İşten çıkarılan bankacıların parasal alacakları

Bu yazımda sizlere daha önceden söz verdiğim üzere işten atılan bir bankacının hukuki süreci nasıl idare etmesi gerektiği hakkında işe yarar bilgileri paylaşmaya çalışacağım.

En önemli kural iş akdinizin feshedildiği size bildirilip, imzalamanız için size uzatılan kağıdı asla ve asla imzalamamanızdır.

Tam aksine baş bir dosya kağıdına o günün tarihini atarak bütün kanuni haklarınızı ve o güne kadar ödenmemiş bütün kullanmadığınızın izinlerin ücretlerini talep ettiğinize dair yazıp, imzalayıp karşı tarafa vermeniz gerekir. O andaki şok ve panikle yazıyı vermeseniz bile hiçbir şekilde haklarınızı kaybetmezsiniz.

Diyelim ayın 10’unda bankadan ayrıldınız. Banka size kıdem ve ihbar tazminatınızı bir hafta içinde yatırır. Ay sonunda da 10 günlük çalışma ücretiniz ile geriye dönük 5 seneye ait kullanmadığınız izin günlerinizin paralarını öder.

Ancak işten ayrıldıktan sonraki 30 gün içinde mutlaka bir güvenilir bir avukatla konuşup, anlaşıp işe iade davanızı açmanız gerekir. Bu 30 günlük süreyi geçirirseniz kanunen işe iade davası açma hakkını kaybedersiniz. Bu arada avukat ile konuşup sizden alacağı ücretin % kaç olacağına karar verip, anlaşmanız gerekir. İşe iade davasından diyelim 90.000.-TL kazandınız. Bazı avukatlar bunun %15’ini talep ederken bazıları da %8’ini talep etmektedirler.

İşe iade davaları İş Hukuku Mahkemeleri tarafından görülen ve bizim hukuk sistemimize göre hızlı sayılabilecek sürede sonuçlanan davalardır. Bazı davalar 6-7 ayda sonuçlanırken bazıları da 18 ay kadar sürebilmektedir.

Avukatınızı seçip, ücrette de anlaştıktan sonra işe iade davasında sizin işinize yarayabilecek nelere sahip olduğunuzu kendisiyle paylaşmanız gerekir.

İş akdi fesih tehlikesi herkesin başına gelebileceğinden özellikle şubenizin ya da portföyünüzün aylık hedef/netice raporlarını ve özellikle Bölge Müdürlüklerinden yollanan şubenizin ya da sizin portföyünüzün diğer şube ve portföyler arasındaki rakamsal verilere göre sıralamalarını gösteren listeleri düzenli şekilde bastırıp, dosyalamanız son derece önemlidir.

Bunların şöyle faydası olur. Diyelim iş akdi fesih yazınızda verdiğiniz kredi kartı sayınızın bir önceki yılın aynı dönemine göre %40 azalışla 600 adete düştüğü yazıyor. Halbuki o dönem için size ya da şubenize Genel Müdürlükçe verilen kredi kartı hedefi ise 550. Yani aslında size verilen hedefi %110 realize etmişsiniz. Böylece bu maddeyi çürütmüş olursunuz.

Ya da vadesiz mevduat ortalamasında hedefinizi realize edemediğiniz yazıyor. Halbuki geçen yılın aynı dönemine göre bakiye olarak %15-20 artış yapmışsınız ama ortalamaya yansımamış. Bunu da savunmanızda belirterek karşı tarafın iddialarını çürütmüş olursunuz.

Bazı avukatlar fazla mesai ücretlerinizi de karşı taraftan alabiliyorlar. Ancak bunun için mahkemeye daha önce aynı şubede ya da bölümde beraber çalıştığınız 2 şahit getirmeniz gerekiyor. Eğer 2 şahit bulabilirseniz fazla mesailerinize karşılık da tazminat alabiliyosunuz.

Bazı avukatlar, özellikle avukatlık bürosu sahipleri sizi işe hiç karıştırmıyor, hatta bilgi dahi vermiyorlar. Eğer elinizden geliyorsa, kaleminiz güçlü ise savunmanızı bankacılıktan anlamayan kişilerin dahi anlayabileceği basitliğe indirgeyerek rakamsal tablolar hazırlayarak siz hazırlayın. Son rütuşları da avukatınız yapsın. Çok faydalı olacağı kanaatindeyim. En azından ben çok faydasını gördüm.

Aslında işin esası şurada. Banka sizin iş akdinizi feshetmeden önce size yazılı olarak belirtilen kalemlerdeki performansınızın yetersiz olduğuna dair yazılı bir bildirimde bulundu mu? Tek başına bulunması bile yeterli olmuyor. Sizin de buna yazılı olarak cevap verip vermediğiniz önemli. Eğer yazılı uyarıdan sonra sizden yazılı olarak savunmanızı banka almadıysa yine mahkemede siz haklı görüleceksiniz. Burası kesin. İçiniz rahat olsun.

Diyelim 10 ekim’de iş akdiniz feshedildi. 27 ekim de işe iade davasını açtınız. 7 ocakta da davayı kazandınız. Banka hemen temyize başvurur. Ancak mahkemenin sizin dosyanızı fiziki olarak hazırlayıp temyiz için Ankara’ya Danıştay’a göndermesi de 1.5 ayı bulabilir. Mart ayı sonunda Danıştay’a ulaşıp kayda geçen, nisan ayında da ön incelemeye giren dosyanız da bir eksiklik bulunmaz ve dosya iade edilmez ise mahkemenin yoğunluğuna göre haziran ayında son ve kesin karar verilir.

