İncecikten bir kar yağar, tozar Elif Elif diye

Diyarbakır kadınları hakkında gizemli oldukları için fazlaca bilgi alınamamıştır. Diyarbakır kadınları hassas ahlaki yapıları nedeniyle kameramızın hırsızlama uzak çekimlerinde saçlarını tararken dalıp gittikleri ve türkü söyledikleri müşahede edilmiştir. Bu onların hayatın acımasız dağlarında, sokaklarında ellerini dikenler yırtarken bolca hayal kurduklarını gösterir.

Giresunlu kadınlar belki giyim ve yaşantı olarak değil ama sosyallik anlamında Türkiye’nin en çağdaş kadınlarıdır. Hiçbir Giresunlu kadın erkeklerle konuşmaktan, bir arada bulunmaktan çekinmez. Ama hepsinin de namusu ahlakı yerinededir evvel Allah. Türkiye kadınları çağdaş buldukları İzmirli kadınlardan önce cesur ve kişilikli Giresunlu kadınları örnek almalıdırlar. 

Açmışken devam edelim, İzmirli kadınlar bütün Türkiye’de merak konusudur. Çünkü onlarla ilgili çok şey söylenmiştir. İzmirli kadınlarla İzmir’in şöhreti birlikte yürümektedir. Ve lakin İzmirli kadınlarda aynı zamanda entel bir tutuculuk da vardır. İzmir kadınları naziktir, kibardır, yanınızdan geçerken size gülümserler ama aslında masallardaki saray kadınları gibi ulaşılmazdırlar. Bu nedenle onları sadece uzaktan seyredebilirsiniz. İzmir kadınlarının evlerine girebilmek için yüreğine girmeniz şarttır.

Edirneli kadınlardan bahsedemeyeceğim; çünkü Edirne’de sanki kadın yaşamıyor. Roman, Çingene ne olsa razıyız da, olsa işte. Buranın kadınları kendilerini pek ortaya çıkarmıyorlar. Bu biraz da şundan oluyor; buralara özgü ilçelerin bağımsız tavrı var. Keşanlı kadın Keşanlıyım diyor, Edirneliyim demiyor. Oysa örneğin Haymana deyince de Ankara anlaşılıyor, Polatlı deyince de.

Hazır yanına gelmişken Ankara kadınlarından söz edelim. Ankara kadınları ile ilgili hiç iyi anılarım yok. Gençliğimde sinemada yanına oturdum diye bir Ankara kızı beni ağabeyine dövdürmek istemişti. Zaten şarkıda da “Her gelen ağladı, kalbini bağladı Ankara kızlarına” diyor. Ankara kızları ağlatır. Doğrusu bu ya asil kadın deyince Ankara aklıma gelir. Duygusal takılmadığınız sürece Ankara kadınları mükemmeldir. İşin içine aşk meşk girince ayvayı yediniz. Seni ağlatır, kendi güler.

Yakın gidelim de yol parasından kurtaralım. Hazır İstanbul’a gelmişken Beyoğlu’nda gezelim. Bu şehri bu kadar güzel yapan camisi minaresi olamaz. Siz hiç Sultanahmet’te dondurma yiyen Cihangirli Hatice’yi gördünüz mü, gözlerinden taşan denizin mavisinde Konstantinopolis yazıyordu. İstanbul kadınlarının her biri bir romanın kahramanıdır. Onları her köşe başında bir âşık bekler. Geceler onlarla biter, güneş alınlarına doğar. İstanbul’a yazılan bütün şiirler aslında İstanbul kadınlarına yazılmıştır. Her Beyoğlu’na gidişinizde âşık olup gelirsiniz. Bu şehrin kadınlarının yüreklerinde mutlaka sevda vardır.

Erzurum kadınları yıllarca ve hala kutsallığın gölgesinde yaşıyorlar. Hepsi anam bacım olsun; lakin peygamberin vasiyetinin tek muhatabı siz değilsiniz; biraz da kendinize bakın. Evlenmek için diyarınıza geldiğimizde tekkeden sultan ana almayalım. Bütün Erzurumlu kadınlar yaşlandıklarında hacı nine oluyorlar. Oysa ben bilirim, boşuna söylenmemiştir o güzel türküler. “Gümüş kemer ince bele dar gelir”

Artvin kadınları pek bi esrarlıdır; aklınız şaşar, gözleriniz yollara düşer. Kalplerine girdiğiniz zaman bir daha çıkamazsınız. Bir yastıkta diyorlar ya, Artvin kadınlarıyla olur. Çünkü bir Artvin kadını sanki bin kadındır; her gün kendisini yeniler, her gün başka birisidir. Artvin kadını ile evlendiğiniz zaman sinemaya bile gitmek istemezsiniz.

