İşleyen kuraldır, sadece...

Başta bitki ve hayvanlar olmak üzere bütün canlılarda durum aynı. Güçlü, yaşamak için daima zayıftan beslenir.

Aynı toprak parçasını paylaşan farklı bitki tohumlarını ve yaşam boyu yüzleştikleri değişim evrelerini düşünün.

Her bir tohum yeşerince, kendi özelliklerine uygun varlığıyla ortaya çıkar. Hardalsa hardal, buğdaysa buğday, sarmaşıksa sarmaşık oluverir.

Zaman içinde zayıf, güçlüye yer açmaya başlar. Böylece yer açanın yaşam alanı, diğerine nazaran giderek daralır.

Öyle bir an gelir ki; aldığı toprak, su ve güneş o’nun yaşamını sürdürmesine yetmez. Ve gününden önce solarak, kurur.

Hayvanlarda, durumun yukarıdakinden farklı olduğu söylenemez.

Örneğin, denizdeki büyük balıkların küçüklerini yemesi veya güç timsali aslanın diğer hayvanları avlayarak karın doyurması...

Bunlar, güçlünün zayıftan beslenmesinin kanıtı ve defa atla gözlemlediğimiz sıradan olaylardır...

Örneklerini çoğaltmak mümkün, ancak bilinen bir hususta, yok yere lafı uzatmanın gereği yok.

Bu konuda, biraz da insanların durumunu irdeleyelim. Mesela, günlük yaşamda ekonomide önemli roller üstlenmiş esnafımızı ele alalım.

Bunların büyük bir kısmı, küçük çapta gıda, tekstil ve diğer ürünlerin al-sat işleriyle uğraşırlar.

Fırıncı, bakkal, hazır giyim vs bunlara örnek olarak gösterilebilir. Temel amaçları ise çok kazanmaktan ziyade, hizmet sunmaktır.

Ancak yıllardır ekonomideki hızlı büyüme, tekelleşme ve karlılık gibi unsurlar, sermayenin iştahını kabarttı.

Büyük sermaye önceleri market adı altında devasa dükkânlar açtılar. Derken isimlerinin önüne süper ve hiper sözcüklerini ekleyerek, marketler zincirini oluşturdular.

Böylece ülke genelinde yaygınlaşarak, küçük esnafı (bakkalı, fırıncıyı, hazır giyimciyi vs.) piyasadan silmeye başladılar.

Bu gün küçük esnaf, büyük sermayeye yem olmuş durumda. Kalanlar ise can çekişerek ölümle pençeleşiyorlar.

Geçenlerde bir vesileyle bu konuyu gündeme getiren Başbakan Erdoğan, “bakkallar birleşip, market açsınlar, onlarda para kazansınlar” dedi.

Yoksa! Yoksa sı malum!

Aslında bu konuda kimsenin suçu yok. İşleyen kuraldır, sadece. Yani “beslenmek için büyüğün, küçüğü yiyerek, yok etmesi” işleyişidir.

Bu aynı zamanda yaşamın da gerçek kuralıdır. Hayata ve olaylara bakınca, durumun farkına varmak daha kolaydır.