Siz de karar kesinleştikten sonra 10 gün içinde bankaya sizi tekrar işe almasını ya da mahkemenin uygun gördüğü tazminatı ödemesini isteyen yazıyı noter tasdikli gönderirsiniz. Genellikle bankalar %99 olasılıkla sizi işe başlatmak yerine tazminatınızı öderler. Yani temmuz ayında mahkemenin uygun gördüğü tazminatı banka hesabınıza yatırır.

Gelelim alacağınız tazminatın nasıl belirlenip, hesaplandığına…

Bir kere son maaşınız dikkate alınarak üzerine 4 brüt maaşınız size veriliyor. Yani diyelim 10 ekim de işten ayrıldınız üzerine 4 aylık zamanı daha ekliyorsunuz. Yani 10 şubatta işten ayrılmışınız gibi bütün kanuni haklarınız o tarihe kadar geçerli oluyor.

Bu 4 aylık süre içinde banka ikramiye ödediyse sizde 4 aylık brüt maaşınıza ilaveten ikramiyeyi de alıyorsunuz. Ayrıca bu 4 aylık süre içinde banka çalışanlarının maaşlarına zam yapılmışsa ki yeni yıla girildiği için yapılabiliyor. Sizin maaşınızda eski maaşınız olarak değil ortalama yapılan zam kadar (diyelim herkese ortalama %8 zam yapıldı) artmış oluyor.

Burası çok önemli. 10 ekimde işten ayrılmış iseniz 4 aylık tazminatınız 31 aralık tarihine kadar eski brüt maaşınızdan, 1 ocak tarihinden itibaren 4 aylık sürenin bitimi olan 10 şubata kadar da yeni zamlı brüt maaşınızdan hesaplanacaktır.

Bu 4 aylık süre içinde ikramiye alınmışsa ve yılbaşından önce ödenmiş ise eski brüt maaşınız üzerinden yılbaşından sonra ödenmiş ise %8 zam yapılmış yeni brüt maaşınız üzerinden ikramiye alacaksınız.

Vergisel olarak 4 brüt maaş ve varsa ikramiye üzerinden gelir vergisi kesildikten sonra net kalan size ödenecektir.

Daha sonra mahkemenin uygun gördüğü ve genellikle 4 ile 8 aylık, yukardaki örneğimizde belirttiğimiz %8 zamlı brüt maaş arasında değişen ilave bir tazminat daha alıyorsunuz. Yani 4-8 brüt maaş arası. Kamu oyunda 8 maaş ya da 10 maaş tazminat aldım denmesi başta verilen 4 aylık tazminat üzerine hakimin verdiğinin ilave edilmesiyle bulunur.

Güzel haber hakimin takdir ettiği bu 4 ya da 8 brüt maaş tazminattan gelir vergisi alınmamasıdır. Sadece damga vergisi kesiliyor. Yani neredeyse kemiksiz et misali size kalıyor.

Böylece işe iade davasını açmanızdan en az 1 yıl en çok 1.5 yıl içinde hesabınıza alacaklarınız yatıyor. Sizde elinize geçen net rakamın avukatınız ile anlaştığınız üzere belirlenen yüzdesini avukatınıza ödüyorsunuz. Ama iş bitiyor mu? Hayır. Bir dava daha açacaksınız…

İşe iade davasını kazandıktan sonra açacağınız son bir alacak davası daha var. Bunda da sizin işe iade davanız sürerken meydana gelebilecek olan kıdem ve ihbar tazminatı farklarınızı talep edeceksiniz. İlave olarak eğer size ödenmediyse aylık yemek ücretleriniz, bankanın sizin için yatırdığı bireysel emeklilik tutarları ve varsa kalan ödenmemiş yıllık ücretli izin alacaklarınızı mahkemede bankanızdan talep edeceksiniz.

Yalnız burada sizi alacak davasının işe iade davası kadar hızlı sonuçlanmayacağı hususunda uyarmalıyım. Bu sefer temyiz de dahil en az 3-4 yıl sabretmeniz lazım. Bu arada alacağınıza piyasadaki en yüksek mevduat faiz oranı kadar faiz uygulanıyor. Yani alacağınız erimiyor.

Son olarak sizlere ‘’Mobbing’’ hakkında bilgi vermek istiyorum. Bu konuda dava açmanız için söz konusu mobbing’in en az 6 ay süreyle devam etmesi gerekiyor. Yani banka ya da Bölge Müdürünüz size gururunuzu kırıcı bir mail attı diye hemen Mobbing davası açamıyorsunuz. Bu tür maillerden en az 6 ay ya da 1 yıl süreyle birkaç tanesini print edip saklamanız gerekiyor ki mahkemeye sunduğunuzda bunun süreklilik arz ettiğini kanıtlayabilin.

Bazı bankalar uyanıklığa başvurup ‘’WhatsApp’’ grupları kurarak sms ile mesajlarını iletiyor. Sizlere tavsiyem bunlardan uygun gördüklerinizi de ilerisi için print alıp saklayın.

Verdiğim bilgiler ile bir parça sizlere faydam dokunabildiyse ne mutlu bana. Allah hiç birimizi namerde muhtaç etmesin.

Sevgi ve Saygılarımla,

Mehmet Ulusal SAĞ