Adanalı kadınlarla yaşamak cesaret ister. Köleniz de olur, gerekirse sizi de dövebilir.  Haksızlığa asla gelemezler. Adanalı kadınlar Adanalı erkeklerden daha cesurdur. Pek yuvacı ve çocuklarına düşkün değildirler; varsa yoksa kocaları. Titiz olmamaları, hayatı ciddiye almamaları güzel ama maalesef kendilerini de pek ciddiye almazlar. Güneyin bu esmer kadınlarının sevgileri gözlerinde, hatta kirpiklerinin ucundadır. Bu nedenle gönlünü fethetmek için kalbinin derinliklerine inmeniz gerekmez.

Trabzon kadınları Türkiye’nin hiçbir yerine benzemez. Zarafet, bilim gibi konularda eksikleri olsa da kendilerine bu denli güven duymaları onları kadınlar âleminde öncü yapmaktadır. Trabzonlu kadınla evlenen biri sadece bir kadınla evlenmiyor bir hayatı da beraber alıyor demektir. Ancak Trabzonlu kadınla yaşamak zordur çünkü Trabzon kadını zor kadındır. Yamuk bir kişiliğiniz varsa sizi paçavraya çevirir. Tavizsiz ve güçlüdür. Aciz bir Trabzon kadınını tarih yazmamıştır. Ancak Trabzonlu kadınla evlendiğiniz zaman hayal kurmayı unutun. Böyle şeyler onun ilgi alanına girmez. Çünkü Trabzonlu kadın gerçeğin ta kendisidir.

Urfalı kadınla karşılaştığınızda sakın gözlerine bakmayın; çünkü yanarsınız. O nedenle ben Urfa’ya gittiğimde koruyucu gözlük kullanıyorum. Boşa dememişler, “Urfa’dan bir yârim olsun, dünya mezarim olsun” Urfalı kadın bir erkek için Allah’ın lütfudur.

Eskişehir kadınları evrenseldir. Onları tanımasanız da Eskişehirli olduklarını anlarsınız. Çünkü saçlarında Porsuk çayının ışıltılarını taşırlar. Çok renklidirler, dünyanın her yerindedirler; dünya onların içindedir. Eskişehir kadınlarını sevmek yetmez; onların hayallerindeki prens de olmak zorundasınız. Çünkü biraz masalda yaşarlar. Her birinin gönlünde yaşattığı bir kral vardır. Ve onlar en çok kraliçe olmak isterler.

Tekirdağ kadınları nadide şarap gibidirler; lakin onların kalbine çok zor hükmedersiniz. Çünkü kalplerinin girişinde “İsteyen herkes giremez” yazılıdır. İzin almak da zordur; çünkü kapıdaki görevli geri dönmemek üzere masal ülkesine gitmiştir.

Ağrı’nın kadınları gerçekten anadır, candır, canandır. Ağrı ne kadar mağrur ve yüce ise Ağrılı kadınlar da o kadar alçak gönüllüdür. Türkiye’de sizin için gerekirse canını verebilecek tek kadın Ağrı kadınıdır.

Çorum kadınları hayatın içinde yoğrula yoğrula gelişir. O kadar doğaldırlar ki saçlarının telinde dahi kendilerinden olmayan bir şey bulamazsınız. Onlar devire uymaz, devir onlara uyar. Çorum kadını güçlüdür, hâkimdir; lakin gücünü aşan olaylar karşısında direnemezler ve ağıtlarını salarlar. Kadın literatürü üzerine araştırma yapanlara Çorum kadınlarının sosyolojik gelişimini öneririm.

İzmit kadınları sürekli yerini yadırgar. Göçmen kuşlar gibidirler, bir sabah uçup gitmek isterler. Onları mutlu edecek bir yer aranırsa muhtemel ki bulunamayacaktır; çünkü hepsinin yüreğinde bir masal ülkesi sevdası vardır. İzmit kadınları tarak kullanmazlar; onların saçını rüzgâr tarar. Sevgide cimridirler, özlemlerini yüreklerindeki masal ülkesi sevdalarına saklarlar. Hayret merafette adları pek geçmiyor ama marifet demek İzmitli kadın demektir. İzmitli kadınlar pek konuşmazlar; çünkü konuşurlarsa dillerinden dökülen tatlı sözler sizleri öldürebilir.