İngiltere'nin farkı nerede?

Bundan önceki bir yazımın konusu, mali birlik sağlanmadan parada birleşmenin sonu idi. Evet İngiltere tam bir mali birlik sağlanmadan bir tek merkez bankası kurmayla, ortak para birimine geçmenin, mantıksızlık olacağını gördü ki, bundan uzak durdu.

Bu da İngiltere’ye krizi yönetmede geniş bir manevra alanı sağlamaktadır. Kendi para birimi ve merkez bankası ile tahvilini basarken, borç alırken, faiz oranlarını belirlerken, kendi para biriminin değerini rahatlıkla belirleyebilmektedir. Piyasadaki emisyon hacmini Avrupa Merkez Bankası değil İngiltere Merkez Bankası denetlemektedir.

Oysa Kıta Avrupası’nın durumu İngiltere’den farklıdır. Ortak bir mali yapıları ve bütçeleri yokken ortak bir merkez bankaları ve para birimleri vardır. Bu da krizi yönetmede ellerini zayıflatmakta, manevra kabiliyetlerini daraltmaktadır.

Hepsi kaderlerini güçlü ekonomik yapısı olan Almanya’ya bağlamıştır. Ama Angela Merkel’in krizi yönetmede başarılı olduğu da söylenemez. Sadece gereksiz bir gurur ile Euro Bölgesinin dağılmasına müsaade etmeyeceğini söylüyor.

Oysa bunun tam bir mali birlik sağlanmadan, ortak bir bütçe oluşturulmadan, ortak bir vergi sistemi kurulmadan ve gelirler ile giderler bir merkezden yönetilmeden, sadece tekbir para birimi ve merkez bankasıyla sağlanamayacağını görmüş olması gerekirdi.

AHMET ELDEN