Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

09 Haziran '17

 
Kategori
Kent Tarihi
 

İstanbul'un camileri

İstanbul'un camileri
 

Sultanahmet Camii


Geçtiğimiz 8-9 ay içinde İstanbul’da Taksim Meydanında bir sahaflar fuarı yapıldı. Bu fuardan bir kitap almıştım, adı “Camilerimiz”. Yazarı Halil Ethem, yayın tarihi 1932 (yanlış okumadınız 1932), naşiri, İstanbul Kanaat Kütüphanesi. Yeni okuyabildim, ancak sıra geldi. 

 

Aşağıdaki yazı tamamen değilse bile çok büyük kısmı bu kitaptan faydalanılarak ve alıntılar yapılarak hazırlanmıştır. Ancak bu yazı adı geçen kitabın bir özeti değildir, sadece bana ilginç gelen kısımlarıyla ilgili ve bana ilginç gelen bazı bilgileri ve benim bazı yorum ve eklemelerimi içermektedir. Yoksa İstanbul camileri hakkında bilgi özetlemek değil bir sayfada, 5-10 sayfada bile mümkün değil sanırım.

 

İstanbul’da ki camiler, padişahlar adına yapılanlar ve kiliseden çevrilenler 24 adet, sadrazamlar adına yapılanlar 8 adet, vezirler tarafından yaptırılanlar 18 adet, ulema, ağalar, çelebiler vb tarafından yaptırılanlar 24 adet, esnaf tarafından yaptırılanlar 6 adet, ve diğerleri olmak üzere toplam 136 adet imiş. Tabii bu 1932 tarihindeki sayı, ama bizim konumuz da zaten tarihi camiler.

 

İstanbul’da ki en eski iki cami, biri tahmin edebileceğiniz gibi, Eyüp Sultan camii, diğeri de Mahmut Paşa Camii. İkisi de 1460 lı yıllarda yapılmış, Mahmut Paşa camii daha eski olanı imiş. İstanbul’da 1766 yılında çok büyük bir deprem olmuş ve depremde pek çok cami ağır hasar görmüş. Eyüp Camii 3. Selim zamanında yalnız minareleri kalmak üzere yıkılarak yeniden inşa edilmiş. Yani bizim şimdi gördüğümüz cami Fatih zamanından kalma değil, inşaatı 1800 yılında tamamlanan cami. Aynı şekilde bizim bugün gördüğümüz Fatih Camii de Fatih Sultan Mehmet’in inşa ettirdiği cami değil, o bina 1766 depreminde çok ağır hazar görmüş. Şimdiki Fatih Camii, inşaatı 1771 yılında biten ve 3. Mustafa zamanında yapılan cami imiş.

 

Sultan Selim Camii; Kanuni Sultan Süleyman tarafından 1522 yılında yaptırılmış. Yavuz Sultan Selim’in türbesi burada. Sultan Abdülmecit’in, nedense, büyük dedelerinden Yavuz’a karşı ayrı bir sevgisi varmış ve bu sebeple öldüğü zaman buraya gömülmesini vasiyet etmiş. Bu sebeple Abdülmecit’in türbesi de burada. Ben gittim, burası ayrıca görebileceğiniz en muhteşem Haliç manzarasına sahip bir noktada.

 

Üsküdar’da Mihrimah Sultan Camii. Mihrimah Sultan bildiğiniz gibi Kanuni’nin çok sevdiği kızı ve Rüstem Paşa’nın eşi ve biraz dedikodu yapalım, Koca Mimar Sinan’ın gizli aşkı. İnşa tarihi 1548. Bu cami son yıllarda esaslı bir restorasyondan geçti, ben gittim, çok güzel olmuş.

 

Şehzade Camii. Kanuni Sultan Süleyman bu camiyi genç yaşta ölen oğlu Mehmet (boğdurulan Mustafa’nın küçüğü) anısına yaptırmış. Şehzade Mehmet’in, Rüstem Paşa’nın vb türbeleri de burada.

 

Süleymaniye Camii. Mimar Sinan tarafından yapılmış, yapılış tarihi 1557. Kanuni’nin ve sevgili eşi Hürrem Sultan’ın türbeleri de burada.

 

Edirne Kapısı’nda Mihrimah Sultan Camii. 1590 Tarihinde tamamlanan bu caminin Mimar Sinan tarafından gizli ve büyük aşkı Mihrimah Sultan için yaptığını başka bir yerlerde okumuştum, şüphesiz tevatür de olabilir.

 

Azap Kapısı Camii. Yaptıran Sokollu Mehmet Paşa, 1577. Haliçin hemen kenarında. Zeminden yüksekte olduğundan merdivenle çıkılıyor. Bu camii pek harap bir vaziyette imiş fakat, çok büyük bir restorasyondan geçmiş ve henüz birkaç ay evvel açılmış. Ben yeni gittim. Çok güzel olmuş. Ayrıca denize bakan ön kısmını da düzenliyorlar, çok güzel bir seyir, yürüyüş ve dinlenme alanı olacağa benziyor. Yeni adı Sokollu Mehmet Paşa Camii.

 

Şemsi Paşa Camii. Üsküdarda denizin kıyısında, küçücük bir cami. 1580 de Mimar Sinan yapmış. Yaptıran Şemsi Ahmet Paşa, Kanuni, 2. Selim ve 3.Murat’ın vezirlerinden.

 

Üsküdarda Eski Valide Camii, 1583. Nurbanu Sultan tarafından yaptırılmış. Nurbanu Sultan’ın türbesi de burada. Nurbanu Sultan bildiğiniz gibi Hürrem’in, Hürrem’le aşık atan gelini, yani 2. Selim’in yani Sarı Selim’in pek akıllı karısı ve 3. Murat’ın annesi.

 

Üsküdarda Yeni Valide Camii, Üsküdarda çarşı içinde. Yapılışı 1710. Bu cami de yeni restorasyondan geçti. Bu camiyi 3. Ahmet, annesi Gülnuş Ümmetüllah Hatun için yaptırmış.

 

Sultan Ahmet Camii, 1. Ahmet tarafından 1616 yaptırılan, Sultan Ahmet meydanında ki cami.

 

Yeni Cami. Hepimizin bildiği Eminönü meydanındaki cami. Yapıldığında deniz kenarında imiş. Yapımı en uzun süren cami herhalde bu camidir. Caminin 1597 de temelini atan 3. Murat’ın eşi (Nurbanu Sultan’nın oğlu 3. Murat) ve 3. Mehmet’in annesi Safiye Sultan (Muhteşem Yüzyıl dizisinden hatırlarsınız). Caminin tamamlanması 4. Mehmet’in annesi Hatice Turhan Sultan’a nasip oluyor. Cami şu anda büyük bir restorasyondan geçmekte.

 

İstanbul’un camileri yazmakla bitmez. Koca bir kitap olur. Ben ucundan kenarından ağzınıza bir parmak bal çalmaya çalıştım sadece, o kadar. Kalın sağlıcakla.  

 
Toplam blog
: 326
: 941
Kayıt tarihi
: 10.03.11
 
 

Okullar: TED Ankara Koleji, ODTÜ, Bogaziçi Üniversitesi (Master) İş Hayatı: Philips, Anadolu Endü..