "ardha salamba sirsasana"ya (yunus duruşu) geçmek ve "ardha salamba sirsasana"da beş nefes beklemek...  

Artık beden zirve duruşuna hazırdı. Blokları "sternum" kemiğinin (iman tahtası adı verilen kemik) altına yerleştirdikten sonra dirsekleri bedene yapıştırıp ellerin üzerinde yükseldik. Bacak kasları, kalça ve ayakları da çok güçlü bir şekilde kullanıyorduk. Ve blok üzerinde "chaturanga dandasana"yı herkes kolaylıkla yapmıştı.  

Duruşu biraz zorlaştıracaktık. Bloksuz "chaturanga dandasana" deneyecektik. Blok kullandığımızda bedenin ağırlığını bloğa yükleyip o duruşta daha kolay kalabiliyorduk ama bloksuz olduğumuzda bedenimizi yerçekimine karşı havada tutmaya çalışıyorduk. Kimi zaman kalça çok yukarda kalıyordu, kimi zaman göğüs kafesi yere çok yaklaşıyordu, kimi zaman dirsekler yanlara doğru açılıyordu ve "chaturanga dandasana" tam olarak yapılamıyordu.   

O gün öğrencilerin birçoğu "chaturanga dandasana"yı iyi yapabilmişti. Sırada "phalakasana-chaturanga dandasana" arasında bir akış vardı. "Phalakasana"dan "chaturanga dandasana"ya inmek kolaydı. Yerçekimi bize destek oluyordu. Ancak "chaturanga dandasana"dan "phalakasana"ya yükselmek zordu. Burada yerçekimine karşı hareket etmeye çalışıyorduk. Bir-iki... Üç çıkar mı? Kimileri üçü çıkardı. Kimileri ikide pes etti. Kimileri hiç denemedi.   

"Balasana" (çocuk duruşu) dinlendikten sonra "dandasana" (asa duruşu) ve "paschimottanasana" (yerde öne eğilme) ile bedeni dengeledik. Sırt üstü yattığımızda aklıma bir şey daha geldi. Sırt çalışmamızı "setu bandhasana" (yarım köprü) ile tamamlamak istemiştim. Göğüs kafesini iyice açmak ve esnetmek... Sırtı güçlendirmek... "Setu bandhasana"yı bacakların arasına blok alıp bacakları yana açmadan denedik. Bazı öğrenciler "urdhva dhanurasana" (tam köprü) de denemek istemişti. Yine dikkat edeceğimiz nokta dirsekleri ve bacakları yanlara doğru açmamaktı. Sınıfta bu duruşu hakkıyla yapan öğrencilerden birini öne çağırdım ve bacaklarının arasına bloğu alarak dirseklerini ve bacaklarını yanlara açmadan bu duruşu tüm sınıfa gösterdi. Sonra tüm öğrenciler duruşu deneyimledi. Göğüs kafesini yerden kaldıramayan arkadaşlarımıza yardımcı olduk. Ve dersin zirvesini böylece tamamladık.  

Bacakları göğse çekip (apanasana) omurgayı rahatlattıktan sonra bedendeki kan akışını terse çevirmek için "salamba sarvangasana-halasana-karnapidasana-salamba sarvangasana-setu bandhasana-matsyasana" (omuz duruşu-saban duruşu-kulak basıncı duruşu-omuz duruşu-yarım köprü-balık) akışını yaptık. Dizleri tekrar göğüs kafesine çektik (apanasana) ve omurgayı rahatlattık. "Jathara parivartanasana" (karından burgu) ve "savasana" (derin gevşeme ve dinlenme pozisyonu) ile dersi tamamladık.  

Dersin sonunda ne farkettim biliyor musunuz? Derslerde öğrenciler ile iletişim içinde olmak istiyordum. Öğrencilerin isteklerini dinlemek, onları da dersin akışına katmak, çok başarılı yapabildikleri "asana"larda onları örnek öğrenci olarak kullanmak, onları yüreklendirmek... Ve yoga yolculuğunda birlikte gelişmek ve büyümek...