İliştirilmiş gazetecilik

Yerel bir gazetede patron, haber müdürünü çağırır ve ilçe belediye başkanı ile röportaj yapmak üzere görevlendirir. Haber müdürü hazırlığını yapar ve tam gazetenin kapısından çıkmak üzereyken tekrar patronun sesi işitilir: “Başkandan reklam almadan gelme” 

O anda haber müdürünün tüm heyecanı kaybolur. Asık bir suratla belediyenin yolunu tutar. Kendisi bir gazeteci midir, yoksa reklamcı mı? 

Daha sonra reklam vermez korkusu, belediye başkanına yolsuzlukla ilgili hazırladığı soruları sormasına engel mi olacaktır? 

Yukarıdaki olay İstanbul’daki yerel gazetelerin çoğunda hemen her gün yaşanıyor. Asıl görevi gazetecilik olan yüzlerce insan zorla reklam veya müşteri temsilcisi olmaya zorlanıyor. 

Oysa ikisi bir arada kesinlikle yapılamaz! Bir gazeteci röportaj yaptığı insandan ya da haberini yaptığı kurumdan reklam almak isterse o haber tarafsızlığını yitirir. Çünkü işin içine menfaat girmiştir. 

Bu tür bir gazetecilik olsa olsa reklamcılığın yanına iliştirilmiş gazetecilik olarak adlandırılabilir. 

Yeni tanıştığım yerel bir gazete patronu, benden haber yapmasını bilen, 5n1k ilkesini uygulayabilecek bir muhabir tanıyıp tanımadığımı sormuştu. “Böyle bir arkadaşa ne kadar ücret vereceksiniz?” diye sorduğumda “hiç ücret vermeyeceğim, kendisi bulacağı reklamların primiyle geçinecek” demişti. 

Eğer sen gazetendeki bir muhabirin asgari ücretini bile ödeyemeyeceksen, çıkarma o gazeteyi daha iyi. “Ben gazete patronuyum” diye dolaşma ortalıkta. 

Gazeteciliğin de bir namusu var. Sen habercilikte yapman gereken tarafsızlığı menfaat karşılığında satamazsın. 

Genelde İstanbul’daki yerel gazete sahipleri, kendilerine iletişim fakültesi mezunlarının, iş için başvurmadığından yakınır. 

Bu şartlar altında kim orada çalışmak ister? Haberci mi yoksa reklamcı mı, hatta tahsilatçı mı olduğu belli olmayan, görev tanımı yapılmamış bir sözde gazetecilik işi için iletişim fakültesi mezunu neden başvursun? 

Yazımızı Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumlulukları Bildirgesi’nden bir alıntı ile noktalayalım:
“Gazeteci, mesleğini, reklamcılıkla, halkla ilişkilerle veya propagandacılıkla karıştıramaz. İlan-reklam kaynaklarından herhangi bir telkin, tavsiye alamaz, maddi çıkar sağlayamaz.” 

Anlayabilene saygıyla.  

Oben Özaydın