İnsanı Ne Mutlu Eder!

Her şey dilde başlar kuşatır dünyamızı büyülü hakikatiyle ve sözcükler bir bir sıraya girerler maddi olanı kuşatır manevi olanı yaşatır modern uygarlığı kurarlar insan için ve insanlık için… yani bütün mevzu bahis olan olan gerçekliğin ötesine geçerek hakikati tanımlamak ve biçimlendirmek şekle sokmak üzere tezahür eder. İnsan çağları bir biri ardına insan tarafında bu bağlamda yapılmış, kurulmuş, planlanmış ve özüne dokunmadan iyi yönleri gözetilerek bir sonraki aşama olan yeni uygarlık biçimi yeniden inşa edilmiştir. Çünkü soyut olan şeyleri somut yapmak dünyanın yapısı gereği insana verilmiş önemli özelliktir. Bu çok önemli özelliği insanın doğasına oradan da tabiatın varoluşsal özelliğine bağlayabileceğimiz gibi Allah’ın yeryüzünde bir halifesi olarak sadece insana bahşettiği bir mucize olarak tanımlayabiliriz. İnsan aklı ve evren aklı da tam olarak böyle bir şeydir. Sözlük ve de sözcük bilgisiyle yarattığımız insan-evren tasavvuru akıl- düşünme yeteneği kavrama ve anlama yetisi olarak silsile halinde birbirini takip eden bilimsel olaylar dizisini gerektirir. Nitekim şöyle düşündüğümüzde sırf akıl ile kavranamayan veya bilinemeyen doğa üstü olayların varlığı durumunda ne olur? O zamansa metafizik ve felsefenin kavramları devreye girer ve yeni bir akıl yeni bir anlam dünyasının kapısı aralanır bize. Nitekim beşer akıl kendi içinde tutarlı durumu nedeni ile çok geniş katmanlı boyutları nedeni ile derin düşünce okyanusudur. O yüzden akıl insan için kendisini içinden ve dışından var eden, yok eden kesin çizgileri ile belirleyen en kuvvetli hayat kaynağıdır.Çünkü insanların kendiliğinden sahip olduğu veya sonradan yoksun olduğu diğer hasletlere benzemez. Mesela örneğin insanların tamamı ‘doğuştan veya sonradan özrü olanları hariç’ sağlıklı uzuvlara sahiptir ve herkes bir hastalıkta peyda olmadığı sürece bu uzuvlarını kol, bacak, göz, burun, zihin hatta ruh alemi spor yaparken, alet kullanırken veya çalışırken rahatlıkla kullanabilmekte ve her bir görev ve ihtiyaç fonksiyonundan yararlanmakta çoğu zaman bunu da bir rahatsızlık hissetmeden, zorlanmadan düşünmeksizin yapmaktadır. Fakat akıl tek başına böyle bir şey değildir. Akıl için, 'aslında işlerliği olan bir alışkanlık bir yetenektir doğru kullanmasını bilene,’ diyebiliriz. Akıl başka bir deyimle zeka  çok fazla bileşeni olan çok fonksiyonlu bir sistemdir insan için. Çünkü insan bir çok şeyi sadece bedeni ile değil aynı zamanda zihnen gerçekleştirir yani insanın yaptığı, yapacağını planladığı veya yapmadığı bir tabirle ‘o kadar çok şey vardır ki,’ bir o kadar ve onlarca, yüzlerce, binlerce kat yüksekte büyük veya küçük yapmayı düşündüğü harekete geçtiği yoluna koymaya veya gerçekleştirmediği arzuladığı şeyler vardır zihninde. Bu ise bize aklın ne kadar yoğun, geniş kapsamlı bir yapı olduğunu gösterir. Fakat dolayısıyla psikoloji ve felsefe bilim dallarında yapılan tanımlama, arayış, anlama, analize konu olan tarafları da bir tarafa koyarsak çok karmaşık zihinsel süreçleri içeren akıl bir önemli yönü ile karmaşık görünen içinden çıkılmaz felsefi ve bilimsel tartışmalara konu olan anlaması, anlaşılması zor olan bir kavram değil tam tersi olarak benimsenmesi, basitçe anlaşılarak geliştirilmesi, tazelenmesi ve zamanın ruhuna ve şartlarına göre sür git biçimde güncellenmesi ve yenilenmesi gerekli önemli bir insan uzvudur.

Aslında ve böylelikle öğreniyoruz ki, akıl insanları diğer canlılardan ayıran üstün ama müstesna bir faktördür. Yani insanların her davranışının, tavrının, hal ve hareketlerinin altında aklının ince çizgilerinin izi vardır. O yüzden sonuç olarak İnsanı insan yapan en mutlak ayırıcı özellikler akıl sayesinde ortaya çıkar ve gerçekleşir. Bu nedenle temel varlık sebebi aklıdır. Yoksa  akıldan  yoksun olsaydık eğer tüm bu anlattıklarımı konuşmamıza gerek kalmaz insana yakıştırılan hiçbir sıfat, mana ve anlam dünyası gerçek olmazdı. Sözün özü söylersek insan olmazdı- insan olmazdık.