İncilin bir kısmı eğil’de yazıldı

Dünyadaki mevcut semavi dinlerin temeli Mezopotamya’ya dayanır.. Bu semavi Dinlerden biri olan Hıristiyanlığı temsil eden incilin bir kısmı Diyarbakır’ın Eğil ilçesinde yazıldı… Hz. İsa’nın Havarisi olarak kabul edilen Yuhanna’nın incili Eğilde yazdığı bir çok kesim tarafından kabul görür..

Eğil ilçesinde yapılan basit kazılar sonucunda Orta Paleolitik Çağda (MÖ 20.000–15.000) açık hava yerleşmelerinin olduğu, Sonraki dönemlerde insanların daha çok mağaralarda kaldıkları toplayıcılık ve avcılığın geçimi sağlamada yegane yol olduğu, Eğil’deki birçok mağaranın “Ortataş” çağından kalmış olduğu anlaşılmaktadır.

Bu bilgiler ışığında eğil kalesine yontulmuş, farklı haç işaretleri ile bezenmiş ve Yuhanna’nın incili burada yazmış olduğu rivayet edilen tezin ihtimali yüksektir..İçinde 5 mezarın olduğu söylenen kilise de bazı mezarların açılmış olması, kilisenin harabeye dönmesi Hiristiyanlık dini için büyük bir kayıp…Kendi himayesinde bütün semavi dinlerin motiflerini taşıyan Eğil ilçesinin mutlak suretle dikkate alınması gereken en önemli yerleşim birimi…

Farklı dinlerin temsilcilerinin ısrarla gönderilmiş olduğu bu coğrafya tüm semavi din Cemaatleri tarafından incelenmesi ve kurtarılması konusunda geç kalınmış veya unutulmuş bir değer..

Eğil ilçesinde bulunan ve sadece Hıristiyanlık Dini için önemli olan Değerlerin bir kısmı şöyle;

a-)II.Adey:

313’te imzalanan Milano Fermanı ile Hristiyanlık Roma İmparatorluğunun resmi dini haline gelmiştir. 325 yılında İznik Konseyi toplanmıştır. İznik Konsiline Eğilli II. Adey de katılmıştır.

b-)Rahip Musa:

Eğilli Rahip Musa(MS V. yy.) İskenderiyeli Mar Korlis’in Kelafira adlı Yunanca eserini Süryaniceye çevirdiği Musa Peygamber, Yusuf Peygamber ile karısının kıssasını kaleme almıştır.

c-)Eğilli Yuhanna (Efesli Yuhanna):

Zamanın seçkin ruhanilerinden olup, tarihçi ve geniş kültürüyle dikkat çeken bir kişidir. Eğilli Yuhanna olarak kaynaklarda geçse de Efesli Yuhanna adıyla meşhur olmuştur.Yaşadığı dönemde en çok tanınan Metropolit ve Hristiyanlığın müjdecilerindendir.

Eğilli Yuhanna’nın en önemli yapıtı; Yunanca yazılan ve 3 cilt halinde olan “Kilise Tarihi” ile 2 ciltlik “Evliya ve Azizlerin Menakıbı” kitaplarıdır.

d-)Theodoto:

Eğil’de doğup bu bölgede Hristiyanlık adına faaliyette bulunan kişilerden biridir. Kısa zamanda Diyarbakır ve çevresinde ün yapmıştır.

Theodoto; Antakya’da Patrik Theodoros ile birlikte Kınnısnin Manastırında bulunmuş ve 667 yılında patriğin ölmesinden sonra manastırı terk ederek Kudüs’e geçmiştir.