İstanbul'da deprem olacak!

Evet İstanbul' da deprem olacak.

Çok vakti kalmadı. Bütün bilim adamlarının ittifakla söylediği bir gerçek bu. İhtilaf yalnızca zamanı ve büyüklüğünde. Aslında büyüklüğü konusunda da belli bir uzlaşma var.

Burada sahil yolunun kenarında 15 katlı bir binanın son katında oturan, sürekli tetikteki birisinin duygularıyla yazıyorum. Prof. Dr. Naci Görür, 2000 yılında bizim nesil İStanbul'da depremi 10-20 içinde yaşayacaktır diyordu. Biz şu anda 7. yıldayız. Doç.Dr. Cenk Yaltırak'ın (Ulusu ve Cumhuriyeti Bekleyen Thelike, Doğu Marmara Depremi: Bilimsel, Siyasal, Sosyal Gerçekler ve Çözümler) beklenen İstanblu depremindeki muhtemel kayıplara ilişkin tespitleri dehşet verici:

“1939’da Erzincan depremi ile Türkiye Cumhuriyeti tarihi içinde başlayan deprem serileri, Kuzey Anadolu Fayı üzerinde batıya göç etmiş ve en sonunda Gölcük merkez üssü olarak, Dogu Marmara Çukuru en dogu ucu olan Tuzla-Çınarcık arasındaki alana kadar kırılmıştır. Gelecek bir deprem bu noktanın dogusundan başlayarak, dogu Marmara Denizinde gerçekleşecektir.... Doğu Marmara Depreminde oluşacak kayıplar çeşitli açılardan değerlendirilebilir. Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik faaliyetleri, neredeyse sanayi yükünün tamamı Marmara Bölgesi şehirlerine dağılmaktadır.

Resmi rakamlara göre ülke nüfusunun %24’ü Marmara Bölgesi’nde yaşamaktadır.

Banka mevduatının %49’u Marmara Bölgesi’ndedir.

Bütçe gelirlerinin %59’u Marmara Bölgesi’ndedir. Gayri safi milli hasılanın %39’u Marmara Bölgesi’ndedir.

Türkiye’nin en büyük 12 üniversitesi Marmara Bölgesi’ndedir.

Okuma yazma oranı %89 olan bölge, yüksek öğrenim görmüş nüfusun %62’sini kapsamaktadır.

Bu bölgede meydana gelebilecek deprem kayıplarına ilişkin olarak yapılan iyimser hesaplamalar sonucu, 200 bin ölü ve 2.5 milyon zarar görmüş insan öngörüsünden yola çıkan 62 kişiden oluşan İstanbul Deprem Araştırma Grubu’nun iyi niyetle belirledikleri rakam 270 milyar dolardır. Oysa, depremin şiddeti ve etki alanı dikkate alındığında ölü sayısı milyona, yaralıların bunun 2.5 katına ulaşacağı aşikardır.”

Doğal Hareketleri Araştırma Derneği’nin (DOHAD) bu rapora ve diğer araştırmalara dayalı olarak yaptığı tespitler çok çarpıcı:

1. Büyük Marmara depremi veya depremlerinin meydana gelmesi an meselesidir.

2. Tahmini ölü, yaralı ve hasar verileri bugüne kadar ülkemizin yaşayacağı en büyük yıkım olacağını göstermektedir.

3. Yapılması gerekenler bir çok resmi raporlarda belirtilmesine rağmen çalışmaların yeterli hızda ve seviyede olmadığı görülmektedir.

4. Büyük depremler meydana gelmeden önce doğada sinyaller vermektedir. 1999 İzmit ve Düzce depremlerinden önce de kaplıca ve termallerde bir çok sıra dışı olay gözlemlendiği resmi raporlarda yer almıştır.

5. Beklenen bu Marmara depremlerinin de meydana gelmeden önce literatürde geçen doğa olaylarıyla kendini ifade edeceği kesindir. Keza bu kadar büyük bir kaya kütlesinin harekete geçecek kadar sıkışması sırasında fiziksel ve elektriksel bir çok etkileşimde bulunması kaçınılmazdır.

6. Bu sıra dışı doğa olaylarınının takip edilmesi ile büyük depremin zamanının yakınlaştığı saptanabilir. Bu durumda Sayın Cumhurbaşkanımızın himayesinde alınacak üst düzey acil önlemler ile öngörülen can , mal ve ekonomik kayıpları önemli ölçüde azaltılabilinir. (http://www.sismikaktivite.org/download/DOHAD1.doc)

Bütün bunlar devletin resmi kurumları tarafından da biliniyor elbette. Ama İstanbul gibi bir metropolde maalesef devletin bütçe imkanları, bürokrasinin ağır işleyişi ve bu konunun siyasi iradenin gündeminde ön sıralarda yer almaması gibi bir çok nedenden dolayı beklediğimiz depreme hazırlanamıyoruz.

Lütfen bari vatandaşlar olarak kendi başımızın çaresine elimizden geldiğinde bakalım.

Bu arada deprem habersiz gelmiyor. Bu konuyu ayrı bir yazımda ele alacağım. Şimdiden söyleyebileceğim şey bu konuda önemli adımlar atıldığı.